
Δεν έχει περάσει ούτε ένας αιώνας – για την ακρίβεια μόλις 80 χρόνια – από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, της πιο αιματηρής σύγκρουσης στην ιστορία της ανθρωπότητας, και όμως η Ευρώπη φαίνεται να έρχεται ξανά αντιμέτωπη με το «φάντασμα» της ακροδεξιάς. Το φαινόμενο αυτό δεν αφορά πια μεμονωμένες χώρες ή περιθωριακά κινήματα· απλώνεται οριζόντια σε ολόκληρη την ήπειρο, από τις σκανδιναβικές χώρες του Βορρά μέχρι τη Μεσόγειο και τον ευρωπαϊκό Νότο. Κόμματα που κάποτε θεωρούνταν ακραία ή εκτός του πολιτικού mainstream, σήμερα κερδίζουν ολοένα και μεγαλύτερα ποσοστά, διαμορφώνουν κυβερνητικές πλειοψηφίες και καθορίζουν κρίσιμες πολιτικές αποφάσεις.
Σε πολλές ευρωπαϊκές κοινωνίες, η κόπωση από τις οικονομικές κρίσεις, η αίσθηση ανασφάλειας απέναντι στη μετανάστευση, αλλά και η απογοήτευση από τη «γραφειοκρατία των Βρυξελλών» έχουν οδηγήσει σε μια βαθιά κρίση εμπιστοσύνης προς τους παραδοσιακούς θεσμούς. Το αποτέλεσμα είναι η ενίσχυση των συντηρητικών, εθνικιστικών και αντιευρωπαϊκών δυνάμεων, που παρουσιάζονται ως η «φωνή του λαού» απέναντι στις ελίτ, υιοθετώντας έναν λόγο απλό, συναισθηματικό και πολλές φορές διχαστικό.
Στο τρίτο επεισόδιο της σειράς podcast του Skai.gr, InsideEU, επιχειρούμε να κατανοήσουμε σε βάθος αυτό το ανησυχητικό πολιτικό φαινόμενο. Με τη βοήθεια του Τριαντάφυλλου Καρατράντου, διδάκτορα ευρωπαϊκής ασφάλειας και επιστημονικού συνεργάτη του ΕΛΙΑΜΕΠ, αναλύουμε τις ρίζες και τις αιτίες αυτής της νέας ανόδου της ακροδεξιάς και του λαϊκισμού. Εξετάζουμε τις χώρες όπου η επιρροή των κομμάτων αυτών είναι πλέον καθοριστική – από τη Γαλλία και την Ιταλία, μέχρι την Ουγγαρία, την Ολλανδία και την Βρετανία – αλλά και τις κοινωνικές, πολιτικές και επικοινωνιακές συνθήκες που επέτρεψαν τη διεύρυνση της επιρροής τους.
Παράλληλα, διερευνούμε πώς η γενικότερη παγκόσμια συγκυρία συμβάλλει στην ενίσχυση αυτών των δυνάμεων. Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες αποτέλεσε, όπως επισημαίνει ο κ. Καρατράντος, σημείο καμπής για την παγκόσμια πολιτική σκηνή, ενισχύοντας τις ρητορικές περί «επιστροφής στην εθνική κυριαρχία» και αμφισβήτησης των διεθνών θεσμών. Ο αμερικανικός λαϊκισμός έδωσε, με κάποιον τρόπο, «νομιμοποίηση» σε ανάλογες ευρωπαϊκές εκφάνσεις, δημιουργώντας ένα διεθνές ρεύμα αμφισβήτησης απέναντι στις φιλελεύθερες δημοκρατίες και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πηγή: skai.gr













