Την *ανάγκη διπλωματικής επίλυσης* της κρίσης στη Μέση Ανατολή τονίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, επισημαίνοντας όμως με σαφήνεια πως το Ιράν δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Η συγκυρία είναι κρίσιμη, καθώς η στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ στη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν ρίχνει βαριά σκιά στη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, εντείνοντας τους φόβους για ενδεχόμενες συνέπειες της όξυνσης στα ευρωπαϊκά συμφέροντα.
Αλλαγή στάσης στη συμφωνία Ε.Ε. – Ισραήλ λόγω της κρίσης
Η σοβαρότητα των εξελίξεων φαίνεται να έχει μεταβάλει τη στάση των κρατών-μελών απέναντι στη συμφωνία σύνδεσης Ε.Ε.-Ισραήλ, η οποία επρόκειτο να τεθεί εκτενώς στη σημερινή ατζέντα λόγω της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα. Αντί αυτού, τα βλέμματα στρέφονται πλέον στη διαχείριση της περιφερειακής έντασης.
Τρία κομβικά ζητήματα απασχολούν τους Ευρωπαίους ΥΠΕΞ:
- Τον φόβο ιρανικών αντιποίνων προς ευρωπαίους συμμάχους των ΗΠΑ, σε περίπτωση περαιτέρω κλιμάκωσης.
- Τον εντεινόμενο προβληματισμό για τις οικονομικές επιπτώσεις, ειδικά με το Ιράν να κλείνει τα Στενά του Ορμούζ.
- Τον πιθανό ρόλο της Ε.Ε. ως διπλωματικού παράγοντα σε ενδεχόμενες πολυμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ, Ιράν και ΗΠΑ.
Ευρωπαϊκή γραμμή: Διπλωματία και αποτροπή εξοπλισμών
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επαναδιατυπώνει καθαρά πως η διπλωματική οδός αποτελεί μονόδρομο. Η επικεφαλής ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλλας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι η Ευρώπη ήταν πάντα υπέρ της διπλωματίας, παραπέμποντας και στις πρόσφατες επαφές των υπουργών Εξωτερικών της Γαλλίας, της Γερμανίας και της Βρετανίας με τον Ιρανό ομόλογό τους, όπου συζητήθηκαν ευρύτερα θέματα ασφαλείας για την ευρωπαϊκή ήπειρο. Εξίσου σταθερή παραμένει η θέση πως «το Ιράν δεν πρέπει ποτέ να αποκτήσει πυρηνικά όπλα», όπως ξεκαθάρισε και ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ζαν Νοέλ Μπαρό.
Η ελληνική πρόταση για πολιτική λύση βρέθηκε ανάμεσα στις πρωτοβουλίες που παρουσιάστηκαν στην ευρωπαϊκή σύνοδο. Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης κατέθεσε πενταμερές πλάνο με πυλώνες την αποκλιμάκωση, την προστασία των αμάχων, την ελεύθερη ναυσιπλοΐα και τη διπλωματική εμπλοκή της Ε.Ε., δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη ενίσχυσης της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα.
Αξίζει να σημειωθεί πως η κλιμακούμενη κρίση έχει οδηγήσει αρκετά κράτη-μέλη σε αλλαγή στάσης απέναντι στο Ισραήλ. Ακόμα και χώρες που είχαν καλέσει προηγουμένως την Κομισιόν να εξετάσει πιθανές παραβιάσεις της συμφωνίας από το Τελ Αβίβ, στέκονται τώρα στο πλευρό του Ισραήλ αντιλαμβανόμενες το Ιράν ως “σύμμαχο της Ρωσίας” και μείζονα απειλή λόγω του πυρηνικού του προγράμματος. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις από την ισραηλινή πλευρά, η οποία χαρακτηρίζει τις σχετικές αναφορές ως «εξωφρενικές».
Σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, δύσκολα θα δούμε στη σημερινή συνεδρίαση συγκεκριμένες και άμεσες αποφάσεις επί της συμφωνίας Ε.Ε. – Ισραήλ. Παρά ταύτα, πρόσφατα διαρρεύσαντα έγγραφα της Ε.Ε. αναφέρονται σε «ενδείξεις ότι το Ισραήλ παραβιάζει τις υποχρεώσεις του για τα ανθρώπινα δικαιώματα» της 25ετούς συμφωνίας με την Ένωση, διατηρώντας υψηλό το επίπεδο επιφυλακής γύρω από το μέλλον των σχέσεων Βρυξελλών – Τελ Αβίβ.
Πηγή: Deutsche Welle