ΆλλαΣχετικά άρθρα
Οι νέοι δασμοί θα πονέσουν την Κίνα αλλά ίσως όχι τόσο όσο πιστεύει ο Τραμπ – Το Πεκίνο βλέπει μια ευκαιρία να κερδίσει συμμάχους λόγω της στάσης των ΗΠΑ
Η Κίνα κράτησε μια σχετικά χαλαρή στάση μετά την επιβολή των επιπλέον δασμών της τάξεως του 10% των ΗΠΑ καλώντας την Ουάσινγκτον σε συνομιλίες, μετά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις ότι δεν θα υπήρχαν νικητές σε έναν εμπορικό πόλεμο. Μόλις άρχισαν να επιβάλλονται οι δασμοί στην Κίνα, τότε το Πεκίνο ανακοίνωσε ανταποδοτικούς δασμούς 10-15%, αρχής γενομένης από τις 10 Φεβρουαρίου, σε διάφορες αμερικανικές εισαγωγές, συμπεριλαμβανομένων του άνθρακα, του αργού πετρελαίου και των μεγάλων αυτοκινήτων.
Η κινεζική κυβέρνηση μπορεί να παρέμεινε ψύχραιμη αυτό το διάστημα, με την ελπίδα να κάνει μια συμφωνία με την Ουάσινγκτον για να αποφύγει περαιτέρω δασμούς – και να συγκρατήσει τη σχέση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, από το να βγει εκτός ελέγχου. Εξάλλου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ συμφώνησε σε αναστολές με τον Καναδά και το Μεξικό μόλις λίγες ώρες πριν τεθούν σε ισχύ οι δασμοί σε βάρος τους, ενώ μέσα στη βδομάδα αναμένεται και επικοινωνία μεταξύ Τραμπ και Σι Τζινπίνγκ.
Όπως αναφέρει το BBC σε ανάλυσή του, οι νέοι δασμοί των ΗΠΑ θα πονέσουν την Κίνα καθώς προστίθεται σε μια σειρά δασμών που επέβαλε ο Τραμπ και κατά την πρώτη θητεία του και οι Κινέζοι ήδη ανησυχούν για την υποτονική οικονομία τους. Αλλά όχι τόσο όσο πιστεύει ο Τραμπ.
Το Πεκίνο και η Ουάσινγκτον έχουν έρθει αντιμέτωπες με τους δασμούς και στο παρελθόν, αλλά πολλά έχουν αλλάξει από την πρώτη θητεία του Ρεπουμπλικανού.
Πρώτον, η κινεζική οικονομία δεν εξαρτάται τόσο πολύ από τις ΗΠΑ όσο το 2020 καθώς το Πεκίνο έχει ενισχύσει τις εμπορικές συμφωνίες του σε ολόκληρη την Αφρική, τη Νότια Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία. Επόσης, είναι πλέον ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος περισσότερων από 120 χωρών.
Το «win-win» του Σι την ώρα που η Αμερική υποχωρεί
Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ μπορεί αρπάξει μια μεγαλύτερη ευκαιρία από τις κινήσεις των ΗΠΑ καθώς ο Τραμπ σπέρνει το διχασμό στην ίδια του την αυλή, απειλώντας να πλήξει ακόμη και την Ευρωπαϊκή Ένωση με δασμούς – και όλα αυτά τον πρώτο μήνα της θητείας του.
Οι ενέργειές του μπορεί να κάνουν άλλους συμμάχους των ΗΠΑ να αναρωτιούνται τι τους περιμένει. Αντίθετα, η Κίνα θέλει να εμφανιστεί ως ένας ήρεμος, σταθερός και ίσως πιο ελκυστικός παγκόσμιος εμπορικός εταίρος.
«Η πολιτική “πρώτα η Αμερική” του Τραμπ θα φέρει προκλήσεις και απειλές σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου», λέει ο Yun Sun, διευθυντής του προγράμματος για την Κίνα στο Κέντρο Stimson.
«Από την άποψη του στρατηγικού ανταγωνισμού ΗΠΑ-Κίνας, η επιδείνωση της αξιοπιστίας των ΗΠΑ θα ωφελήσει την Κίνα. Είναι απίθανο να εξελιχθεί καλά για την Κίνα σε διμερές επίπεδο, αλλά το Πεκίνο σίγουρα θα προσπαθήσει να φτιάξει λεμονάδα…», λέει.
