Έχασαν οι δικαστές το πνεύμα του νόμου, μένοντας στο γράμμα του, και ποιος θα δώσει τελικά τη μάχη με πολιτικά μέσα απέναντι στην καλπάζουσα εθνολαϊκιστική Δεξιά;
Έχασαν οι δικαστές το πνεύμα του νόμου, μένοντας στο γράμμα του, και ποιος θα δώσει τελικά τη μάχη με πολιτικά μέσα απέναντι στην καλπάζουσα εθνολαϊκιστική Δεξιά; Σχόλιο του Κώστα Αργυρού.
Η καταδίκη της Μαρίν Λεπέν επαναφέρει την αιώνια συζήτηση για το γράμμα και το πνεύμα του νόμου. Οι δικαστές αποφάσισαν με βάση τα στοιχεία εναντίον της, που ήταν συντριπτικά και αναμφισβήτητα. Ωστόσο, το ερώτημα είναι αν έπρεπε να φτάσουν μέχρι την απόφαση για στέρηση των πολιτικών της δικαιωμάτων, γνωρίζοντας ότι έτσι στερούν από την πολιτικό που σταθερά προηγείται στις δημοσκοπήσεις στη Γαλλία το δικαίωμα να είναι υποψήφια για την προεδρία της χώρας το 2027. Υπό αυτή την έννοια, η απόφασή τους είναι και πολιτική και δίνει δικαίως την αφορμή σε πολλούς να αναρωτηθούν αν οι δικαστές θα έπρεπε να συνυπολογίσουν και τις πολιτικές συνέπειες της απόφασής τους. Το ερώτημα είναι κυρίαρχο στον ευρωπαϊκό Τύπο.
Σε ρόλο «μάρτυρα»
Το γεγονός ότι τόσο η ίδια η Λεπέν, όσο και σύσσωμη η παγκόσμια σύγχρονη Ακροδεξιά, από τον Ίλον Μασκ και τον Ζαΐρ Μπολσονάρο μέχρι τον «Je suis Marine» Όρμπαν στην Ουγγαρία και τον νοσταλγό του Φρανκισμού Αμπασκάλ στην Ισπανία, βρήκαν την ευκαιρία να μιλήσουν για μια αυταρχική και αντιδημοκρατική απόφαση, δείχνει την τακτική που θα ακολουθήσουν από εδώ και πέρα. Κάποιοι δεν δίστασαν να κάνουν ακόμα και συγκρίσεις με όσα συμβαίνουν εσχάτως στην Τουρκία. Η «alt right» θεωρεί ότι αποκτά μια σύγχρονη μάρτυρα σε μια από τις μεγαλύτερες χώρες της Ευρώπης, σε μια περίοδο κατά την οποία η Γαλλία του Εμμανουέλ Μακρόν φιλοδοξεί να πρωταγωνιστήσει σε όλα τα ανοιχτά μέτωπα στον πλανήτη.
Πού είναι οι πολιτικές απαντήσεις;
Αυτή είναι η δεύτερη μεγάλη και επίσης προαιώνια συζήτηση. Μπορεί η άνοδος της Ακροδεξιάς να αντιμετωπιστεί με ποινικά, δικαστικά, διοικητικά μέτρα; Η απάντηση δεν είναι απλή. Η Αριστερά στη Γαλλία επιμένει, για παράδειγμα, στην παραδοσιακή της άποψη ότι το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται με ποινές, αλλά με σκληρή πολιτική αντιπαράθεση. Πάντως, δεν έχει καταφέρει να αναχαιτίσει την ακροδεξιά επέλαση.Από την άλλη, μπορεί ο κάθε αυτάρεσκος εθνολαϊκιστής να αισθάνεται ότι έχει το προνόμιο της ατιμωρησίας για παράνομες πράξεις, έχοντας το επιχείρημα ότι οποιαδήποτε δίωξη εναντίον του έχει πολιτικό υπόβαθρο;
Σε κάθε περίπτωση, οι πανηγυρισμοί κάποιων για την τιμωρία της Λεπέν μπορεί να είναι έως έναν βαθμό δικαιολογημένοι, αλλά είναι και πρόωροι. Δεν αφορά άλλωστε η καταδίκη την ουσία της ακραίας πολιτικής του Εθνικού Συναγερμού, αλλά μια «τυπική» υπόθεση υπεξαίρεσης ευρωπαϊκών χρημάτων, σε μια εποχή που μεγάλη μερίδα της κοινής γνώμης θεωρεί έτσι και αλλιώς τη διαφθορά και την πολιτική «αδελφές ψυχές». Το γεγονός ότι η Λεπέν αποδεικνύεται ότι επί σειρά ετών έκανε αυτά ακριβώς που καυτηρίαζε στη ρητορική της, θα αρκούσε ίσως από μόνο του. Τώρα η υποβόσκουσα αίσθηση της «τιμωρίας» με υπόγεια κίνητρα αποκρύπτει σε έναν βαθμό αυτή την πραγματικότητα.
Ένα νέο «αντισυστημικό» αφήγημα
Είναι σίγουρο ότι ο Εθνικός Συναγερμός στη Γαλλία και οι Ευρωπαίοι Πατριώτες στις Βρυξέλλες θα κάνουν πάλι «σημαία» τους την απόφαση για να εμφανιστούν ως αντισυστημικοί, να αυτοπροβληθούν ως μαχόμενοι το «κατεστημένο» σε Παρίσι και Βρυξέλλες, να επενδύσουν στην προβολή της Λεπέν ως μιας περίπου… αλυσοδεμένης αγωνίστριας. Η αποτροπή της Λεπέν από την υποψηφιότητά της για την Προεδρία, ανεξαρτήτως αν θα ισχύσει μέχρι τέλους, δεν απαλλάσσει τη Γαλλία από το φάντασμα της Ακροδεξιάς, ούτε τον πρόεδρο Μακρόν και τους προκατόχους του από τις δικές τους πολιτικές ευθύνες.
