
Η Βρετανία θα πρέπει να πληρώνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση ποσοστό επί της αξίας οποιωνδήποτε όπλων αγοράζονται από βρετανικές εταιρείες μέσω του ευρωπαϊκού αμυντικού ταμείου Safe. Ο ίδιος μηχανισμός θα ισχύει και για τον Καναδά, καθώς και για «οποιαδήποτε άλλη χώρα» επιθυμεί να συμπεριληφθεί η βιομηχανία της στα κονδύλια του Safe, σύμφωνα με τους Financial Times.
Η συμμετοχή στο Safe θα προσφέρει «νέες ευκαιρίες για τη βρετανική αμυντική βιομηχανία, υποστηρίζοντας θέσεις εργασίας και το βιοτικό επίπεδο στη χώρα», είχε δηλώσει ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, όταν ανακοίνωσε της συμμετοχή της χώρας του στο νέο πρόγραμμα της ΕΕ, Security Action for Europe (Safe).
Ωστόσο, το Λονδίνο θα είναι υποχρεωμένο να αποζημιώσει τις Βρυξέλλες για το δικαίωμα συμμετοχής στο σχέδιο, το οποίο έχει στόχο την προμήθεια drones, συστημάτων αεράμυνας και άλλων στρατιωτικών δυνατοτήτων, σύμφωνα με δύο Ευρωπαίους διπλωμάτες που μίλησαν στους Financial Times.
«Αυτό που προβλέπεται στον κανονισμό του Safe είναι ότι πρέπει να υπάρχει δίκαιη ισορροπία όσον αφορά τις συνεισφορές και τα οφέλη» από χώρες εκτός ΕΕ όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσε ένας από τους διπλωμάτες.
Το ταμείο Safe εντάσσεται στην ευρύτερη προσπάθεια της ΕΕ να κινητοποιήσει αμυντικές δαπάνες ύψους €800 δισ. έως το 2030, ενόψει της αυξανόμενης απειλής από τη Ρωσία και των εκκλήσεων του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ προς την Ευρώπη να καλύψει μεγαλύτερο μέρος της δικής της ασφάλειας.
Το πρόγραμμα, που ξεκίνησε τον Μάιο, θα προσφέρει δάνεια στα κράτη-μέλη και σε ορισμένες «τρίτες χώρες», όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, ώστε να προχωρούν σε κοινές στρατιωτικές προμήθειες.
Ο στόχος του είναι να αξιοποιήσει τη χρηματοοικονομική ισχύ της ΕΕ για να αυξήσει συνολικά τις αμυντικές δαπάνες και να ενοποιήσει καλύτερα τις ευρωπαϊκές ένοπλες δυνάμεις, οι οποίες σήμερα επιβαρύνονται από αλληλοεπικαλυπτόμενες και αναποτελεσματικές διαδικασίες προμηθειών.
Το ακριβές ποσό που θα πρέπει να καταβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο για να αποκτήσει πρόσβαση στο ταμείο βρίσκεται ακόμη υπό διαπραγμάτευση μεταξύ των κρατών-μελών, καθώς διαμορφώνουν την τελική τους θέση για τη συμφωνία με το Λονδίνο, η οποία αναμένεται να δημοσιοποιηθεί εντός της εβδομάδας.
Ωστόσο, οι διπλωμάτες ανέφεραν ότι, δεδομένου ότι οι βρετανικές εταιρείες θα λαμβάνουν χρήματα της ΕΕ για να δημιουργούν θέσεις εργασίας και να αυξάνουν την παραγωγική τους ικανότητα στο πλαίσιο του σχήματος, το Λονδίνο οφείλει να αποζημιώσει τις Βρυξέλλες.
Εάν οι βρετανικές εταιρείες κερδίσουν συμβόλαια που χρηματοδοτούνται από το Safe, τότε η βρετανική κυβέρνηση θα πρέπει να καταβάλει ποσοστό στο ταμείο, ώστε να εξισορροπηθεί το οικονομικό όφελος από τα συμβόλαια, πρόσθεσε ο διπλωμάτης.
Ο ίδιος μηχανισμός θα ισχύει και για τον Καναδά, καθώς και για οποιαδήποτε άλλη χώρα επιθυμεί να κάνει προσβάσιμη τη βιομηχανία της στα κονδύλια του Safe, σημείωσαν οι πηγές.
