Φυτικές ίνες ως αντίδοτο στα «αιώνια χημικά»

Τα PFAS ή αλλιώς *«αιώνια χημικά»*, αποτελούν μια αόρατη απειλή που παραμονεύει σε κάθε γωνιά της καθημερινότητας. Ως φθοροχημικές ουσίες – με το πλήρες όνομά τους να είναι υπερ- και πολυφθοριωμένες αλκυλιωμένες ενώσεις – ξεχωρίζουν για την υδροαπωθητική και λιποαπωθητική σύστασή τους. Αυτές ακριβώς οι ιδιότητες έχουν οδηγήσει στη μαζική τους χρήση σε ένα ευρύ φάσμα προϊόντων, από σκεύη κουζίνας έως υφάσματα και συσκευασίες τροφίμων. Δεν διασπώνται στη φύση, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται στον οργανισμό μας και να αυξάνουν σταδιακά τον κίνδυνο σοβαρών προβλημάτων υγείας.

Οι επιπτώσεις των PFAS είναι ανησυχητικές. Μπορούν να βλάψουν ζωτικά όργανα, να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου, να συμβάλουν σε αποβολές, να προκαλέσουν διαταραχές του θυρεοειδούς, προβλήματα γονιμότητας αλλά και να μειώσουν την αποτελεσματικότητα των εμβολιασμών. Αξίζει να σημειωθεί πως *η αναγραφή της παρουσίας τους στα προϊόντα δεν αποτελεί υποχρέωση*, σύμφωνα με τις τρέχουσες νομοθεσίες.

Η παραμονή των PFAS στο σώμα και η δυσκολία αποβολής τους

Η μοριακή τους ανθεκτικότητα καθιστά τα PFAS ιδιαίτερα δύσκολα στην αποβολή. Τα μόρια βραχείας αλυσίδας αποβάλλονται μέσα σε λίγες μέρες ή εβδομάδες, σε αντίθεση με εκείνα μακράς αλυσίδας που μπορεί να παραμείνουν για χρόνια. Μέχρι στιγμής, δεν έχει αναπτυχθεί ασφαλής φαρμακευτική αγωγή που να επιταχύνει την αποβολή τους, με τη χολεστυραμίνη να αποτελεί μια πιθανή εξαίρεση καθώς δρα ευεργετικά και στη μείωση της χοληστερόλης.

Φυτικές ίνες, βήτα-γλυκάνη και PFAS: Μελέτες αναδεικνύουν τη σύνδεση

Σημαντικές ερευνητικές προσπάθειες επικεντρώνονται στην αξιολόγηση της συμβολής των φυτικών ινών στην απομάκρυνση των PFAS από το σώμα. Μελέτη Πανεπιστημίων της Βοστώνης και της Μασαχουσέτης, ανέλυσε τη δράση της φυτικής ίνας βήτα-γλυκάνης που βρίσκεται στη βρώμη και το κριθάρι. Η βήτα-γλυκάνη, όταν συνδυάζεται με υγρά, δημιουργεί μια *γέλη* που δεσμεύει το χολικό οξύ, συμβάλλοντας όχι μόνο στη μείωση της χοληστερόλης αλλά και στη μείωση των επιπέδων PFAS στο αίμα, όπως αποδείχθηκε σε κλινική μελέτη τεσσάρων εβδομάδων σε ανθρώπους.

Αντίστοιχα ευρήματα προέκυψαν από πειράματα σε ποντίκια όπου, παρά την αυξημένη πρόσληψη PFAS μέσω του νερού, η χορήγηση βήτα-γλυκάνης οδήγησε σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις PFAS στο αίμα σε σύγκριση με άλλες φυτικές ίνες, όπως η ινουλίνη.

Η διατροφή ως ασπίδα προστασίας

Μια διατροφή πλούσια σε δημητριακά ολικής άλεσης, φρούτα, λαχανικά, όσπρια και ξηρούς καρπούς φαίνεται πως μπορεί να αποτελέσει ισχυρό σύμμαχο για τη μείωση της έκθεσης και των επιπτώσεων των PFAS. Οι φυτικές ίνες όχι μόνο βοηθούν στη γρηγορότερη απομάκρυνση περιβαλλοντικών τοξινών, αλλά προάγουν και ένα υγιές εντερικό μικροβίωμα, συμβάλλοντας στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού συνολικά.

*Παρά το ότι οι μηχανισμοί δράσης των φυτικών ινών στη δέσμευση και αποβολή των PFAS χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης*, τα έως τώρα στοιχεία υποστηρίζουν σαφώς την προσθήκη περισσότερων φυτικών ινών στο καθημερινό διαιτολόγιο. Όχι μόνο για την προστασία από τις «αιώνιες χημικές ουσίες», αλλά και για τα πολλαπλά οφέλη που προσφέρουν στην υγεία μας. Εμπλουτίστε, λοιπόν, το πιάτο σας με δημητριακά, όσπρια, φρούτα και λαχανικά και θωρακίστε τον οργανισμό σας απέναντι στις περιβαλλοντικές προκλήσεις της εποχής.

Επιμέλεια: Ιοκάστη Κροντήρη

Πηγή: Deutsche Welle