Ως ηγέτης της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, ο Σι δεν έχει κρύψει τη φιλοδοξία του να ηγηθεί η Κίνα μιας εναλλακτικής παγκόσμιας τάξης πραγμάτων.
Μετά το τέλος της πανδημίας του κορωνοϊού, έχει ταξιδέψει πολύ και έχει υποστηρίξει σημαντικούς διεθνείς οργανισμούς όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και συμφωνίες όπως οι συμφωνίες του Παρισιού για το Κλίμα. Τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης το έχουν παρουσιάσει αυτό ως «αγκάλιασμα» χωρών σε όλο τον κόσμο και εμβάθυνση των διπλωματικών δεσμών.
Πριν από αυτό, όταν ο Τραμπ σταμάτησε τη χρηματοδότηση των ΗΠΑ προς τον ΠΟΥ το 2020, η Κίνα υποσχέθηκε πρόσθετα κονδύλια.
Οι προσδοκίες της Κίνας είναι υψηλές και θεωρεί πως μπορεί να αναλάβει να καλύψει και πάλι τα κενά της Αμερικής, μετά την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τον ΠΟΥ.
Το ίδιο ισχύει και για το πάγωμα της διεθνούς βοήθειας που προκαλεί χάος σε χώρες και οργανισμούς που εξαρτώνται επί μακρόν από την αμερικανική χρηματοδότηση. Και η Κίνα μπορεί να επιθυμεί να καλύψει το κενό, παρά την οικονομική ύφεση.
Την πρώτη ημέρα της ανάληψης των καθηκόντων του, ο Τραμπ πάγωσε όλη την εξωτερική βοήθεια που παρέχουν οι ΗΠΑ, οι οποίες είναι μακράν ο μεγαλύτερος χορηγός βοήθειας στον κόσμο.
Εκατοντάδες προγράμματα εξωτερικής βοήθειας που παρέχονται από την USAID σταμάτησαν. Ορισμένα από αυτά ξεκίνησαν εκ νέου αλλά το μέλλον του οργανισμού κρέμεται από μια κλωστή.
«Το δόγμα “Πρώτα η Αμερική” του Τραμπ θα μπορούσε να αποδυναμώσει περαιτέρω τη θέση της Ουάσινγκτον ως παγκόσμιου ηγέτη», εκτιμά ο John Delury, ιστορικός της σύγχρονης Κίνας και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Yonsei της Σεούλ.
«Ο συνδυασμός των δασμών σε σημαντικούς εμπορικούς εταίρους και το πάγωμα της εξωτερικής βοήθειας στέλνει ένα μήνυμα τόσο στον Παγκόσμιο Νότο όσο και στον ΟΟΣΑ ότι οι ΗΠΑ δεν ενδιαφέρονται για διεθνή εταιρική σχέση, συνεργασία», λέει στο BBC. «Το συνεπές μήνυμα του προέδρου Σι για μια παγκοσμιοποίηση “win-win” αποκτά ένα εντελώς νέο νόημα καθώς η Αμερική υποχωρεί από τον κόσμο».
Στην προσπάθειά του για παγκόσμια διακυβέρνηση, το Πεκίνο έψαχνε για μια ευκαιρία να ανατρέψει την αμερικανοκρατούμενη παγκόσμια τάξη των τελευταίων 50 ετών – και η αβεβαιότητα της προεδρίας του Τραμπ την προσφέρει.
Νέοι σύμμαχοι
«Για το αν πραγματικά προσδίδει στο Πεκίνο ένα βασικό πλεονέκτημα – γι’ αυτό είμαι λίγο λιγότερο σίγουρος» λέει ο Chong Ja Ian από το Carnegie China, εξηγώντας πως:
«Πολλοί σύμμαχοι και εταίροι των ΗΠΑ, ιδίως στον Ειρηνικό, έχουν λόγους να συνεργαστούν με το Πεκίνο, αλλά έχουν επίσης λόγους να είναι επιφυλακτικοί. Γι’ αυτό έχουμε δει την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, τις Φιλιππίνες και την Αυστραλία να έρχονται πιο κοντά, εν μέρει λόγω των ανησυχιών που τρέφουν απέναντι στην Κίνα».
