Κατά την προκαταρκτική έρευνα για τη συντριβή της πτήσης 171 της Air India πριν από λίγες ημέρες, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 260 ανθρώπους, οι ερευνητές έκαναν μια ανατριχιαστική ανακάλυψη.
Λίγα δευτερόλεπτα μετά την απογείωση, και οι δύο διακόπτες ελέγχου καυσίμου του 12χρονου Boeing 787 Dreamliner μετακινήθηκαν απότομα στη θέση «διακοπής», με αποτέλεσμα να σταματήσει η ροή καυσίμων προς τους κινητήρες και να προκληθεί πλήρης απώλεια ισχύος. Η μετάβαση στη θέση «διακοπής» είναι μια κίνηση που συνήθως γίνεται μόνο μετά την προσγείωση.
Η ηχογράφηση από το πιλοτήριο καταγράφει τον έναν πιλότο να ρωτάει τον άλλον γιατί έκανε τη διακοπή, με τον συνάδελφό του να απαντά ότι δεν το έκανε. Η ηχογράφηση δεν διευκρινίζει ποιος έκανε την ερώτηση ή απάντησε. Τη στιγμή της απογείωσης, ο συγκυβερνήτης πετούσε το αεροσκάφος ενώ ο κυβερνήτης παρακολουθούσε.
Οι διακόπτες επέστρεψαν στην κανονική τους θέση εν πτήσει, ενεργοποιώντας την αυτόματη επανέναρξη του κινητήρα. Τη στιγμή της συντριβής, ο ένας κινητήρας ανακτούσε ώθηση ενώ ο άλλος είχε ξανανάψει, αλλά δεν είχε ακόμη ανακτήσει ισχύ.
Η πτήση 171 της Air India έμεινε στον αέρα για λιγότερο από ένα λεπτό προτού συντριβεί σε μια πολυσύχναστη γειτονιά στην πόλη Αχμενταμπάντ της δυτικής Ινδίας, σηματοδοτώντας μια από τις πιο αινιγματικές αεροπορικές καταστροφές στην Ινδία.
Οι ερευνητές ερευνούν τα συντρίμμια και τους καταγραφείς του πιλοτηρίου για να καταλάβουν τι πήγε στραβά αμέσως μετά την απογείωση. Η προκαταρκτική έκθεση της έρευνας – με επικεφαλής τις ινδικές αρχές με εμπειρογνώμονες από την Boeing, την General Electric, την Air India, ινδικές ρυθμιστικές αρχές και συμμετέχοντες από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο – εγείρει αρκετά ερωτήματα.
Οι ερευνητές λένε ότι οι διακόπτες καυσίμου διαθέτουν μοχλό ασφάλισης και έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε για να αποτρέπουν την τυχαία ενεργοποίηση – πρέπει να τραβηχτούν προς τα πάνω για να ξεκλειδώσουν πριν την αναστροφή, ένα χαρακτηριστικό ασφαλείας που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1950. Είναι κατασκευασμένοι σύμφωνα με αυστηρά πρότυπα και είναι εξαιρετικά αξιόπιστοι. Οι προστατευτικές βάσεις τους προστατεύουν περαιτέρω από τυχαία χτυπήματα.
«Θα ήταν σχεδόν αδύνατο να πατήσουμε και τους δύο διακόπτες με μία μόνο κίνηση του ενός χεριού, και αυτό καθιστά απίθανη την τυχαία ενεργοποίηση», δήλωσε υπό καθεστώς ανωνυμίας στο BBC ένας ερευνητής αεροπορικών ατυχημάτων με έδρα στον Καναδά.
«Ήταν σκόπιμο ή αποτέλεσμα σύγχυσης;» αναρωτιέται ο Σον Προυτσνίκι, πρώην ερευνητής αεροπορικών ατυχημάτων και ειδικός στην αεροπλοΐα στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, που σημειώνει ότι «οι πιλότοι δεν ανέφεραν τίποτα ασυνήθιστο.»
