Ολοένα και λιγότεροι πρόσφυγες νιώθουν ευπρόσδεκτοι στη Γερμανία – και ταυτοχρόνως αυξάνεται η ανησυχία τους για φαινόμενα διακρίσεων ή ξενοφοβίας. Αυτό είναι το πόρισμα έρευνας του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικής Έρευνας (DIW) του Βερολίνου.
Το 2017 στην ερώτηση «Νιώθετε σήμερα ευπρόσδεκτοι στη Γερμανία;» το 84% των συμμετεχόντων απαντούσε θετικά. Το 2020 το ποσοστό αυτό υποχώρησε σε 78% – και το 2023 σε 65%.
Το πώς αντιλαμβάνονται τις διακρίσεις οι μετανάστες τελεί σε άμεση συνάρτηση με το μορφωτικό τους επίπεδο, το φύλο τους ή άλλα κοινωνικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, γυναίκες μετανάστες με ένα μέσο μορφωτικό υπόβαθρο δηλώνουν σε κάπως μεγαλύτερη συχνότητα πως υφίστανται διακρίσεις στην εύρεση κατοικίας απ’ όσο γυναίκες που δεν έχουν κάποιο τίτλο σπουδών. Οι δε άνδρες πρόσφυγες που ζουν στην Ανατολική Γερμανία φαίνεται να υφίστανται συχνότερα διακρίσεις σε όλους τους υπό εξέταση τομείς της ζωής τους.
Ανησυχία για το κλίμα στην κοινωνία
Στην έρευνα διαπιστώθηκε επίσης ότι πολλοί άνθρωποι που ήρθαν στη Γερμανία ως αιτούντες άσυλο ανησυχούν πλέον για το κοινωνικό κλίμα. Το 2016 και το 2017, ερωτώμενοι για το εάν «ανησυχείτε για την ξενοφοβία και το μίσος κατά των αλλοδαπών στη Γερμανία;», το 32% και το 29% των προσφύγων εξέφρασαν πράγματι τέτοιες ανησυχίες. Το 2023 όμως το ποσοστό αυτό εκτοξεύτηκε στο 54%.
Παρ’ όλα αυτά οι πρόσφυγες φαίνεται να επιθυμούν να παραμείνουν στη Γερμανία: σύμφωνα με τη μελέτη του DIW περίπου το 98% των ερωτηθέντων σκοπεύουν να πολιτογραφηθούν ή έχουν ήδη προβεί σε σχετική αίτηση ή έχουν ήδη αποκτήσει τη γερμανική υπηκοότητα – και ο αριθμός των πολιτογραφήσεων αυξάνεται συνεχώς, ενώ το ποσοστό εκείνων που είχαν καταθέσει αίτηση πολιτογράφησης αυξήθηκε από 7,3% σε 25,7% μεταξύ 2021 και 2023.
Περαιτέρω αυστηροποίηση της μεταναστευτικής πολιτικής
Η γερμανική κυβέρνηση επιδιώκει το τελευταίο διάστημα να αυστηροποιήσει ολοένα και περισσότερο τη μεταναστευτική της πολιτική – και στο πλαίσιο αυτό και τη φύλαξη των συνόρων.
Οι αυστηρότεροι συνοριακοί έλεγχοι ήταν ένα από τα πρώτα μέτρα που έλαβε ο νέος υπουργός Εσωτερικών Αλεξάντερ Ντόμπριντ (CSU). Και όπως προκύπτει από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών, από τον Μάιο, όταν και ανέλαβε τα καθήκοντά του ο Ντόμπριντ, έως και τώρα έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 11.900 απωθήσεις μεταναστών στα σύνορα. Μεταξύ αυτών και 660 με αίτηση ασύλου.
Πολλοί αμφισβητούν το κατά πόσο είναι συμβατή με την κείμενη νομοθεσία αυτή η πρακτική. «Υπάρχουν αμφιβολίες για το εάν οι απορρίψεις αιτούντων άσυλο στα σύνορα είναι νόμιμες», λέει ο ειδικός σε θέματα δικαίου του δικτύου ARD, Φρανκ Μπρόιτιγκαμ. Το Διοικητικό Δικαστήριο του Βερολίνου έχει δηλώσει ξεκάθαρα ότι οι επαναπροωθήσεις αυτές παραβιάζουν το ευρωπαϊκό δίκαιο. «Και αυτή δεν ήταν απλώς μία μεμονωμένη απόφαση. Μένει να φανεί εάν και άλλα δικαστήρια θα υιοθετήσουν την ίδια στάση», τονίζει ο Μπρόιτιγκαμ.
Ο υπουργός Εσωτερικών Ντόμπριντ από την άλλη πλευρά φαίνεται βέβαιος: «Βρισκόμαστε απολύτως εντός του νομικού πλαισίου – τόσο όσον αφορά τη γερμανική όσο και την ευρωπαϊκή νομοθεσία», δήλωσε ο Ντόμπριντ.
Ο ίδιος θεωρεί πως η αισθητή αύξηση του αριθμού των απωθήσεων κατά τους τελευταίους μήνες αποτελεί επιτυχία. Σε δηλώσεις του στο Stern ο πολιτικός της CSU είχε κάνει λόγο για ένα «μέτρο υψηλής αποτελεσματικότητας». Και ως εκ τούτου η γερμανική κυβέρνηση αναμένεται να τηρήσει παρόμοια στάση στο μεταναστευτικό και κατά το ερχόμενο χρονικό διάστημα.
Πηγές: tagesschau, SZ, Stern
Πηγή: Deutsche Welle
