
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλλας, παρουσίασε την Τετάρτη τα σχέδια για υποβάθμιση των εμπορικών σχέσεων με το Ισραήλ και επιβολή κυρώσεων σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους λόγω παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γάζα, σε μια σημαντική αλλαγή στην προσέγγιση της ΕΕ προς τη χώρα της Μέσης Ανατολής, σύμφωνα με το Politico.
Όπως σημειώνει το Politico, τα μέτρα της Κομισιόν, τα οποία πρέπει να εγκριθούν από τα κράτη μέλη, αποσκοπούν στην επιβολή δασμών σε εισαγόμενα προϊόντα από το Ισραήλ αξίας περίπου 5,8 δισ. ευρώ, καθώς και στην επιβολή κυρώσεων σε δύο σκληροπυρηνικά μέλη της κυβέρνησης του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου: Τον υπουργό Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και τον υπουργό Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ.
Το Ισραήλ αντέδρασε με οργή στις προτάσεις της ΕΕ, με τον υπουργό Εξωτερικών Γκίντεον Σαάρ να κατηγορεί την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ότι ενισχύει τις τρομοκρατικές ομάδες. «Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το γεγονός ότι, προωθώντας μια τέτοια πρόταση, στην πράξη ενισχύετε μια τρομοκρατική οργάνωση που είναι υπεύθυνη για φρικτά εγκλήματα και τα οποία συνεχίζει να διαπράττει», έγραψε σε επιστολή που έλαβε το Politico.
Στο πλαίσιο του πακέτου μέτρων που ανακοινώθηκε την Τετάρτη, η ΕΕ επιθυμεί να αναστείλει την άμεση χρηματοδοτική στήριξη ύψους περίπου 20 εκατ. ευρώ για διάφορα ισραηλινά έργα, σύμφωνα με το Politico που επικαλείται ανώτερους αξιωματούχους της ΕΕ.
«Θέλω να είμαι πολύ σαφής. Ο στόχος δεν είναι να τιμωρηθεί το Ισραήλ. Ο στόχος είναι να βελτιωθεί η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα», δήλωσε η Κάλλας κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στις Βρυξέλλες.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προχωρά στην επιβολή μέτρων κατά του Ισραήλ μετά από μήνες πίεσης από ορισμένους ηγέτες της ΕΕ, πολιτικές ομάδες και ακόμη και αξιωματούχους της ΕΕ, οι οποίοι υπέγραψαν ανοιχτές επιστολές προτρέποντάς τη να επιβάλει κυρώσεις στο Ισραήλ για τον πόλεμο στη Γάζα.
Οι προτεινόμενοι δασμοί και κυρώσεις, τους οποίους η Φον ντερ Λάιεν ανέφερε για πρώτη φορά σε ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την περασμένη εβδομάδα, σηματοδοτούν τη σοβαρότερη ρήξη στις σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Ισραήλ εδώ και δεκαετίες και επηρεάζουν σημαντικά τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που ισχύει από το 2000.
Σήμερα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Τα φρικιαστικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στη Γάζα σε καθημερινή βάση πρέπει να σταματήσουν. Πρέπει να υπάρξει άμεση κατάπαυση του πυρός, απεριόριστη πρόσβαση για όλη την ανθρωπιστική βοήθεια και απελευθέρωση όλων των ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς. Η ΕΕ παραμένει ο μεγαλύτερος χορηγός ανθρωπιστικής βοήθειας και αταλάντευτος υπέρμαχος της λύσης των δύο κρατών. Αντικατοπτρίζοντας αυτές τις δεσμεύσεις αρχής και λαμβάνοντας υπόψη τις σοβαρές πρόσφατες εξελίξεις στη Δυτική Όχθη, προτείνουμε να ανασταλούν οι εμπορικές παραχωρήσεις με το Ισραήλ, να επιβληθούν κυρώσεις σε εξτρεμιστές υπουργούς και βίαιους εποίκους και να ανασταλεί η διμερής στήριξη προς το Ισραήλ, χωρίς να επηρεαστεί το έργο μας με την ισραηλινή κοινωνία των πολιτών ή το Yad Vashem».
