Οι εξελίξεις των τελευταίων ωρών έχουν ενισχύσει την εντύπωση ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει αλλάξει θέση σε σχέση με τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Ωστόσο, οι στενοί χρονικά ορίζοντές του και η έλλειψη σαφήνειας σχετικά με το τι ακριβώς θα κάνει για την Ουκρανία, που αποτελούν χαρακτηριστικά της θητείας του, σημαίνουν ότι ο πιο κρίσιμος παράγοντας που εμποδίζει τον τερματισμό της σύγκρουσης θα παραμείνει αμετάβλητος. Υπάρχουν ελάχιστοι λόγοι να πιστεύουμε ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα αλλάξει τους δικούς του υπολογισμούς για έναν πόλεμο που θεωρεί ιστορική επιταγή και που μπορεί για αυτόν να είναι υπαρξιακός πολιτικά.
Ωστόσο, ορισμένα πράγματα έχουν αναμφισβήτητα αλλάξει.
Τα χειρότερα σενάρια για το τι θα μπορούσε να συμβεί στην Ουκρανία τους πρώτους έξι μήνες της δεύτερης θητείας του Τραμπ δεν επαληθεύτηκαν, χωρίς όμως αυτό να ισχύει για τους Ουκρανούς πολίτες που σκοτώθηκαν στην πρόσφατη κλιμάκωση των ρωσικών επιθέσεων με drones και πυραύλους, που στόχευαν και πολυκατοικίες.
Ο Τραμπ δεν έχει υποκύψει στον άλλοτε φίλο του, Πούτιν, δεν εγκατέλειψε την Ευρώπη στο έλεος μιας ολοένα και πιο επεκτατικής Ρωσίας, εν μέσω του χειρότερου πολέμου στην ήπειρο από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και φαίνεται να έχει μια πιο θερμή στάση απέναντι στο ΝΑΤΟ απ’ ό,τι είχε εδώ και χρόνια.
Η Ουκρανία είναι αντιμέτωπη με τον κίνδυνο να χάσει εδάφη σε μια ρωσική καλοκαιρινή επίθεση. Αλλά διπλωματικά, βρίσκεται σε πιο ευνοϊκή θέση από ό,τι θα μπορούσε να ελπίζει κανείς όταν ο Ζελένσκι δεχόταν πρωτοφανή επίθεση μέσα στο Οβάλ Γραφείο τον περασμένο Φεβρουάριο. Αυτό σημαίνει ότι οι ελπίδες της Ουκρανίας να επιβιώσει ως ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος έχουν βελτιωθεί.
Η εχθρική στάση του Τραμπ προς το Κίεβο και οι αμφιταλαντεύσεις του για την αποστολή βοήθειας ίσως οφείλονται στην απογοήτευσή του επειδή ο Πούτιν απέρριψε τα ειρηνευτικά του σχέδια, τα οποία ήταν ευνοϊκά προς το Κρεμλίνο.
Αλλά τουλάχιστον φαίνεται να έχει πια απαλλαχθεί από αυταπάτες ότι μπορεί, μόνο με τη δύναμη της προσωπικότητάς του, να κάμψει τον Πούτιν. Και με την υπόσχεση για αποστολή πυραύλων Patriot στο Κίεβο -που, όπως δήλωσε την Τρίτη, «ήδη αποστέλλονται»- καθώς και με το ότι εμφανίζεται ανοιχτός σε μια νέα πρωτοβουλία κυρώσεων κατά της Ρωσίας, έχει προσδώσει περισσότερη αποφασιστικότητα στην αμερικανική ειρηνευτική προσπάθεια.
Η προσπάθεια να εξαναγκάσει τον Πούτιν να έρθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μπορεί επίσης να μη λειτουργήσει. Όμως τουλάχιστον ο Τραμπ δεν χαρίζει την Ουκρανία.
Προσαρμόζονται οι προσδοκίες
Η στροφή του Τραμπ επιτρέπει σε όλες τις πλευρές να ξανατοποθετηθούν στις νέες πραγματικότητες. Όπως επισήμανε ο Matthew Chance του CNN, το τελεσίγραφο των 50 ημερών που έθεσε ο Τραμπ στη Μόσχα για να ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες δίνει στους κυνικούς της ρωσικής ηγεσίας περιθώριο επτά εβδομάδων να κατοχυρώσουν όσα περισσότερα εδαφικά ή στρατηγικά κέρδη μπορούν, σπέρνοντας φωτιά και θάνατο στην Ουκρανία.
Ο Τραμπ έχει δώσει στον εαυτό του χρόνο για να αποφασίσει ποια στάση θα κρατήσει τελικά στο ουκρανικό ζήτημα. Και τα μέλη του ΝΑΤΟ μπορούν να έχουν μεγαλύτερη χρησιμότητα για τον Τραμπ, ιδίως μετά από μια επιτυχημένη σύνοδο κορυφής της Συμμαχίας.