Για να είναι επιλέξιμα τα βρετανικά αμυντικά προϊόντα, η αξία των εξαρτημάτων τους που προέρχονται από μέλη του Safe πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στο 65%. Μέλη του Safe είναι η ΕΕ, η Ουκρανία, η Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, η Νορβηγία, η Ελβετία και οποιαδήποτε τρίτη χώρα ενταχθεί στο πρόγραμμα.
Ανώτεροι Βρετανοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι η Γαλλία ασκεί έντονες πιέσεις στις διαβουλεύσεις με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη για τη διαμόρφωση της εντολής διαπραγμάτευσης της ΕΕ, η οποία αναμένεται να συμφωνηθεί εντός της εβδομάδας. Ένας από αυτούς χαρακτήρισε τη διαδικασία «δύσκολη».
Ο Mujtaba Rahman, διευθύνων σύμβουλος για την Ευρώπη στην εταιρεία συμβούλων Eurasia Group, δήλωσε ότι τόσο το Λονδίνο όσο και οι Βρυξέλλες πρέπει να έχουν κατά νου τη συνολική εικόνα.
«Είναι πολύ σημαντικό και για τις δύο πλευρές να μην αφήσουν τοπικά εθνικά συμφέροντα να εμποδίσουν τον μεγαλύτερο στόχο: την ενίσχυση της συλλογικής ευρωπαϊκής άμυνας απέναντι στην απειλή που συνιστά η Ρωσία του Πούτιν», είπε.
Η Γαλλία, η οποία βλέπει το Safe ως μέσο ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, πιέζει για υψηλή χρηματοδοτική συνεισφορά του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο, άλλες χώρες, με επικεφαλής τη Γερμανία, επιδιώκουν να διασφαλίσουν ότι το Λονδίνο δεν θα αποθαρρυνθεί από τη συμμετοχή, σύμφωνα με τρίτο διπλωμάτη.
Σύμφωνα με τους όρους της ΕΕ, οι χώρες πρέπει να υποβάλουν τις αιτήσεις τους για δανειοδότηση έως τις 29 Ιουλίου, με το συνολικό διαθέσιμο ποσό να φτάνει τα €150 δισ. Στη συνέχεια, θα πρέπει να συμπράξουν με άλλο μέλος του Safe για κοινές αγορές οπλικών συστημάτων, με στόχο τη μείωση του κόστους μέσω συνδυασμένης ζήτησης. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα χρειαστεί να χρηματοδοτήσει τη συμμετοχή του σε αυτά τα έργα με εθνικούς πόρους.
Οι τρίτες χώρες, πλην όσων έχουν ήδη ενταχθεί αυτόματα, όπως η Ουκρανία, πρέπει πρώτα να υπογράψουν συμφωνία ασφαλείας και άμυνας με την ΕΕ και στη συνέχεια ειδική συμφωνία για τη συμμετοχή τους στο Safe.
Η Βρετανία υπέγραψε την πρώτη από αυτές τις συμφωνίες στη σύνοδο επαναπροσέγγισης που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο τον Μάιο και θα διαπραγματευτεί τη δεύτερη μόλις η ΕΕ συμφωνήσει τους όρους.
Ο χρόνος πιέζει, καθώς τα έργα πρέπει να υποβληθούν έως το τέλος Νοεμβρίου, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, να πρέπει να αποφασίσει ποια θα εγκρίνει.
Ο Τόμας Ρενιέ, εκπρόσωπος Τύπου της Επιτροπής για θέματα άμυνας, δήλωσε ότι η συμφωνία ΕΕ–Ηνωμένου Βασιλείου που υπογράφηκε τον Μάιο προβλέπει ότι εταιρείες με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο μπορούν να καλύψουν έως και το 35% της αξίας ενός αμυντικού προϊόντος που προμηθεύεται η ΕΕ μέσω του Safe.
Για να μπορέσει η Βρετανία να καλύψει μεγαλύτερο ποσοστό, θα απαιτηθεί «συμφωνία με την ΕΕ ως προς τις ακριβείς λεπτομέρειες, όπως η χρηματοδοτική συνεισφορά και η ασφάλεια του εφοδιασμού», πρόσθεσε.
Το βρετανικό υπουργικό συμβούλιο δήλωσε ότι δεν θα προκαταλάβει τις μελλοντικές συνομιλίες με την ΕΕ.
«Είναι προς το συμφέρον όλων μας το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ να ενώσουν τις μοναδικές τους δυνατότητες και την τεχνογνωσία τους για να καταστήσουν την Ευρώπη ασφαλέστερη, πιο σταθερή και πιο ευημερούσα», ανέφερε σε ανακοίνωσή του.
Πηγή: skai.gr