Παρόλα αυτά, εάν υιοθετηθούν, τα προτεινόμενα μέτρα θα είναι περισσότερο συμβολικά παρά οικονομικά καταστροφικά για το Ισραήλ, καθώς στοχεύουν μόνο το 37% των συνολικών εξαγωγών προς την ΕΕ και δεν επηρεάζουν το εμπόριο υπηρεσιών και τις χρηματοοικονομικές συναλλαγές.
Το Συμβούλιο της ΕΕ (κράτη-μέλη) πρέπει να εγκρίνει την απόφαση με ειδική πλειοψηφία
Οι προτάσεις της Κομισιόν έρχονται σε συνέχεια μιας επανεξέτασης της συμμόρφωσης του Ισραήλ με το ‘Αρθρο 2 της Συμφωνίας Σύνδεσης, κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι «οι ενέργειες που έλαβε η ισραηλινή κυβέρνηση αποτελούν παραβίαση ουσιωδών στοιχείων που σχετίζονται με τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των δημοκρατικών αρχών». Αυτό δίνει το δικαίωμα στην ΕΕ να αναστείλει μονομερώς τη Συμφωνία.
Συγκεκριμένα, η παραβίαση αφορά στην «ταχέως επιδεινούμενη ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα μετά την στρατιωτική επέμβαση του Ισραήλ, τον αποκλεισμό της ανθρωπιστικής βοήθειας, την εντατικοποίηση των στρατιωτικών επιχειρήσεων και την απόφαση των ισραηλινών αρχών να προωθήσουν το σχέδιο οικισμού στην λεγόμενη περιοχή E1 της Δυτικής Όχθης, η οποία υπονομεύει περαιτέρω τη λύση των δύο κρατών».
Παράλληλα, η Κομισιόν προτείνει κυρώσεις κατά δέκα μελών του πολιτικού γραφείου της Χαμάς.
Το Συμβούλιο της ΕΕ πρέπει να εγκρίνει την απόφαση για τις κυρώσεις, με ομοφωνία. Το Συμβούλιο έχει μέχρι σήμερα καταχωρίσει στη λίστα με τις κυρώσεις, εννέα άτομα και πέντε οντότητες που συνδέονται με τον βίαιο εξτρεμισμό στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, καθώς και με την παρεμπόδιση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
Εμπόριο ΕΕ – Ισραήλ
Σε ό,τι αφορά τις εμπορικές σχέσεις ΕΕ-Ισραήλ, αξίζει να σημειωθεί ότι η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος του Ισραήλ, αντιπροσωπεύοντας το 32% του συνολικού εμπορίου αγαθών του Ισραήλ με τον κόσμο το 2024. Το Ισραήλ είναι ο 31ος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ. Το συνολικό εμπόριο αγαθών μεταξύ ΕΕ και Ισραήλ το 2024 ανήλθε σε περίπου 42,6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Οι εισαγωγές της ΕΕ από το Ισραήλ ανήλθαν σε 15,9 δισεκατομμύρια ευρώ, με κυριότερα τα μηχανήματα και εξοπλισμό μεταφορών (7 δισεκατομμύρια ευρώ, 43,9%), χημικά (2,9 δισεκατομμύρια ευρώ, 18%) και άλλα μεταποιημένα προϊόντα (1,9 δισεκατομμύρια ευρώ, 12,1%).
Οι εξαγωγές της ΕΕ προς το Ισραήλ ανήλθαν σε 26,7 δισεκατομμύρια ευρώ και αφορούσαν κυρίως μηχανήματα και εξοπλισμό μεταφορών (11,5 δισεκατομμύρια ευρώ, 43%), χημικά (4,8 δισεκατομμύρια ευρώ, 18%) και άλλα μεταποιημένα προϊόντα (3,1 δισεκατομμύρια ευρώ, 11,7%).
Το εμπόριο υπηρεσιών μεταξύ της ΕΕ και του Ισραήλ ανήλθε σε 25,6 δισ. ευρώ το 2023 (η ΕΕ εισάγει 10,5 δισ. ευρώ και εξάγει 15,1 δισ. ευρώ). Ωστόσο το εμπόριο υπηρεσιών δεν επηρεάζεται καθόλου από τη σημερινή πρόταση της Επιτροπής.
Πηγή: skai.gr