Ο Ζελένσκι μπορεί να προσπαθήσει να καλλιεργήσει καλύτερες σχέσεις με τον Τραμπ, ώστε να επηρεάσει τη στάση του σε οποιαδήποτε μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία, αν και η εμπειρία του από το Οβάλ Γραφείο αποτελεί προειδοποίηση να μην τον πιέσει υπερβολικά.
Και παρόλο που οι επιφυλάξεις σχετικά με τη βούληση του Πούτιν να διεξάγει έναν πόλεμο διαρκείας ισχύουν, υπάρχει μια μικρή πιθανότητα ότι μερικές επιπλέον εβδομάδες θα τον πείσουν να εξετάσει μια αμερικανική διέξοδο προς συμφωνία, πιθανότατα με αντάλλαγμα τα εδάφη που έχει ήδη καταλάβει στον τριετή πόλεμο.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να το παρουσιάσει ως νίκη για τη ρωσική υπερηφάνεια, αλλά και ως ήττα της Δύσης.
Ο Τραμπ εμφανίστηκε αισιόδοξος χθες υπερασπιζόμενος το τελεσίγραφο 50 ημερών. «Πολλές απόψεις αλλάζουν πολύ γρήγορα. Μπορεί να μην είναι 50 ημέρες, μπορεί να είναι πολύ νωρίτερα» είπε.
Πόσο θα διαρκέσει η αλλαγή στάσης του Τραμπ
Κανείς δεν μπορεί να υποθέσει ότι η αποστασιοποίηση του Τραμπ από τον Πούτιν είναι μόνιμη.
Η δυσαρέσκειά του φαίνεται να πηγάζει κυρίως από την απογοήτευσή του επειδή ο Πούτιν δεν του έδωσε μια «νίκη» μέσω μιας ειρηνευτικής συμφωνίας, που θα μπορούσε να του προσφέρει ίσως και την υποψηφιότητα για το Νόμπελ Ειρήνης. Αυτό κυρίως, και όχι άλλες συναισθηματικές ή γεωπολιτικές ανησυχίες για τις συνέπειες της εγκατάλειψης της Ουκρανίας.
Όπως συνηθίζει, ο Τραμπ έχει μετριάσει προηγούμενες τις έντονες επιθέσεις του κατά του Ρώσου ηγέτη. Αφού αποκάλεσε τις πράξεις του Πούτιν «ανοησίες» την προηγούμενη εβδομάδα, τη Δευτέρα είπε στο BBC: «Δεν έχω τελειώσει μαζί του».
Ο Τραμπ λειτουργεί με τρόπο συναλλακτικό, σε βραχείες χρονικές περιόδους, και επιδιώκει συνεχώς μικρές νίκες που μπορεί να προβάλει. Γι’ αυτό, αν αύριο ανακοίνωνε ότι θα συναντήσει τον Πούτιν σε μια σύνοδο ή αν εξοργιζόταν από κάποιο νέο -πραγματικό ή φανταστικό- παράπονο προς τον Ζελένσκι, κανείς δεν θα ξαφνιαζόταν.
«Αυτό που με ανησυχεί είναι ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχει την ικανότητα να επηρεάζεται πολύ εύκολα» δήλωσε η Σαμπρίνα Σινγκ, πρώην αναπληρώτρια εκπρόσωπος Τύπου του Πενταγώνου και νυν σχολιάστρια διεθνών θεμάτων στο CNN.
«Φοβάμαι ότι είναι θέμα χρόνου να γίνει ένα ακόμα τηλεφώνημα μεταξύ Τραμπ και Πούτιν, στο οποίο ο Πούτιν θα προσφέρει κάποιες υποχωρήσεις, όπως μια προσωρινή πενθήμερη εκεχειρία, και μετά θα ισχυριστεί ότι η Ουκρανία την παραβίασε και θα συνεχίσει τον πόλεμο» δήλωσε στο CNN News Central.
Ωστόσο, η αλλαγή στάσης του Τραμπ είναι σημαντική.
Αν υλοποιήσει την υπόσχεσή του να στείλει «όπλα τελευταίας τεχνολογίας» στην Ουκρανία άμεσα, θα πρόκειται για μεγάλο βήμα. Τα συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας Patriot μπορούν να σώσουν πολλές ζωές αμάχων. Παρ’ όλα αυτά, ο Τραμπ αναλαμβάνει πολιτικό ρίσκο, εγκαταλείποντας τη σκεπτικιστική στάση της προεκλογικής του ρητορικής, η οποία βρίσκει απήχηση σε μεγάλο μέρος της βάσης των υποστηρικτών του MAGA.
Πηγή: skai.gr
