Εντονότατες αντιδράσεις προκαλεί η νέα πρόταση της Κομισιόν για τον επταετή προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιόδου 2028-2034, που αγγίζει το εντυπωσιακό ποσό των 2 τρις ευρώ. Το κλίμα που διαμορφώνεται στις Βρυξέλλες είναι ιδιαίτερα βαρύ, καθώς μόλις έγινε γνωστή η πρόταση, προκάλεσε έντονες συζητήσεις τόσο στο Ευρωκοινοβούλιο όσο και μεταξύ των κρατών-μελών.
Ο νέος αυτός προϋπολογισμός χαρακτηρίζεται ως «υπερφιλόδοξος», παρουσιάζοντας αύξηση της τάξης του 64% σε σχέση με τον προηγούμενο. Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογράμμισε ότι «τα κράτη-μέλη δεν θα υποχρεωθούν να αυξήσουν τις συνεισφορές τους».
Κραυγή διαμαρτυρίας από τα κράτη-μέλη
Η χρηματοδότηση του προϋπολογισμού βασίζεται κυρίως στις εθνικές συνεισφορές, με τις οικονομικά ισχυρότερες χώρες να επιβαρύνονται περισσότερο. Περαιτέρω έσοδα θα προέλθουν από μια σειρά νέων φόρων ή “ίδιων πόρων”, με στόχο τη συγκέντρωση 400 δις ευρώ μέσα στην επταετία. Στο επίκεντρο μπαίνουν μεγάλες εταιρείες με ετήσιο τζίρο άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ, τα ηλεκτρικά απόβλητα και τα καπνικά προϊόντα.
Η πρόταση συναντά σφοδρές αντιδράσεις. Το Βερολίνο απορρίπτει τον προτεινόμενο προϋπολογισμό ως «απαράδεκτο», ενώ και η Χάγη εκφράζει επιφυλάξεις. Το ίδιο ισχύει και για το Παρίσι, το οποίο καλείται να διαχειριστεί μια λιτότητα που επιτείνει την πολιτική αβεβαιότητα λόγω της ανόδου της Ακροδεξιάς.
Στον “αέρα” αγροτικά και περιφερειακά κονδύλια
Η Πολωνία και οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου εναντιώνονται στη σχεδιαζόμενη συγχώνευση της πολιτικής συνοχής και της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, που απορροφούν σήμερα τα δύο τρίτα των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Ειδικά η ΚΑΠ αναμένεται να υποστεί μείωση 30%. Η φον ντερ Λάιεν διαβεβαίωσε ότι θα διατεθούν περίπου 300 δις ευρώ για τους αγρότες και 218 δις για τις περιφέρειες, ενώ για πρώτη φορά το 14% του προϋπολογισμού προορίζεται για κοινωνικές δαπάνες αλλά και για τη διαχείριση του μεταναστευτικού.
Επιπλέον, τα κράτη-μέλη καλούνται να παρουσιάσουν «εθνικά και περιφερειακά σχέδια» ώστε να εξασφαλίσουν την εκταμίευση των κονδυλίων, με βασική προϋπόθεση τον σεβασμό στο κράτος δικαίου. Το μοντέλο μοιάζει στη λειτουργία του Ταμείου Ανάκαμψης.
Καινοτόμος μηχανισμός κρίσης και «ανοιχτός λογαριασμός» δανείων
Σημαντική καινοτομία αποτελεί η θέσπιση ξεχωριστού «μηχανισμού κρίσης» 400 δις ευρώ, που θα ενεργοποιείται αποκλειστικά σε περιόδους έκτακτης ανάγκης, ενώ ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη στήριξη της Ουκρανίας, η οποία προβλέπει 100 δις ευρώ.
Ωστόσο, κατά τη συνεδρίαση της αρμόδιας επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου, οι εισηγητές των δύο μεγαλύτερων πολιτικών ομάδων, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και των Σοσιαλιστών & Δημοκρατών, απέρριψαν την πρόταση, εκφράζοντας αμφιβολίες για το συνολικό ποσό των 2 τρις ευρώ. Όπως τόνισαν, στο ποσό εντάσσονται και τα δάνεια της περιόδου της πανδημίας από το NextGenEU, τα οποία θα πρέπει να αποπληρωθούν το επόμενο διάστημα.
Πηγή: Deutsche Welle
