Η κλιματική αλλαγή αύξησε κατά 40 φορές την πιθανότητα εμφάνισης καυσώνων όπως αυτοί σε Ισπανία και Πορτογαλία, σύμφωνα με διεθνές δίκτυο

Μελέτη του διεθνούς δικτύου World Weather Attribution αποκαλύπτει ότι η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή έχει αυξήσει κατά σαράντα φορές τον κίνδυνο εμφάνισης καυσώνων αντίστοιχων με αυτούς που προκάλεσαν τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Ισπανία και στην Πορτογαλία τον φετινό Αύγουστο.

Η Ιβηρική Χερσόνησος βίωσε ένα μήνα σπάνιας έντασης, με τις θερμοκρασίες σε πολλές περιοχές να ξεπερνούν τους 40° Κελσίου. Τα παρατεταμένα κύματα ζέστης διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην εκδήλωση μεγάλων πυρκαγιών, με τη βόρεια Πορτογαλία και τη δυτική/βορειοδυτική Ισπανία να πλήττονται σκληρά. Και στις δύο χώρες καταγράφηκαν τέσσερα θύματα η καθεμία, ενώ χιλιάδες άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και τεράστιες εκτάσεις βλάστησης έγιναν στάχτη.

Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, που αποδίδεται κυρίως στην καύση ορυκτών καυσίμων, έχει καταστήσει κατά 40 φορές πιο συχνές και κατά 30% πιο έντονες τις μετεωρολογικές συνθήκες που ευνοούν τις μεγάλες πυρκαγιές, σημειώνουν οι Ευρωπαίοι επιστήμονες του World Weather Attribution.

Η συχνότητα και η σφοδρότητα των περιστατικών φωτιάς

Όπως επισημαίνει ο ερευνητής Θίο Κίπινγκ από το Imperial College του Λονδίνου, χωρίς την ανθρώπινη επίδραση στην αύξηση της θερμοκρασίας, τέτοιου είδους ευνοϊκές για πυρκαγιές μετεωρολογικές συνθήκες θα εμφανίζονταν μόλις μία φορά κάθε 500 χρόνια. Σήμερα, ωστόσο, καταγράφονται περίπου μία φορά κάθε 15 χρόνια. Οι παρατεταμένες περίοδοι υψηλών θερμοκρασιών οδηγούν σε ταχύτερο στέγνωμα της βλάστησης, επιτρέποντας την εκδήλωση πιο έντονων πυρκαγιών. Αυτές οι φωτιές μπορούν να “γεννούν” δικό τους άνεμο, αυξάνοντας το ύψος των φλογών και προκαλώντας εκρήξεις και πολλαπλές νέες εστίες σε μικρή ακτίνα.

Επιπλέον, σύμφωνα με τη Μάγια Βάλμπεργκ του Κέντρου για το Κλίμα του Ερυθρού Σταυρού και της Ερυθράς Ημισελήνου, σημαντικό ρόλο παίζει και η εγκατάλειψη των αγροτικών περιοχών. *Η παρακμή της παραδοσιακής γεωργίας και κτηνοτροφίας έχει μειώσει τον φυσικό έλεγχο της βλάστησης*, με αποτέλεσμα οι ακατοίκητες και ακαλλιέργητες γαίες να καθίστανται πιο επιρρεπείς σε πυρκαγιές.

Καταστροφικός απολογισμός για Ισπανία και Πορτογαλία

Στην Ισπανία, η καταστροφή της φετινής περιόδου είναι ανεπανάληπτη, με περισσότερα από 3.800.000 στρέμματα να έχουν καταστραφεί, σύμφωνα με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού συστήματος EFFIS που παρακολουθεί τις δασικές πυρκαγιές από το 2006. Στην Πορτογαλία, οι απώλειες άγγιξαν τα 2.800.000 στρέμματα.

Το κύμα καύσωνα που έπληξε την Ισπανία για 16 διαδοχικές ημέρες τον Αύγουστο χαρακτηρίζεται από την ισπανική μετεωρολογική υπηρεσία AEMET ως “το εντονότερο που έχει καταγραφεί ποτέ”, με τις μέσες θερμοκρασίες να ξεπερνούν κατά 4,6 βαθμούς Κελσίου το σύνηθες για την εποχή. Από το 1975, η Ισπανία έχει καταγράψει 77 κύματα καύσωνα, με έξι από αυτά να υπερβαίνουν κατά τέσσερις ή περισσότερους βαθμούς τον μέσο όρο – τα πέντε εκ των οποίων σημειώθηκαν μετά το 2019.

Σύμφωνα με πρόσφατη εκτίμηση του Ινστιτούτου Υγείας Κάρλος III, πάνω από 1.100 θάνατοι στην Ισπανία ενδέχεται να συνδέονται άμεσα με το φετινό κύμα καύσωνα του Αυγούστου.

Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