
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, στην επόμενη φάση των συνομιλιών για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, σκοπεύει να θέσει ένα όριο στο πιο αμφιλεγόμενο ζήτημα που βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων: Το αίτημα της Ρωσίας για ουκρανικά εδάφη. Όσο παραμένει πρόεδρος της χώρας, ο Ζελένσκι δεν θα συμφωνήσει να παραχωρήσει έδαφος σε αντάλλαγμα για την ειρήνη, είπε σε αποκλειστική συνέντευξή του στο αμερικανικό περιοδικό The Atlantic ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Ουκρανίας, Αντρέι Γέρμακ.
«Κανένας λογικός άνθρωπος σήμερα δεν θα υπέγραφε ένα έγγραφο για να παραχωρήσει εδάφη», δήλωσε ο Γέρμακ, ο οποίος έχει υπηρετήσει ως επικεφαλής του προσωπικού του Ζελένσκι, επικεφαλής διαπραγματευτής και στενότερος συνεργάτης του καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου με τη Ρωσία.
«Όσο ο Ζελένσκι είναι πρόεδρος, κανείς δεν πρέπει να υπολογίζει ότι θα παραχωρήσουμε εδάφη. Δεν θα υπογράψει παραχώρηση εδάφους», δήλωσε ο Γέρμακσε τηλεφωνική συνέντευξη στο The Atlantic. «Το σύνταγμα το απαγορεύει. Κανείς δεν μπορεί να το κάνει αυτό, εκτός αν θέλει να παραβιάσει το ουκρανικό σύνταγμα και να εναντιωθεί στον ουκρανικό λαό».
Όσον αφορά το εδαφικό ζήτημα, η Ουκρανία είναι διατεθειμένη να συζητήσει μόνο το πού πρέπει να τραβηχτεί η γραμμή που θα οριοθετεί τις περιοχές που ελέγχουν οι αντιμαχόμενες πλευρές. «Το μόνο για το οποίο μπορούμε να μιλήσουμε ρεαλιστικά αυτή τη στιγμή είναι να καθορίσουμε τη γραμμή επαφής», δήλωσε ο Γέρμακ. «Και αυτό είναι που πρέπει να κάνουμε».
Η ουκρανική θέση για τον επόμενο γύρο των συνομιλιών, την οποία ο Γέρμακ παρουσίασε για πρώτη φορά, θα περιορίσει σημαντικά το περιθώριο που έχουν οι διαπραγματευτές για να καταλήξουν σε ειρηνευτική συμφωνία. Η Ρωσία δεν έχει δείξει καμία προθυμία να υποχωρήσει από το αίτημά της για ουκρανικά εδάφη, συμπεριλαμβανομένων τμημάτων της χώρας που δεν ελέγχουν οι ρωσικές δυνάμεις. Παρόλο που οι διαπραγματευτές έχουν σημειώσει πρόοδο προς την επίτευξη συμφωνίας τις τελευταίες ημέρες, παραμένουν πολύ μακριά μεταξύ τους στο κρίσιμο εδαφικό ζήτημα, όπου οι θέσεις της Ρωσίας και της Ουκρανίας φαίνονται δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να γεφυρωθούν.
Η Ρωσία κατέλαβε για πρώτη φορά τμήματα της Ουκρανίας το 2014, όταν προσάρτησε την Κριμαία με μια γρήγορη και σχεδόν αναίμακτη κατάληψη εδαφών. Τον Σεπτέμβριο του 2022, κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της πλήρους εισβολής, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ισχυρίστηκε ότι τέσσερις επιπλέον περιοχές της νότιας και ανατολικής Ουκρανίας — το Ντονέτσκ, το Λουγκάνσκ, η Ζαπορίζια και η Χερσώνα, που αποτελούν περίπου το 15% του εδάφους της χώρας — θα ήταν «για πάντα» μέρος της Ρωσίας. Στη συνέχεια, το Κρεμλίνο διοργάνωσε δημοψήφισμα για να εγκρίνει την προσάρτηση αυτών των περιοχών και να τις ορίσει ως ρωσικά εδάφη σύμφωνα με το ρωσικό σύνταγμα, καθιστώντας πολιτικά δύσκολο για τον Πούτιν να ανατρέψει τις εδαφικές του διεκδικήσεις.
Το πρόβλημα για τον Πούτιν είναι ότι η Ουκρανία εξακολουθεί να ελέγχει μεγάλα τμήματα του Ντονέτσκ, της Χερσώνας και της Ζαπορίζια. Ο ρωσικός στρατός μάχεται εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια για να καταλάβει όλες αυτές τις περιοχές, με τις πιο έντονες μάχες να επικεντρώνονται γύρω από το Ντονέτσκ, μέρος της βιομηχανικής καρδιάς της Ουκρανίας. Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν οχυρωθεί για να υπερασπιστούν τις περιοχές του Ντονέτσκ που εξακολουθούν να ελέγχουν. Ο Πούτιν έχει προσπαθήσει να αποκτήσει τον έλεγχο αυτού του εδάφους μέσω διαπραγματεύσεων, προσφέροντας να σταματήσει τη ρωσική επίθεση αν η Ουκρανία παραδώσει εδάφη χωρίς μάχη.
Απεσταλμένοι από τις ΗΠΑ και την Ουκρανία συγκεντρώθηκαν στη Γενεύη την Κυριακή για να αναθεωρήσουν την αμερικανική ειρηνευτική πρόταση που ευνοούσε σε μεγάλο βαθμό τη Ρωσία. Το σχέδιο περιελάμβανε το αίτημα προς την Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη στο Ντονέτσκ, όπου ο ρωσικός στρατός έχει σημειώσει αργή και επίπονη πρόοδο τους τελευταίους μήνες, με τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες απώλειες.
Στο τέλος των συνομιλιών στη Γενεύη, όπου ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο εκπροσώπησε τις ΗΠΑ μαζί με τον γαμπρό του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρετ Κούσνερ, και τον ειδικό απεσταλμένο του, Στιβ Γουίτκοφ, οι διαπραγματευτές απέκλεισαν τις πιο επαχθείς ρωσικές απαιτήσεις από την Ουκρανία.
Συνέχισαν να εργάζονται για τη συμφωνία την Τρίτη στο Αμπού Ντάμπι, με αποτέλεσμα μια πρόταση που «δεν έρχεται σε αντίθεση με τα συμφέροντά μας και λαμβάνει υπόψη τα όρια μας», δήλωσε ο Γέρμακ. Μόνο λίγα ζητήματα τέθηκαν στην άκρη στις διαπραγματεύσεις για να αποφασίσουν οι πρόεδροι της Ουκρανίας και των ΗΠΑ, πρόσθεσε, συμπεριλαμβανομένων όλων των σημείων που σχετίζονται με το ουκρανικό έδαφος.
Η ομάδα του Ζελένσκι ζήτησε συνάντηση με τον Τραμπ αυτό το Σαββατοκύριακο για να συζητήσουν την πρόταση. Ωστόσο, ο Αμερικανός πρόεδρος αποφάσισε να στείλει πρώτα τον Γουίτκοφ στη Μόσχα για να συζητήσει τους αναθεωρημένους όρους της ειρηνευτικής συμφωνίας με το Κρεμλίνο. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη ότι η Μόσχα θα παραμείνει σταθερή στις βασικές της απαιτήσεις, οι οποίες από καιρό περιλαμβάνουν τις εδαφικές της διεκδικήσεις στο Ντονέτσκ και σε άλλες περιοχές της ανατολικής και νότιας Ουκρανίας.
Ο Τραμπ συζήτησε τους όρους του Κρεμλίνου για την ειρήνη τον Αύγουστο, κατά τη διάρκεια της συνάντησης κορυφής με τον Πούτιν στην Αλάσκα. Οι ηγέτες της Ρωσίας και των ΗΠΑ είχαν προγραμματίσει να συναντηθούν ξανά τον Οκτώβριο στη Βουδαπέστη, με την ελπίδα να προωθήσουν την ειρηνευτική διαδικασία. Ωστόσο, ο Τραμπ ακύρωσε τα σχέδια αυτά, αφού ο Λαβρόφ υιοθέτησε μια αδιάλλακτη στάση κατά τη διάρκεια μιας προπαρασκευαστικής τηλεφωνικής συνομιλίας με τον Ρούμπιο, ο οποίος στη συνέχεια συμβούλεψε τον Λευκό Οίκο να μην προχωρήσει σε άλλη συνάντηση κορυφής.
Οι ειρηνευτικές συνομιλίες ξανάρχισαν αυτό το μήνα, την ίδια στιγμή που ένα τεράστιο σκάνδαλο διαφθοράς αποδυνάμωσε τη θέση του Ζελένσκι μεταξύ του λαού της Ουκρανίας και των συμμάχων του στη Δύση. Μια 15μηνη έρευνα, που αποκαλύφθηκε στις 10 Νοεμβρίου από το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας, κατηγόρησε αρκετούς ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους και έναν από τους πρώην εταίρους του Ζελένσκι για ξέπλυμα περίπου 100 εκατ. δολαρίων.
Οι ερευνητές δεν έχουν εμπλέξει άμεσα τον Ζελένσκι ή τον Γέρμακ στην υπόθεση. Ωστόσο, οι εκκλήσεις για την παραίτηση του Γέρμακ έχουν ενταθεί εν μέσω του σκανδάλου. «Ο Ζελένσκι πρέπει να καθαρίσει το σπίτι», είπε στο The Atlantic ένας ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης νωρίτερα αυτό το μήνα. «Και πρέπει να ξεκινήσει με τον Γερμάκ».
Στη συνέντευξή του, ο Γέρμακ σχολίασε για πρώτη φορά εκτενώς την έρευνα και τις εκκλήσεις για την παραίτησή του. «Η πίεση είναι τεράστια», είπε. «Η υπόθεση έχει προκαλέσει μεγάλο θόρυβο και πρέπει να διεξαχθεί μια αντικειμενική και ανεξάρτητη έρευνα χωρίς πολιτικές επιρροές».
Διορίζοντάς τον επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της Ουκρανίας παρά το σκάνδαλο, ο Ζελένσκι κατέστησε σαφές στον λαό της Ουκρανίας ότι ο Γέρμακ εξακολουθεί να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη του, είπε. Ο λαός της Ουκρανίας «βλέπει ότι όλα αυτά τα χρόνια ήμουν δίπλα στον πρόεδρο σε όλες τις πιο δύσκολες και επικίνδυνες στιγμές», είπε ο Γέρμακ. «Μου εμπιστεύτηκε αυτές τις διαπραγματεύσεις που θα αποφασίσουν τη μοίρα της χώρας μας. Και αν ο λαός υποστηρίζει τον πρόεδρο, αυτό απαντά σε όλες τις ερωτήσεις του».
Πηγή: skai.gr













