
Τα μικροπλαστικά είναι πλέον αδύνατο να αποφευχθούν, υπάρχουν παντού. Στο φαγητό που τρώμε, στο νερό που πίνουμε, στα ρούχα που φοράμε και στα καλλυντικά που χρησιμοποιούμε.
Τώρα, μια νέα μελέτη δείχνει ότι μία καθημερινή συνήθεια μπορεί να «πλημμυρίσει» τον οργανισμό μας με δεκάδες χιλιάδες επιπλέον μικροσκοπικά σωματίδια πλαστικού κάθε χρόνο, και αυτό μπορεί να επηρεάζει σοβαρά την υγεία μας.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Concordia στον Καναδά ανέλυσαν πάνω από 140 επιστημονικές μελέτες και διαπίστωσαν ότι ο μέσος άνθρωπος καταπίνει 39.000 έως 52.000 σωματίδια μικροπλαστικού ετησίως.
Η έκθεση στα μικροπλαστικά αυξάνεται όταν σωματίδια αποκολλώνται από το εσωτερικό τοίχωμα του πλαστικού μπουκαλιού και διαρρέουν στο νερό, ειδικά όταν το μπουκάλι πιέζεται ή θερμαίνεται.
«Το να πίνουμε νερό από πλαστικά μπουκάλια είναι αποδεκτό σε κατάσταση ανάγκης, αλλά δεν πρέπει να αποτελεί καθημερινή πρακτική,» δήλωσε η Σάρα Σαζέντι, ειδικός στη διαχείριση περιβάλλοντος και επικεφαλής της έρευνας.
Δύσκολο, βέβαια, να το κόψει κανείς: το 2024, το εμφιαλωμένο νερό παρέμεινε το νούμερο ένα συσκευασμένο ποτό στην Αμερική για ένατη συνεχόμενη χρονιά, ξεπερνώντας τα αναψυκτικά και τους χυμούς.
Οι καταναλωτές ήπιαν 16,2 δισεκατομμύρια γαλόνια εμφιαλωμένου νερού, αύξηση 2% σε σχέση με το 2023. Αρκεί για να γεμίσει πάνω από 24.000 ολυμπιακές πισίνες.
«Η εκπαίδευση είναι το σημαντικότερο βήμα που μπορούμε να κάνουμε», πρόσθεσε η Σαζέντι. «Το πρόβλημα δεν είναι η οξεία, αλλά η χρόνια τοξικότητα».
Οι επιστήμονες ακόμα προσπαθούν να κατανοήσουν πλήρως πώς τα μικροπλαστικά επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία — ένα, όμως, είναι βέβαιο: δεν περνούν απλώς από το σώμα και φεύγουν.
Αφού καταποθούν, τα μικροσκοπικά αυτά σωματίδια —συχνά μικρότερα από έναν κόκκο ρυζιού— μπορούν να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος και να συσσωρευτούν σε ζωτικά όργανα και ιστούς, όπως η καρδιά, οι πνεύμονες, το ήπαρ, τα νεφρά, οι όρχεις και ο πλακούντας.
Έρευνες έχουν δείξει ότι είναι αρκετά μικρά ώστε να διαπεράσουν ακόμη και τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό — κάτι που θεωρείται εξαιρετικά δύσκολο.
Μέσα στο σώμα, τα μικροπλαστικά μπορεί να προκαλέσουν χρόνια φλεγμονή, κυτταρικές βλάβες, ορμονικές διαταραχές και να διαταράξουν τη μικροχλωρίδα του εντέρου.
Αν και οι μακροπρόθεσμες συνέπειες δεν έχουν πλήρως τεκμηριωθεί, πρώιμες μελέτες σε ζώα και ανθρώπινα κύτταρα έχουν συνδέσει την έκθεση σε μικροπλαστικά με καρκίνο, υπογονιμότητα, καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες και άλλους σοβαρούς κινδύνους για την υγεία.
Η Σαζέντι και η ομάδα της ζητούν τώρα τη θέσπιση ενιαίων προτύπων μέτρησης για τα επίπεδα μικροπλαστικών σε προϊόντα όπως τα πλαστικά μπουκάλια νερού, καθώς και αυστηρότερες πολιτικές για τον περιορισμό της πλαστικής ρύπανσης.
Τον Ιανουάριο, ο Διεθνής Σύνδεσμος Εμφιαλωμένου Νερού απάντησε στις αυξανόμενες ανησυχίες, επισημαίνοντας ότι το εμφιαλωμένο νερό είναι «μόνο ένα από τα χιλιάδες προϊόντα που πωλούνται σε πλαστικές συσκευασίες».
«Ο κλάδος του εμφιαλωμένου νερού δεσμεύεται να παρέχει στους καταναλωτές τα πιο ασφαλή και ποιοτικά προϊόντα ενυδάτωσης», αναφέρεται σε ανακοίνωση του Συνδέσμου. «Υποστηρίζουμε τη διεξαγωγή πρόσθετης έρευνας πάνω σε αυτό το σημαντικό ζήτημα».