Ήταν ίσως το πιο ελπιδοφόρο πολιτικό κίνημα των τελευταίων δεκαετιών στη Γερμανία. Όμως το «πράσινο project» φαίνεται να υποχωρεί. Φταίει μόνο η οικονομική στενότητα;Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των δημοτικών εκλογών στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, το πολυπληθέστερο της Γερμανίας, φαίνεται να επιβεβαιώνουν μία τάση που είχε παρατηρηθεί και σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις: Τα ποσοστά των «Πρασίνων» μειώνονται. Μπορεί το «πράσινο κίνημα» να ανδρώθηκε στη Γερμανία από τη δεκαετία του ’70 μέχρι σήμερα, εμπνέοντας αντίστοιχες πρωτοβουλίες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όμως τα τελευταία χρόνια, σε εποχές οικονομικής στασιμότητας, φαίνεται ότι δεν βρίσκει την ίδια απήχηση στους ψηφοφόρους.
Την περασμένη Κυριακή, οι Πράσινοι κατέγραψαν στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία μεγαλύτερες απώλειες από κάθε άλλο κόμμα: -6,5%. Σε μία προσπάθεια να εξηγήσει την κατάσταση, ο συμπρόεδρος του κόμματος Φέλιξ Μπάναζακ υποστηρίζει ότι «το αποτέλεσμα είναι περίπου το ίδιο με εκείνο που είχαμε επιτύχει στις βουλευτικές εκλογές. Διανύουμε μία περίοδο στην οποία η οικολογική, προοδευτική, δημοκρατική πολιτική βρίσκεται υπό πίεση».
Αλλάζει η πολιτική ατζέντα
Κατά το ήμισυ η ανάλυση είναι σωστή: Σε εποχές οικονομικής, αλλά και θεσμικής αβεβαιότητας, πολλοί ψηφοφόροι γοητεύονται λιγότερο από το πείραμα του «οικολογικού μετασχηματισμού», παρά την ανησυχία για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Ακόμη και οι ηχηρές διαδηλώσεις του κινήματος Fridays for Future έχουν κοπάσει τελευταία.
Από εκεί και πέρα, είναι αλήθεια ότι το ποσοστό των Πρασίνων την περασμένη Κυριακή στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία ήταν καλύτερο από εκείνο που έλαβαν στις βουλευτικές εκλογές του Φεβρουαρίου (11,6%), το οποίο όμως ήταν πολύ χειρότερο από το αντίστοιχο ποσοστό του 2021 (28%), που είχε οδηγήσει και στη συμμετοχή τους στην κυβέρνηση.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι πασιφανές ότι το δαπανηρό Green Deal δεν αποτελεί πλέον κορυφαία προτεραιότητα. Υπό την πίεση των οικονομικών εξελίξεων πολλές εθνικές κυβερνήσεις υποχωρούν ακόμη και από τα συμπεφωνημένα, όπως αποδεικνύει η επιμονή μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών να ακυρώσουν εκ των υστέρων την απαγόρευση κινητήρων εσωτερικής καύσης στην αυτοκινητοβιομηχανία από το 2035.
Ακριβή η «οικολογική μετάβαση»
Από την άλλη πλευρά, οι δημοτικές εκλογές κρίνονται κυρίως με τοπικά και όχι ευρύτερα ιδεολογικά κριτήρια. Τα έχουν καταφέρει άραγε οι Πράσινοι σε τοπικό επίπεδο τα τελευταία χρόνια;
Ενδιαφέρον παράδειγμα αποτελεί η πόλη της Βόννης, άλλοτε προπύργιο των Χριστιανοδημοκρατών (CDU). Το 2021 η «πράσινη» Κάτια Ντέρνερ εξελέγη δήμαρχος. Σήμερα κινδυνεύει να μην επανεκλεγεί, όχι γιατί αθέτησε τις προεκλογικές της υποσχέσεις, αλλά αντιθέτως, διότι τις …υλοποίησε. Μόνο που, όπως υποστηρίζουν πολλοί, τις υλοποίησε με τρόπο που δείχνει αδιαφορία για την πλειοψηφία και για την οικονομική επιβάρυνση που επιφέρει η υλοποίηση αυτή.
Συγκεκριμένα, η Ντέρνερ είχε εκλεγεί με την υπόσχεση «να διώξει τα αυτοκίνητα από το κέντρο της πόλης μέχρι το 2025». Για να το επιτύχει αυτό μείωσε τις λωρίδες κυκλοφορίας στην κεντρική λεωφόρο της Βόννης, περιόρισε κατά τουλάχιστον 20% τις θέσεις στάθμευσης, διπλασίασε το κόστος του πάρκινγκ (το οποίο φτάνει πλέον τα 6-7 ευρώ για μία ώρα) και σχεδόν δεκαπλασίασε το κόστος της «κάρτας στάθμευσης κατοίκου». Την ίδια στιγμή όμως, το εισιτήριο για την τοπική συγκοινωνία παραμένει το ακριβότερο σε όλη την Γερμανία (3,70 ευρώ για μία απλή διαδρομή). Έτσι υλοποιείται η «οικολογική μετάβαση»;
Το «μέτωπο» της ανατολικής Γερμανίας
Μία ακόμη πρόκληση για το σημερινό επιτελείο των Πρασίνων είναι τα χαμηλά έως αποκαρδιωτικά ποσοστά του κόμματος στην ανατολική Γερμανία. Και αυτό παρότι οι ανατολικογερμανοί Πράσινοι στη δεκαετία του ’90 αποτελούσαν σε μεγάλο βαθμό μία μετεξέλιξη του Νέου Φόρουμ (Neues Forum), του πιο δυναμικού αντιπολιτευτικού κινήματος στα τελευταία χρόνια της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας (ΛΔΓ).
Μέχρι πριν λίγα χρόνια, οι Πράσινοι συμμετείχαν στις τοπικές κυβερνήσεις της Σαξονίας, της Θουριγγίας και του Βρανδεμβούργου, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα. Σπάνια πλέον ξεπερνούν το όριο του 5% που προβλέπει ο εκλογικός νόμος για την εκπροσώπηση στη Βουλή. Μόνο ένας Ανατολικογερμανός, ο Χάικο Κνοπφ, συμμετέχει στο ομοσπονδιακό προεδρείο του κόμματος. Πριν λίγες ημέρες, στο πρώτο συνέδριο των Πρασίνων επί ανατολικογερμανικού εδάφους, στο Βίτενμπεργκ της Σαξονίας-Άνχαλτ, ο συμπρόεδρος Φέλιξ Μπάναζακ έκανε τον απολογισμό του: «Τους τελευταίους μήνες βλέπουμε το όριο του 5% μάλλον από κάτω και όχι από πάνω. Έχουμε όμως κίνητρο για να ξαναμπούμε στη Βουλή του χρόνου. Τόσο εδώ, στη Σαξονία-Άνχαλτ, όσο και στο Μεκλεμβούργο».
Πηγή: Deutsche Welle
