Ανταρκτική: Ο τουρισμός επιδρά ολοένα και πιο έντονα στη λευκή ήπειρο

Η Ανταρκτική βρίσκεται αντιμέτωπη με συνεχώς αυξανόμενες πιέσεις, καθώς πέρα από τις ήδη σοβαρές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, δέχεται και την επίδραση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, όπως ο τουρισμός και η επιστημονική έρευνα. Νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Sustainability υπογραμμίζει πως η παρουσία μικροσωματιδίων βαρέων μετάλλων έχει δεκαπλασιαστεί στις περιοχές με έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα, συγκριτικά με τα δεδομένα των τελευταίων 40 ετών.

Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Τουριστικών Πρακτορείων της Ανταρκτικής, ο αριθμός των τουριστών που επισκέπτονται την ήπειρο εκτοξεύθηκε την τελευταία 20ετία, προσεγγίζοντας τους 120.000 ετησίως, από μόλις 20.000 που ήταν παλαιότερα. Η ραγδαία αυτή αύξηση έχει συμβάλλει στον πολλαπλασιασμό των ρύπων – κυρίως μικροσωματιδίων που περιέχουν χρώμιο, νικέλιο, χαλκό, ψευδάργυρο και μόλυβδο – γεγονός που προκαλεί σοβαρές ανησυχίες για το μέλλον του αρκτικού οικοσυστήματος.

Ο ρόλος των καυσίμων στη ρύπανση της Ανταρκτικής

Τα πλοία που μεταφέρουν τουρίστες στην περιοχή χρησιμοποιούν κατά κύριο λόγο ορυκτά καύσιμα, τα οποία εκλύουν επικίνδυνα μικροσωματίδια στην ατμόσφαιρα. Όπως επισημαίνει ο επιστήμονας Ραούλ Κορντέρο, μέλος της ερευνητικής ομάδας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γκρόνινγκεν, «το χιόνι λιώνει πιο γρήγορα στην Ανταρκτική λόγω της παρουσίας ρυπογόνων σωματιδίων σε περιοχές όπου συχνάζουν οι τουρίστες». Μάλιστα, υπογραμμίζει πως «ένας μόνο τουρίστας μπορεί να συμβάλλει στην επιτάχυνση της τήξης περίπου 100 τόνων χιονιού».

Η ερευνητική ομάδα, αποτελούμενη από ειδικούς από τη Χιλή, τη Γερμανία και την Ολλανδία, πραγματοποίησε αποστολή 2.000 χιλιομέτρων στην Ανταρκτική σε βάθος τετραετίας, με στόχο την καταγραφή της διασποράς των μικρορυπαντών στο περιβάλλον της ηπείρου.

Επιστημονικές αποστολές με σημαντικό αποτύπωμα

Δεν είναι μόνο ο τουρισμός που αφήνει το αποτύπωμά του στην Ανταρκτική. Η έντονη παρουσία επιστημονικών αποστολών βαραίνει εξίσου στην περιβαλλοντική επιβάρυνση, αφού η παρατεταμένη διαμονή τους μπορεί να έχει έως και δεκαπλάσιο αντίκτυπο από αυτόν που προκαλεί ένας τουρίστας, σύμφωνα με τον Κορντέρο.

Παρότι η έρευνα αναγνωρίζει, όπως επισημαίνεται, «τις προόδους που έχουν γίνει στην προστασία της Ανταρκτικής» – όπως η απαγόρευση του βαρέος μαζούτ και η στροφή σε πλοία που συνδυάζουν ηλεκτρική ενέργεια και καύσιμα με χαμηλότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα – επισημαίνεται η ανάγκη για ακόμα ταχύτερη μετάβαση σε καθαρές ενεργειακές λύσεις. «Για να περιοριστεί το αποτύπωμα των ενεργοβόρων ανθρώπινων δραστηριοτήτων στην Ανταρκτική, είναι απαραίτητο να επιταχυνθεί η ενεργειακή μετάβαση και να μειωθεί περαιτέρω η χρήση των ορυκτών καυσίμων, κυρίως κοντά σε ευαίσθητες περιοχές», αναφέρει χαρακτηριστικά η έρευνα.

Η Ανταρκτική ήδη χάνει μάζα με ανησυχητικά γρήγορους ρυθμούς: σύμφωνα με τα στοιχεία της NASA, η ήπειρος απώλεσε κατά μέσο όρο 135 δισεκατομμύρια τόνους χιονιού και πάγου ετησίως από το 2002 – μια εξέλιξη που καταδεικνύει το μέγεθος της περιβαλλοντικής κρίσης που αντιμετωπίζει ο πολικός Νότος.

ΕΜ

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