Ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε απόσταση μικρότερη των πέντε χιλιομέτρων από ενεργά έργα ορυκτών καυσίμων, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την υγεία άνω των δύο δισεκατομμυρίων ανθρώπων, καθώς και κρίσιμα οικοσυστήματα, σύμφωνα με μια πρωτοποριακή νέα έρευνα.
Μια έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας, που παρουσιάζεται από τον Guardian, αποκαλύπτει ότι περισσότερες από 18.300 εγκαταστάσεις εξόρυξης πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα λειτουργούν σήμερα σε 170 χώρες, καταλαμβάνοντας τεράστιες εκτάσεις του πλανήτη.
Η εγγύτητα σε γεωτρήσεις, μονάδες επεξεργασίας, αγωγούς και άλλες εγκαταστάσεις ορυκτών καυσίμων αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου, αναπνευστικών και καρδιακών παθήσεων, πρόωρων τοκετών και πρόωρων θανάτων, ενώ απειλεί σοβαρά την ποιότητα του νερού και του αέρα και υποβαθμίζει τη γη.
Σχεδόν 463 εκατομμύρια άνθρωποι – ανάμεσά τους 124 εκατομμύρια παιδιά – ζουν πλέον σε απόσταση μικρότερη του ενός χιλιομέτρου από τέτοιες εγκαταστάσεις, ενώ περισσότερα από 3.500 νέα έργα προτείνονται ή βρίσκονται υπό ανάπτυξη. Αν υλοποιηθούν, θα αναγκάσουν άλλους 135 εκατομμύρια ανθρώπους να υποστούν τις επιπτώσεις των αναθυμιάσεων, των πυρσών και των διαρροών, σύμφωνα με την έκθεση Extraction Extinction: Why the Lifecycle of Fossil Fuels Threatens Life, Nature, and Human Rights.
Τα περισσότερα ενεργά έργα έχουν δημιουργήσει εστίες ρύπανσης, μετατρέποντας γειτονικές κοινότητες και κρίσιμα οικοσυστήματα σε λεγόμενες «ζώνες θυσίας» – περιοχές έντονης μόλυνσης όπου ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες υφίστανται δυσανάλογα τις συνέπειες.
Η έκθεση τεκμηριώνει το καταστροφικό τίμημα για την υγεία που επιφέρει η εξόρυξη, η επεξεργασία και η μεταφορά, ενώ δείχνει πώς οι διαρροές, οι πυρσοί και τα έργα κατασκευής καταστρέφουν ανεπανόρθωτα φυσικά οικοσυστήματα και υπονομεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα – ιδίως των ανθρώπων που ζουν κοντά σε υποδομές πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα.
Η δημοσιοποίηση της έκθεσης συμπίπτει με τη σύνοδο Cop30 στο Μπελέμ της Βραζιλίας, όπου οι παγκόσμιοι ηγέτες – χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ, του μεγαλύτερου ιστορικά ρυπαντή – συζητούν εν μέσω αυξανόμενης απογοήτευσης για την αργή πρόοδο στην κατάργηση των ορυκτών καυσίμων, που τροφοδοτούν την κλιματική κατάρρευση και παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα.«Η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων και οι κρατικοί της υποστηρικτές υποστήριζαν για δεκαετίες ότι η ανθρώπινη ανάπτυξη απαιτεί ορυκτά καύσιμα. Γνωρίζουμε όμως πως, στο όνομα της οικονομικής ανάπτυξης, υπηρέτησαν μόνο την απληστία και το κέρδος, παραβίασαν δικαιώματα με σχεδόν πλήρη ατιμωρησία και κατέστρεψαν την ατμόσφαιρα, τη βιόσφαιρα και τους ωκεανούς», δήλωσε η Ανιές Καλαμάρ, γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.«Οι ηγέτες της Cop30 πρέπει να θέσουν τους ανθρώπους – και όχι τα κέρδη και την εξουσία – στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων, δεσμευόμενοι σε μια πλήρη, ταχεία, δίκαιη και χρηματοδοτούμενη κατάργηση των ορυκτών καυσίμων και σε μια δίκαιη μετάβαση προς τη βιώσιμη ενέργεια για όλους».
Η σύνοδος διεξάγεται τη στιγμή που οι Φιλιππίνες, το Μεξικό και η Τζαμάικα πλήττονται από υπερ-καταιγίδες που ενισχύθηκαν από την άνοδο της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας και των ωκεανών, ενώ οι κυβερνήσεις δέχονται ολοένα μεγαλύτερη πίεση να λάβουν αποφασιστικά μέτρα για τη ρύθμιση της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων, τον τερματισμό της εξόρυξης, των επιδοτήσεων, των αδειών και της κατανάλωσης, προκειμένου να συμμορφωθούν με την ιστορική απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Guardian αποκάλυψε ότι πάνω από 5.350 λομπίστες της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων είχαν πρόσβαση στις διασκέψεις του ΟΗΕ για το κλίμα τα τελευταία τέσσερα χρόνια, εμποδίζοντας την κλιματική δράση, ενώ οι εργοδότες τους εξορύσσουν ρεκόρ ποσοτήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Η ποσοτική ανάλυση της έκθεσης βασίζεται σε μια πρωτότυπη χαρτογραφική μελέτη ερευνητών του Better Planet Laboratory στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόλντερ, οι οποίοι συνέκριναν τα δεδομένα για τις γνωστές τοποθεσίες υποδομών ορυκτών καυσίμων με απογραφικά στοιχεία, δεδομένα για κρίσιμα οικοσυστήματα, εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και γη ιθαγενών πληθυσμών.
Περίπου το ένα τρίτο όλων των ενεργών εγκαταστάσεων πετρελαίου, άνθρακα και φυσικού αερίου επικαλύπτεται με κρίσιμα οικοσυστήματα, όπως υγρότοπους, δάση ή ποτάμια, συστήματα πλούσια σε βιοποικιλότητα και ζωτικά για τη δέσμευση άνθρακα ή την αποφυγή οικολογικής κατάρρευσης.
Το πραγματικό παγκόσμιο μέγεθος του προβλήματος είναι πιθανότατα ακόμη μεγαλύτερο, λόγω κενών στην καταγραφή έργων ορυκτών καυσίμων και περιορισμένων δημογραφικών δεδομένων.
Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης μαρτυρίες από ιθαγενείς υπερασπιστές γης στον Καναδά, παράκτιες κοινότητες στη Σενεγάλη, καθώς και ψαράδες στην Κολομβία και τη Βραζιλία και ηγέτες του Αμαζονίου στον Ισημερινό που μάχονται ενάντια στις φλόγες των πυρσών φυσικού αερίου – σε συνεργασία με την Κλινική Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Smith Family της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κολούμπια.
Πηγή: skai.gr