Υπάρχει μια «αυξανόμενη δυναμική» για μια πιθανή τριμερή σχέση μεταξύ της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, με κίνητρο «τον αντίκτυπο μιας δεύτερης κυβέρνησης Τραμπ», σύμφωνα με το Αυστραλιανό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων.
Και οι τρεις ανησυχούν για τη διεκδικητικότητα της Κίνας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, μαζί με τις Φιλιππίνες.
Ανησυχούν επίσης για έναν πιθανό πόλεμο στην Ταϊβάν καθώς αποτελεί εδώ και καιρό ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, με το Πεκίνο να καταδικάζει κάθε αντιληπτή υποστήριξη της Ουάσινγκτον προς την Ταϊπέι.
Αλλά μπορεί να είναι δύσκολο για την Ουάσινγκτον να αντεπιτεθεί στα σημάδια κινεζικής επιθετικότητας, όταν ο Τραμπ απειλεί επανειλημμένα να προσαρτήσει τον Καναδά ή να αγοράσει τη Γροιλανδία.
Οι περισσότερες χώρες της περιοχής είχαν μια στρατιωτική συμμαχία με την Ουάσινγκτον για να εξισορροπήσουν την οικονομική τους σχέση με την Κίνα.
Αλλά τώρα, επιφυλακτικές απέναντι στο Πεκίνο και αβέβαιες απέναντι στις ΗΠΑ, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν νέες ασιατικές συμμαχίες, χωρίς τις δύο χώρες.
Ηρεμία πριν την καταιγίδα
Ο Τραμπ ανακοίνωσε τους αμερικανικούς δασμούς το Σαββατοκύριακο, την ώρα που στην Κίνα γιόρταζαν το Νέο Έτος και ήταν αργία.
Αρχικά, η μόνη απάντηση της Κίνας ήταν ότι θα λάβει νομικά μέτρα και θα χρησιμοποιήσει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου για να εκφράσει τα παράπονά της. Ωστόσο, αυτή είναι μια μικρή απειλή για την Ουάσινγκτον.
Στη συνέχεια, η Κίνα ανακοίνωσε ανταποδοτικούς δασμούς, καθώς μετά τον εορτασμό του Νέου Έτους, οι αξιωματικοί επέστρεψαν στο Πεκίνο και έπιασαν δουλειά, λαμβάνοντας αποφάσεις.
Τις τελευταίες εβδομάδες υπήρχε μια αισιοδοξία για τη διατήρηση μιας σταθερής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών αλλά αυτό είναι δύσκολο να γίνει καθώς τόσο οι Ρεπουμπλικανοί όσο και οι Δημοκρατικοί θεωρούν την Κίνα ως τη μεγαλύτερη οικονομική απειλή για την Αμερική.
«Ο απρόβλεπτος χαρακτήρας του Τραμπ, ο παρορμητισμός και η απερισκεψία του θα οδηγήσουν αναπόφευκτα σε σημαντικούς κλυδωνισμούς στις διμερείς σχέσεις», τονίζει ο Wu Xinbo, καθηγητής και διευθυντής στο Κέντρο Αμερικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Fudan.
«Επιπλέον, η ομάδα του περιλαμβάνει αρκετά γεράκια, ακόμη και ακραία γεράκια για την Κίνα. Είναι αναπόφευκτο ότι η διμερής σχέση θα αντιμετωπίσει σοβαρές διαταραχές τα επόμενα τέσσερα χρόνια», εκτιμά επίσης.
Καταλήγοντας, η Κίνα σίγουρα ανησυχεί για τη σχέση της με τις ΗΠΑ και τη ζημιά που θα μπορούσε να προκαλέσει ένας εμπορικός πόλεμος στην επιβραδυνόμενη οικονομία της. Αλλά θα αναζητήσει και τρόπους να χρησιμοποιήσει το σημερινό πολιτικό εκκρεμές για να κουνήσει τη διεθνή κοινότητα προς το μέρος της και εντός της σφαίρας επιρροής της.
Πηγή: skai.gr
