Λονδίνο, Γιάννης Χανιωτάκης
Το ετήσιο κόστος της βασιλικής οικογένειας για τους Βρετανούς φορολογούμενους παρέμεινε σταθερό στα 86,3 εκατομμύρια λίρες για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, σύμφωνα με τους απολογισμούς που έδωσε στη δημοσιότητα το Παλάτι του Μπάκιγχαμ για το τελευταίο οικονομικό έτος.
Η κρατική χρηματοδότηση προς τη βασιλική οικογένεια, γνωστή ως Sovereign Grant, προέρχεται από δημόσιους πόρους και υποστηρίζει τις επίσημες δραστηριότητες της μοναρχίας, όπως δαπάνες για ταξίδια, προσωπικό, εκδηλώσεις και τη συντήρηση των βασιλικών κατοικιών.
Υπολογίζεται ως ποσοστό των καθαρών ετήσιων κερδών του Crown Estate – ενός δημόσιου χαρτοφυλακίου ακινήτων και εσόδων που διαχειρίζεται ανεξάρτητη επιτροπή. Από το 2017 έως το 2024 το ποσοστό αυτό ήταν 25%, ωστόσο από το 2024, έπειτα από πρόταση των Βασιλικών Επιτρόπων και με προσωπικό αίτημα του βασιλιά Καρόλου, μειώθηκε στο 12%. Η αλλαγή αυτή έγινε ώστε να επιστρέψει μεγαλύτερο μέρος των αυξανόμενων εσόδων –ιδίως από υπεράκτια αιολικά πάρκα– στο δημόσιο ταμείο. Έτσι, λόγω του μεγάλου πλεονάσματος 442,6 εκατομμυρίων λιρών για το οικονομικό έτος 2022–23, το νέο ποσοστό εξακολουθεί να αποδίδει την ίδια επιχορήγηση ύψους £86,3 εκατομμυρίων.
Από αυτά, τα £51,8 εκατομμύρια καλύπτουν τις βασικές λειτουργίες του παλατιού, ενώ £34,5 εκατομμύρια προορίστηκαν ειδικά για τις εργασίες ανακαίνισης του Παλατιού του Μπάκιγχαμ. Λόγω της κλίμακας του έργου, το παλάτι θα λάβει επιπλέον £91,6 εκατομμύρια από δημόσιους πόρους τα επόμενα δύο χρόνια, ώστε να ολοκληρωθεί εγκαίρως και εντός προϋπολογισμού το δεκαετές έργο ανακαίνισης συνολικού ύψους £369 εκατομμυρίων.
Την ίδια στιγμή οι δαπάνες για βασιλικά ταξίδια αυξήθηκαν κατά £500.000 φτάνοντας τα £4,7 εκατομμύρια, ενώ τα κόστη για το μισθολόγιο αυξήθηκαν κατά £2 εκατομμύρια, στα £29,9 εκατομμύρια.
Αν και το συνολικό ποσό παρέμεινε αμετάβλητο, το παλάτι σημειώνει ότι πίσω από τον αριθμό αυτόν βρίσκεται ένας «βασιλικός θεσμός που εργάζεται σκληρότερα, εκσυγχρονίζεται ταχύτερα και ανοίγει περισσότερο από ποτέ στο κοινό». Κατά την υπό εξέταση περίοδο, ο βασιλιάς Κάρολος και η Πριγκίπισσα της Ουαλίας επέστρεψαν στα δημόσια καθήκοντά τους, ενώ συνολικά η βασιλική οικογένεια πραγματοποίησε περισσότερες από 1.900 επίσημες υποχρεώσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο και το εξωτερικό. Παράλληλα, 93.000 καλεσμένοι συμμετείχαν σε 828 επίσημες εκδηλώσεις που φιλοξενήθηκαν σε βασιλικές κατοικίες.
Ο Τζέιμς Τσάλμερς, διαχειριστής του βασιλικού ταμείου (Keeper of the Privy Purse), δήλωσε ότι η αξία της μοναρχίας αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο: «Η ήπια ισχύς είναι δύσκολο να μετρηθεί, αλλά πιστεύω πως η αξία της πλέον αναγνωρίζεται ξεκάθαρα, τόσο εντός όσο και εκτός του Ηνωμένου Βασιλείου».
Στον τομέα της βιωσιμότητας, η βασιλική οικογένεια ολοκλήρωσε 76 βασικά έργα συντήρησης. Παράλληλα, επεκτάθηκε η χρήση ηλεκτρικών οχημάτων και βιώσιμου καυσίμου αεροπορίας, με αποτέλεσμα τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 2%.
Τέλος, αποφασίστηκε η οριστική απόσυρση του βασιλικού τρένου έως τον Μάρτιο του 2027, έπειτα από αναθεώρηση που έδειξε ότι δεν προσφέρει πλέον επαρκή αξία για τα χρήματα των φορολογούμενων.
Εκτός από την επιχορήγηση, ο Βασιλιάς λαμβάνει εισόδημα από το Δουκάτο του Λάνκαστερ (ένα κτήμα γης), ενώ ο Πρίγκιπας της Ουαλίας λαμβάνει καθαρά κέρδη από το Δουκάτο της Κορνουάλης. Τα δύο Δουκάτα ελέγχονται ανεξάρτητα και υπόκεινται σε διάφορους νόμους του Κοινοβουλίου. Ο Καγκελάριος του Δουκάτου του Λάνκαστερ κατέχει θέση στο Υπουργικό Συμβούλιο. Έχουν υπάρξει περιστασιακές εκκλήσεις για «παράδοση» των εσόδων και από τα δύο Δουκάτα παράλληλα με αυτά από την Κληρονομιά του χτέμματος. Τέλος, ο Βασιλιάς αντλεί ιδιωτικό εισόδημα από επενδύσεις και κληρονομημένο πλούτο, το οποίο δεν δημοσιοποιείται. Οι επικριτές έχουν υποστηρίξει ότι τα οικονομικά της βασιλικής οικογένειας είναι «καλυμμένα με ομίχλη».
Δεν υπάρχει νομική υποχρέωση για τον Βασιλιά ή τον Πρίγκιπα της Ουαλίας να καταβάλλει φόρο. Ωστόσο, από το 1993, καταβάλλεται οικειοθελώς φόρος επί του εισοδήματος από τα Δουκάτα και των κερδών από προσωπικές επενδύσεις, αλλά όχι επί της επιχορήγησης. Υπό ορισμένες συνθήκες, καταβάλλονται επίσης κεφαλαιουχικά κέρδη και φόροι κληρονομιάς.
Ακτιβιστές κατά της μοναρχίας ισχυρίζονται ότι το πραγματικό κόστος της βασιλικής οικογένειας για τους φορολογούμενους είναι 510 εκατομμύρια λίρες ετησίως – σχεδόν έξι φορές περισσότερο από τα 86 εκατομμύρια λίρες κρατικής χρηματοδότησης.
Πηγή: skai.gr
