Για κάποιο διάστημα, το Ποκρόβσκ ήταν ένα σημαντικό καταφύγιο κατά τη διάρκεια του πολέμου λόγω της στρατηγικής θέσης στα ανατολικά, 48 χλμ. από το μέτωπο. Αλλά αυτό ίσχυε πριν από το καλοκαίρι του 2024, όταν η ραγδαία προέλαση των Ρώσων βύθισε το βιομηχανικό κέντρο σε μια καταστροφική σύγκρουση, μια μάχη που μόλις τώρα φτάνει στο τέλος της, όπως σημειώνει το Guardian.
Η 18μηνη μάχη για το Ποκρόβσκ συνοψίζει την τρέχουσα κατάσταση του πολέμου στην Ουκρανία: Μια εξαντλητική μάχη στην οποία η Ρωσία έχει σημειώσει σταδιακή πρόοδο με εξαιρετικά υψηλό ανθρώπινο κόστος. Αν και η εξέλιξη αποδεικνύει ότι η Ρωσία δεν μπορεί να καταλάβει εύκολα αστικές περιοχές, η μάχη έχει επίσης εξαντλήσει την Ουκρανία, και οι συνέπειες είναι εμφανείς.
Η καταστροφή ήταν τέτοια που η πόλη Ποκρόβσκ δεν έχει πλέον καμία στρατηγική σημασία. Ο πληθυσμός της έχει αποδεκατιστεί, η βιομηχανία της έχει καταστραφεί και οι διαδρομές εφοδιασμού έχουν αλλάξει. Αντ’ αυτού, έχει μετατραπεί σε ένα αιματηρό ορόσημο καθώς οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις ξαναρχίζουν.
«Υπάρχουν αρκετά ισχυρά στρατιωτικά επιχειρήματα για να παραχωρήσει η Ουκρανία το έδαφος αυτό», δήλωσε ο Nick Reynolds, αναλυτής χερσαίων επιχειρήσεων στο think tank Royal United Services Institute. «Από πολιτική άποψη όμως, η Ουκρανία αναγνωρίζει ότι η παραχώρηση εδαφών δεν θα σταματήσει απαραίτητα τον πόλεμο. Η παραχώρηση εδαφών θα φέρει την επανάληψη των ίδιων μαχών σε διαφορετικό έδαφος».
Μια βιομηχανική πόλη, με προπολεμικό πληθυσμό 60.000 κατοίκων και πενταώροφες πολυκατοικίες στο κέντρο της, η Ποκρόβσκ ήταν ήδη σημαντική πριν από τη ρωσική εισβολή. Ένα ορυχείο στα 10 χλμ. δυτικά ήταν ο μεγαλύτερος προμηθευτής μεταλλουργικού άνθρακα, μιας βασικής πρώτης ύλης για τη διαδικασία παραγωγής χάλυβα, στην Ουκρανία μετά το 2014. Με παραγωγή 6 εκατομμυρίων τόνων ετησίως, απασχολούσε, μαζί με ένα άλλο ορυχείο, 10.000 άτομα.
Οι άνθρωποι εγκατέλειψαν γρήγορα την πόλη μετά την έναρξη της ρωσικής επίθεσης τον Φεβρουάριο του 2022. Ωστόσο, ενώ οι Ρώσοι εισβολείς κατέλαβαν το νότιο και ανατολικό τμήμα της Ουκρανίας, οι προπολεμικές γραμμές άντεξαν στην Αβντίιβκα, 30 μίλια νοτιοανατολικά. Καθώς οι γραμμές του μετώπου σταθεροποιήθηκαν αλλού, η θέση του Ποκρόβσκ το κατέστησε στρατηγικά σημαντικό.
Ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλης έγινε κόμβος διανομής για την περιοχή, ενώ οι δρόμοι της αποτελούσαν την κύρια οδική αρτηρία που συνέδεε την κεντρική πόλη του Ντνίπρο με το Κραματόρσκ και την οχυρωμένη ζώνη της Ουκρανίας στην επαρχία του Ντονέτσκ, μεταφέροντας στρατεύματα, προμήθειες και τους τραυματίες.
Μέχρι το καλοκαίρι του 2022, το Ποκρόβσκ είχε μετατραπεί σε μια στρατηγική βάση στα μετόπισθεν. Το ξενοδοχείο Druzhba, ήταν γεμάτο με στρατιώτες εκτός υπηρεσίας και τις συντρόφους τους, καθώς και με στρατιωτικούς εκπαιδευτές και δημοσιογράφους.
