Γιατί εξεγείρονται οι πολίτες της Νέας Καληδονίας

Η Νέα Καληδονία κλυδωνίζεται τις τελευταίες μέρες από έντονα επεισόδια διαμαρτυριών, αποτέλεσμα της έγκρισης αλλαγών στους εκλογικούς κανόνες του νησιού του Ειρηνικού από την Εθνοσυνέλευση της Γαλλίας. 

Πρόκειται για τη σφοδρότερη και πιο βίαιη περίοδο αναταραχών που έχει πλήξει την Νέα Καληδονία τα τελευταία 30 χρόνια, σύμφωνα με το Aljazeera.

Πού είναι η Νέα Καληδονία και γιατί απασχολεί τη Γαλλία; 

Η Νέα Καληδονία αποτελεί υπερπόντια κτήση των Γάλλων στον Ειρηνικό Ωκεανό και βρίσκεται ανάμεσα στην Αυστραλία και τα νησιά Φίτζι. Ο συνολικός πληθυσμός της Νέας Καληδονίας προσεγγίζει τις 300.000.

Όταν η Γαλλία κατέλαβε τη Νέα Καληδονία το 1853, Γάλλοι πολίτες από το Παρίσι σκοπίμως μετοίκησαν στην περιοχή με αποτέλεσμα χρόνια μετά οι κοινότητες Κανάκ, ιθαγενείς της περιοχής, να αποτελούν το 40% και πολίτες με γαλλική καταγωγή, οι επονομαζόμενοι Caldoches να συνιστούν το 25% του πληθυσμού. Οι υπόλοιποι είναι νεότερες αφίξεις Γάλλων πολιτών από τη γαλλική νησιωτική επικράτεια Wallis και Futuna και από την Ταϊτή, καθώς και ένα μείγμα ανθρώπων από την Ινδονησία, το Βιετνάμ και άλλες ασιατικές χώρες.

Εκτιμάται ότι από το 1998 μετοίκησαν στην Νέα Καληδονία πάνω από 40.000 Γάλλοι πολίτες, ενώ μέχρι το 1953, η γαλλική ιθαγένεια χορηγήθηκε σε όλους τους κατοίκους της, ανεξάρτητα από την εθνότητα.

Η νέα Καληδονία παραμένει χρόνια μετά την κατάκτησή της, μέρος της Γαλλικής Δημοκρατίας και δεν θεωρείται ανεξάρτητο κράτος. Σηματοδοτεί, έτσι, ένα σημάδι κυριαρχίας της γαλλικής αποικιοκρατίας στον Ειρηνικό ωκεανό.

Τι προβλέπουν οι αλλαγές στους εκλογικούς κανόνες και γιατί ξέσπασαν διαμαρτυρίες;

Σύμφωνα με τους όρους της συμφωνίας της Νουμέα, της πρωτεύουσας της Νέας Καληδονίας, η ψήφος στις περιφερειακές εκλογές περιοριζόταν σε άτομα που διέμεναν εκεί πριν από το 1998 και στα παιδιά τους. Το μέτρο είχε στόχο να δώσει μεγαλύτερη εκπροσώπηση στους Κανάκ, που είχαν γίνει μειονοτικός πληθυσμός.

Το Παρίσι θεωρεί τη ρύθμιση ως αντιδημοκρατική και οι νομοθέτες ενέκριναν συνταγματική τροποποίηση για το άνοιγμα του εκλογικού σώματος, ώστε να συμπεριλάβει άτομα που ζουν στη Νέα Καληδονία για τουλάχιστον 10 χρόνια.

Οι αλλαγές αυτές δυσαρέστησαν τους εγχώριους Κανάκ, καθώς υποστηρίζουν ότι απειλείται η ανεξαρτησία τους και εμποδίζεται η πορεία τους προς το δικαίωμα αυτοδιάθεσης. Με αφορμή τα παραπάνω επανήλθε το ζήτημα της απόσχισης της Νέας Καληδονίας από τη Γαλλία. Από τον Φεβρουάριο έως τον Απρίλιο έχουν λάβει χώρα διαμαρτυρίες στην Νέα Καληδονία, οι οποίες ζητούν τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους και οι οποίες τώρα κλιμακώνονται. Τις θέσεις αυτές, στήριξαν πολιτικά κόμματα ιθαγενών της Βουλής, το “Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο Κανάκων και Σοσιαλιστών ” (Socialist National Liberation Front – FLNKS), που  προτείνουν το νέο ανεξάρτητο κράτος να ονομαστεί “Kanaky”.

Βίαιη εξέγερση – Νεκροί και πολλοί τραυματίες

Στην εξέγερση της Πέμπτης σκοτώθηκαν τρεις ιθαγενείς κι ένας αστυνομικός. Διακόσιοι άνθρωποι έχουν συλληφθεί μέχρι στιγμής, ενώ μαζί με τους διαμαρτυρόμενους εμπλέκονται και ληστές που κλέβουν και βάζουν φωτιά σε κτίρια και αυτοκίνητα.

Η απάντηση των αρχών

Την Πέμπτη, η Γαλλία κήρυξε την επικράτεια σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η οποία θα διαρκέσει για 12 ημέρες, με περίπου 500 άτομα επιπλέον στρατιωτικό και αστυνομικό προσωπικό σε μια προσπάθεια να καταπνίξει την αναταραχή στην πρωτεύουσα, Νουμέα. Στην επικράτεια βρίσκονται 1.800 αστυνομικοί και χωροφύλακες.

Οι αρχές του νησιού επέβαλαν, επίσης, απαγόρευση κυκλοφορίας, έκλεισαν το πολυσύχναστο αεροδρόμιο La Tontouta, έκλεισαν σχολεία και απαγόρευσαν τη χρήση της πλατφόρμας μέσων κοινωνικής δικτύωσης TikTok, καθώς και τις δημόσιες συγκεντρώσεις.

Μακρόν για τα επεισόδια

Ο Μακρόν καταδίκασε τη βία και ζήτησε ηρεμία σε επιστολή του προς τους αξιωματούχους της Νέας Καληδονίας. Το FLNKS καταδίκασε, επίσης, τη βία και κάλεσε τους διαδηλωτές να αποσύρουν τα οδοφράγματα. Ο πρόεδρος της Γαλλίας προσφέρθηκε να διεξαγάγει διάλογο με τα «στρατόπεδα» υπέρ και κατά της ανεξαρτησίας της Νέας Καληδονίας, προτού ειδικό συνέδριο των δύο σωμάτων του Κοινοβουλίου σφραγίσει το νομοσχέδιο. Ο πρόεδρος της Νέας Καληδονίας Λουί Μαπού κάλεσε τους πολίτες να συνεισφέρουν στην ύπαρξη ηρεμίας και διάλογος.