Ο Πίτερ Γκοέλτζ, πρώην διευθύνων σύμβουλος του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας Μεταφορών (NTSB) των ΗΠΑ, δήλωσε ότι «το εύρημα είναι πολύ ανησυχητικό: ένας πιλότος έκλεισε τον διακόπτη καυσίμου μέσα σε δευτερόλεπτα μετά την έναρξη της πτήσης. Πιθανότατα υπάρχουν πολύ περισσότερα στον καταγραφέα φωνής του πιλοτηρίου από όσα έχουν κοινοποιηθεί», για να προσθέσει στη συνέχεια ότι «οι νέες λεπτομέρειες υποδηλώνουν ότι κάποιος στο πιλοτήριο έκλεισε αυτούς τους διακόπτες. Το ερώτημα είναι, ποιος και γιατί; Οι δύο διακόπτες απενεργοποιήθηκαν και στη συνέχεια επανεκκινήθηκαν μέσα σε δευτερόλεπτα.»
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι ο καταγραφέας φωνής του πιλοτηρίου – με ήχο από μικρόφωνα πιλότων, κλήσεις από τον ασύρματο και ήχους περιβάλλοντος στο πιλοτήριο – μπορεί να κρύβει το κλειδί για τη λύση του αινίγματος.
«Δεν έχουν ακόμη αναγνωριστεί οι φωνές, κάτι που είναι κρίσιμο. Συνήθως, όταν ελέγχεται ο καταγραφέας φωνής, άτομα που γνωρίζουν τους πιλότους είναι παρόντα για να βοηθήσουν στην αντιστοίχιση των φωνών. Μέχρι στιγμής, δεν γνωρίζουμε ακόμη ποιος πιλότος απενεργοποίησε και ενεργοποίησε ξανά τους διακόπτες», είπε ο Γκοέλτζ.
Πολλοί ειδικοί λένε ότι το περιστατικό υπογραμμίζει την ανάγκη για την τοποθέτηση συσκευών εγγραφής βίντεο στο πιλοτήριο, καθώς η εικόνα θα διευκρίνιζε ποιος είχε το χέρι του πάνω τον διακόπτη διακοπής.
Πριν από την επιβίβαση στην πτήση, τόσο οι πιλότοι όσο και το πλήρωμα είχαν περάσει αλκοτέστ και είχαν λάβει άδεια πτήσης, αναφέρει η προκαταρκτική έκθεση. Οι πιλότοι, με έδρα τη Βομβάη, είχαν φτάσει στο Αχμενταμπάντ την προηγούμενη ημέρα της πτήσης και είχαν ξεκουραστεί επαρκώς.
Πιθανή αστοχία;
Όμως οι ερευνητές εστιάζουν και σε κάτι που περιγράφουν ως ενδιαφέρον σημείο. Αναφέρει ότι τον Δεκέμβριο του 2018, η Ομοσπονδιακή Διοίκηση Αεροπορίας των ΗΠΑ εξέδωσε ένα Ειδικό Δελτίο Πληροφοριών Αξιοπλοΐας που επισήμαινε ότι ορισμένοι διακόπτες ελέγχου καυσίμου του Boeing 787 είχαν εγκατασταθεί με τη λειτουργία κλειδώματος απενεργοποιημένη.
Εντούτοις, το στοιχείο αυτό δεν θεωρήθηκε μη ασφαλής κατάσταση που απαιτεί Οδηγία Αξιοπλοΐας – έναν υποχρεωτικά εκτελεστό κανονισμό από τον νόμο για τη διόρθωση μη ασφαλών συνθηκών σε ένα προϊόν.
Αυτός ο σχεδιασμός διακόπτη χρησιμοποιείται στα αεροσκάφη Boeing 787-8, συμπεριλαμβανομένου και του αεροσκάφους της Air India που συνετρίβη. Καθώς το δελτίο ήταν συμβουλευτικό, η Air India δεν πραγματοποίησε τις συνιστώμενες επιθεωρήσεις.
Άλλοι, ωστόσο, δεν είναι πεπεισμένοι ότι αυτό είναι ένα βασικό ζήτημα. «Δεν έχω ακούσει για αυτό, το οποίο φαίνεται να είναι ένα ζήτημα ήσσονος σημασίας. Ούτε έχω ακούσει παράπονα από πιλότους – οι οποίοι συνήθως σπεύδουν να επισημάνουν τέτοιες καταστάσεις. Αξίζει να εξεταστεί αφού αναφέρεται, αλλά μπορεί απλώς να είναι μια απόσπαση της προσοχής», σχολίασε ο Γκοέλτζ.
Από την πλευρά του, ο λοχαγός Κισόρε Τσίντα, πρώην ερευνητής στο Γραφείο Διερεύνησης Ατυχημάτων Αεροσκαφών της Ινδίας, αναρωτιέται αν οι διακόπτες ενεργοποιήθηκαν λόγω προβλήματος με την ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου του αεροπλάνου. «Μπορούν οι διακόπτες διακοπής καυσίμου να ενεργοποιηθούν ηλεκτρονικά από την ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου του αεροπλάνου χωρίς κίνηση από τον πιλότο; Εάν οι διακόπτες διακοπής καυσίμου ενεργοποιηθούν ηλεκτρονικά, τότε αυτό αποτελεί λόγο ανησυχίας», δήλωσε στο BBC.
Η έκθεση αναφέρει ότι τα δείγματα καυσίμου από τις δεξαμενές ανεφοδιασμού ήταν ικανοποιητικά. Οι ειδικοί είχαν νωρίτερα υποδείξει ότι η μόλυνση του καυσίμου ήταν πιθανή αιτία της βλάβης του διπλού κινητήρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν έχει εκδοθεί καμία συμβουλευτική οδηγία για το Boeing 787 ή τους κινητήρες GE GEnx-1B, με τη μηχανική βλάβη να έχει αποκλειστεί προς το παρόν εν αναμονή περαιτέρω έρευνας.
Ανέφερε επίσης ότι η αεροτουρμπίνα Ram του αεροσκάφους είχε αναπτυχθεί – ένα σαφές σημάδι σοβαρής βλάβης – και το σύστημα προσγείωσης βρέθηκε ανεπτυγμένο.
Η αεροτουρμπίνα Ram εκτείνεται στο κάτω μέρος του Boeing 787 Dreamliner και λειτουργεί ως εφεδρική γεννήτρια έκτακτης ανάγκης. Ενεργοποιείται αυτόματα κατά την πτήση όταν και οι δύο κινητήρες χάσουν ισχύ ή εάν και τα τρία υδραυλικά συστήματα καταγράψουν κρίσιμα χαμηλή πίεση, παρέχοντας περιορισμένη ισχύ για να διατηρηθούν τα βασικά συστήματα πτήσης σε λειτουργία.
«Η ανάπτυξη του αεροστροβίλου Ram (RAT) υποστηρίζει σθεναρά το συμπέρασμα ότι και οι δύο κινητήρες είχαν παρουσιάσει βλάβη», σχολίασε ο Προυτσνίκι.
Την προκαταρκτική έκθεση περίμεναν με ανυπομονησία οι οικογένειες και οι φίλοι των θυμάτων του δυστυχήματος. Όταν η έκθεση δημοσιεύθηκε τελικά το Σάββατο στην Ινδία, ο Ιμτιγιάζ Άλι, ο οποίος έχασε τον αδελφό του, την κουνιάδα του και τα δύο μικρά παιδιά τους, τη διάβασε προσεκτικά, μόνο και μόνο για να απογοητευτεί από αυτό που είπε στο BBC ότι «ήταν σαν να διάβαζε περιγραφή προϊόντος. Εκτός από την τελευταία συνομιλία των πιλότων, δεν υπάρχει τίποτα σε αυτήν που να υποδεικνύει πραγματικά τι προκάλεσε τη συντριβή». Όμως ελπίζει ότι περισσότερες λεπτομέρειες θα δημοσιοποιηθούν τους επόμενους μήνες.
«Αυτό έχει σημασία για εμάς. Θέλουμε να μάθουμε ακριβώς τι συνέβη. Δεν θα αλλάξει τίποτα για εμάς, συνεχίζουμε να θρηνούμε, όπως ακριβώς κάνουμε από εκείνη την ημέρα. Αλλά τουλάχιστον θα έχουμε κάποιες απαντήσεις», τόνισε ο Άλι.
Πηγή: skai.gr