«Η πόλη έλαβε ώθηση από όλους τους ανθρώπους που έφταναν», δήλωσε ο Oleksandr Nesterenko, ακτιβιστής από το Ποκρόβσκ. Ένα διαμέρισμα που πριν τον πόλεμο κόστιζε 100 δολάρια το μήνα «στο αποκορύφωμα του 2023 κόστιζε από 350 έως 600 δολάρια», είπε, με καταστήματα που πωλούσαν στρατιωτικό εξοπλισμό να ξεφυτρώνουν «σχεδόν κάθε 3 μέτρα».
Αυτό άρχισε να αλλάζει τον Αύγουστο του 2023. Λίγες εβδομάδες πριν είχε κυκλοφορήσει μια προειδοποίηση ότι οι Ρώσοι είχαν στο στόχαστρό τους τα ξενοδοχεία της πρώτης γραμμής. Στις 8 Αυγούστου, δύο πύραυλοι Iskander χτύπησαν ένα συγκρότημα διαμερισμάτων κοντά στο Druzhba, με απόσταση περίπου 40 λεπτά το ένα από το άλλο. Ο δεύτερος πύραυλος ήταν προφανώς μια προσπάθεια να σκοτώσει ή να τραυματίσει όσους έφτασαν στο σημείο για πρώτες βοήθειες. Επτά άτομα σκοτώθηκαν.
Για τους δημοσιογράφους, το Ποκρόβσκ έγινε ένας τόπος διέλευσης. Η οικονομία της πόλης είχε αρχίσει να αλλάζει, με γυναίκες να αναλαμβάνουν παραδοσιακά ανδρικές δουλειές στα ανθρακωρυχεία. Αλλά ήταν η πτώση της Αβντίιβκα τον Φεβρουάριο του 2024 (που προκλήθηκε εν μέρει από την αναστολή της στρατιωτικής βοήθειας από το Κογκρέσο των ΗΠΑ) που οδήγησε σε μια δραματική αλλαγή.
Στους επόμενους έξι μήνες ακολούθησε μια σχετικά ταχεία ρωσική προέλαση, μέσω των ανεπαρκώς προστατευμένων γραμμών άμυνας, και οι Ρώσοι εισβολείς έφτασαν σε απόσταση 7 μιλίων νότια της πόλης μέχρι τον Αύγουστο. Οι πολίτες κλήθηκαν να εκκενώσουν την περιοχή. Τα βιβλία της βιβλιοθήκης συσκευάστηκαν και οι πινακίδες των καταστημάτων αφαιρέθηκαν όταν ο Guardian επισκέφθηκε την περιοχή τον Αύγουστο του 2024. Σταδιακά, οι περισσότεροι κάτοικοι εγκατέλειψαν τα σπίτια και τις ζωές τους.
Το Ποκρόβσκ αναμενόταν να πέσει σε λίγες εβδομάδες, αλλά αυτό δεν συνέβη. Η πίεση μετριάστηκε από την αιφνιδιαστική εισβολή της Ουκρανίας στη Ρωσία το καλοκαίρι του 2024, ενώ οι υπερασπιστές έγιναν πιο οργανωμένοι. Ο ρωσικός στρατός, ανίκανος να καταλάβει την πόλη άμεσα, ξεκίνησε μια σταδιακή περικύκλωση, με αποτέλεσμα να υπερτερήσει τελικά αριθμητικά των υπερασπιστών σε αναλογία οκτώ προς ένα, όπως δήλωσε τον περασμένο μήνα ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Οι ρωσικές δυνάμεις επικεντρώθηκαν σε μεγάλο βαθμό στον εντοπισμό και την εξουδετέρωση των πληρωμάτων των ουκρανικών drones, επιτυγχάνοντας αεροπορική υπεροχή το καλοκαίρι και στοχεύοντας τις υπόλοιπες διαδρομές ανεφοδιασμού. Η εναλλαγή δυνάμεων και η διακομιδή των τραυματιών γίνονταν όλο και πιο επικίνδυνες, εξαντλώντας τους υπερασπιστές. Η έλλειψη ουκρανικού πυροβολικού αποδυνάμωσε περαιτέρω την αμυντική θέση.
