Μέσα στον καλοκαιρινό Αύγουστο, όταν η θάλασσα και η ξεκούραση κυριαρχούν στις σκέψεις των περισσότερων ανθρώπων, η Ελλάδα ζει και μια άλλη, βαθιά ριζωμένη εμπειρία: τη μεγάλη γιορτή της Παναγίας στις 15 Αυγούστου.
Σε κάθε γωνιά της χώρας, από τα ξωκλήσια στα βουνά μέχρι τις ιστορικές εκκλησίες στα νησιά, χιλιάδες πιστοί συρρέουν για να ανάψουν ένα κερί, να προσκυνήσουν τις ιερές εικόνες και να συμμετάσχουν στις λιτανείες και τα πανηγύρια.
Η ατμόσφαιρα είναι φορτισμένη με συγκίνηση, καθώς οι καμπάνες αντηχούν από άκρη σε άκρη, ενώ τα μονοπάτια και οι δρόμοι γεμίζουν από ανθρώπους που συνεχίζουν παραδόσεις αιώνων. Από τις αρχές του μήνα, με την εορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, έως το τέλος Αυγούστου, με τις γιορτές του Ιωάννου Προδρόμου και του Αγίου Αλεξάνδρου, η Ελλάδα κινείται σε ρυθμούς πίστης, παράδοσης και θρησκευτικών εκδηλώσεων.
Σχεδόν κάθε χωριό και οικισμός έχει τη δική του «Παναγία» και πολλοί ξένοι επισκέπτες συνειδητοποιούν για πρώτη φορά την ιδιαίτερη σημασία που έχει ο Δεκαπενταύγουστος για τους Έλληνες.
Η καρδιά του εορτασμού χτυπά σε μεγάλα προσκυνήματα, όπως στην Παναγία Ευαγγελίστρια της Τήνου, την Παναγία Εκατονταπυλιανή στην Πάρο, την Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο, την Παναγία Αγιάσου στη Λέσβο, την Παναγία της Κοιμήσεως στην Κεφαλονιά -όπου εμφανίζονται και τα «φιδάκια της Παναγίας»- την Παναγία Χοζοβιώτισσα στην Αμοργό και την Παναγία Κανάλα στην Κύθνο.
Παράλληλα, και μικρότερα προσκυνήματα, όπως η Παναγία Κακαβιώτισσα στη Λήμνο, η Μονή Παναγίας Τσαμπίκας στη Ρόδο, η Παναγία Σπηλιανή στη Νίσυρο και η Παναγία Προυσιώτισσα στην Ευρυτανία, συγκεντρώνουν πλήθος πιστών, ενώ ακόμα και μη χριστιανοί ταξιδιώτες νιώθουν να συμμετέχουν σε μια μοναδική πνευματική εμπειρία.
Ο θρησκευτικός τουρισμός
Όπως επισημαίνει ο Χρήστος Πετρέας, Εμπειρογνώμων-Σύμβουλος Τουριστικής & Περιφερειακής Ανάπτυξης, που διετέλεσε μέλος της Συνοδικής Επιτροπής Προσκυνηματικών Περιηγήσεων της Εκκλησίας της Ελλάδος, μιλώντας στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, «η Ελλάδα έχει την ιδιαιτερότητα να διατηρεί ζωντανή μια παράδοση αιώνων, συνδυάζοντας την πίστη με τον πολιτισμό.
Οι Έλληνες αποτελούν πάνω από το 75% των προσκυνητών που επισκέπτονται θρησκευτικούς τόπους στη διάρκεια του έτους, ενώ σημαντικός αριθμός έρχεται και από τις γειτονικές ορθόδοξες χώρες, όπως τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, τη Σερβία και την Κύπρο, με τη ροή Ρώσων επισκεπτών να έχει μειωθεί μετά την έναρξη του ρωσο-ουκρανικού πολέμου».
«Ο θρησκευτικός τουρισμός στην χώρα μας αναπτύσσεται πολύ δυναμικά», τονίζει η τουριστική πράκτορας Μαρία Λαϊνά. «Τον Δεκαπενταύγουστο οι πιστοί συρρέουν κυρίως στην Τήνο, στην Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο ενώ σταθερά σε ό,τι αφορά την κρουαζιέρα ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς είναι η Πάτμος. Πολλά προσκυνήματα βέβαια αφορούν μονοήμερες εκδρομές. Ο νούμερο ένα θρησκευτικός προορισμός ωστόσο, καθόλη τη διάρκεια του χρόνου είναι τα Μετέωρα, τα οποία τα επισκέπτονται εκτός από τους Έλληνες, οι Κύπριοι, Βαλκάνιοι και τουρίστες από τη δυτική Ευρώπη», υπογραμμίζει η κ.Λαϊνά.
Σε αυτό το πλαίσιο, εξηγεί η ίδια, αυξάνεται το ενδιαφέρον των επαγγελματιών συνοδών για κατάρτιση και σε αυτό το πεδίο, με την παρακολούθηση συγκεκριμένων σπουδών που αφορούν στον θρησκευτικό τουρισμό.
Ο θρησκευτικός τουρισμός αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες αγορές. Όπως επισημαίνει ο κ. Πετρέας, «σύμφωνα με στοιχεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο πραγματοποιούνται περίπου 600 εκατομμύρια θρησκευτικά και πνευματικά ταξίδια παγκοσμίως, εκ των οποίων σχεδόν το 40% έχει προορισμό ή γίνονται εντός Ευρώπης».
Σύμφωνα με τον κ. Πετρέα, η ανάπτυξη αυτή σε διεθνές επίπεδο, τροφοδοτείται από δύο βασικούς παράγοντες: τη σχετική αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος, που επιτρέπει σε περισσότερους ανθρώπους να ταξιδεύουν για πνευματικούς σκοπούς, και την αυξανόμενη πολιτιστική και πνευματική αξία που αποκτά η επίσκεψη σε ιερούς τόπους. Οι ημερήσιες εκδρομές και οι συμμετοχές σε μεγάλα θρησκευτικά φεστιβάλ έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο εσόδων, καθώς οι ταξιδιώτες αναζητούν αυθεντικές εμπειρίες και τη συμμετοχή σε εκδηλώσεις που συγκεντρώνουν χιλιάδες ανθρώπους.
Ο Αύγουστος δεν είναι μόνο ο μήνας της θάλασσας και της χαλάρωσης. Είναι και η περίοδος που οι καμπάνες των εκκλησιών καλούν τους πιστούς σε λειτουργίες και λιτανείες, ενώ οι πλατείες γεμίζουν από κόσμο, μουσικές και τοπικά εδέσματα στα παραδοσιακά πανηγύρια. Είναι ο μήνας που η θρησκευτική κατάνυξη συνυπάρχει με την τοπική κουλτούρα και οι επισκέπτες γνωρίζουν από κοντά έθιμα και παραδόσεις που κρατούν ζωντανή την ταυτότητα και το «χρώμα» κάθε γωνιάς της Ελλάδας.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