Ο Nesterenko εγκατέλειψε το διαμέρισμά του στο Ποκρόβσκ το φθινόπωρο του 2024, αλλά επέστρεψε, παρά τους κινδύνους, για μερικούς μήνες, προκειμένου να βοηθήσει τους κατοίκους της πόλης. Η τελευταία του επίσκεψη ήταν τον Μάρτιο του τρέχοντος έτους. Ο λιγότερο επικίνδυνος τρόπος για να φτάσει στο Ποκρόβσκ ήταν με τα πόδια, καθώς ένα αυτοκίνητο αποτελούσε πολύ εμφανή στόχος για ένα drone. Ο ήχος των εκρήξεων, πρόσθεσε, ήταν συνεχής.
Το ορυχείο έκλεισε τον Ιανουάριο και οι σήραγγές του καταστράφηκαν σκόπιμα. Επειδή δεν συντηρείται, το ορυχείο έχει πλημμυρίσει. Το τελευταίο κατάστημα έκλεισε τον Αύγουστο. Υπολογίζεται ότι περίπου 1.200 πολίτες ζουν στο Ποκρόβσκ και 900 στο κοντινό Μύρνοχραντ, οι περισσότεροι από τους οποίους περιμένουν τους Ρώσους, ενώ ο Nesterenko δήλωσε ότι η πόλη είναι «εντελώς ερειπωμένη. Δεν έχει φυσικό αέριο, νερό, ηλεκτρικό ρεύμα ούτε θέρμανση».
Οι ρωσικές δυνάμεις άρχισαν να διεισδύουν μεμονωμένα, σε ζεύγη ή σε μικρές ομάδες, για να αποφεύγουν τις επιθέσεις με drones, από τον Οκτώβριο, εκμεταλλευόμενες όλο και περισσότερο τις βροχερές ή ομιχλώδεις καιρικές συνθήκες του φθινοπώρου για να κρυφτούν από τα drones. Στόχος τους ήταν να αποκλείσουν την πόλη, αν και μια δραματική επιδρομή ελικοπτέρων των ουκρανικών ειδικών δυνάμεων στα τέλη Οκτωβρίου άνοιξε μια οδό διαφυγής.
Εν τω μεταξύ, οι Ρώσοι εισβολείς συνεχίζουν να καταφθάνουν: με τα πόδια, με μοτοσικλέτες, ακόμη και με φορτηγάκια. Μια μεγαλύτερη αλλά εξίσου παράνομη ομάδα, με το παρατσούκλι «Mad Max convoy», εμφανίστηκε σε ένα βίντεο στις 10 Νοεμβρίου, αναδυόμενη από την ομίχλη. Στόχος τους ήταν να συγκεντρωθούν στο Ποκρόβσκ, πριν εντοπίσουν και επιτεθούν στις ουκρανικές θέσεις.
Τον Οκτώβριο, οι Ρώσοι υπέστησαν 25.000 απώλειες, νεκρούς και τραυματίες, κυρίως γύρω από το Ποκρόβσκ, σύμφωνα με τον Ζελένσκι. Τον Ιανουάριο, ο αριθμός αυτός ήταν 15.000, σύμφωνα με άλλη εκτίμηση της Ουκρανίας. Αυτό υποδηλώνει ότι η κατάληψη του υπόλοιπου Ντονέτσκ, των πόλεων Κραματόρσκ και Σλοβιάνσκ, την οποία απαιτεί ο Βλαντίμιρ Πούτιν στις τελευταίες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, θα είναι πιο αιματηρή.
Εν τω μεταξύ, ίσως λόγω της επίμονης άμυνας της Ουκρανίας που διαρκεί 15 μήνες, προβλήματα εμφανίζονται και αλλού: το μέτωπό της υποχωρεί κοντά στο Χουλιαϊπόλε, 60 μίλια νοτιοδυτικά, με απώλεια 6 μιλίων τον Νοέμβριο.
«Η Ουκρανία βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση, αν και είναι μια μεγάλη χώρα και χάνει έδαφος με αργούς ρυθμούς», είπε ο Reynolds. «Εν τω μεταξύ, ακόμη και αν η Ρωσία συνεχίσει να προελαύνει, δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό οι πολίτες της θα αντέξουν στο μέλλον τον αριθμό των στρατολογημένων και των νεκρών».
Πηγή: skai.gr
















