
Θεωρείται αμφίβολο αν οι επενδυτές θα διοχετεύσουν χρήματα σε μια χώρα όπου οι υποδομές, όπως η ενέργεια και οι μεταφορές, έχουν καταστραφεί από τη ρωσική εισβολή
Η οικονομική αποπληρωμή από τη συμφωνία για τα ορυκτά που σύναψαν Ουκρανία – ΗΠΑ είναι πιθανό να διαρκέσει μια δεκαετία ή και περισσότερο, καθώς οι επενδυτές αντιμετωπίζουν πολλά εμπόδια για την έναρξη παραγωγής νέων ορυχείων στη χώρα που έχει πληγεί από τον πόλεμο.
Η ανάπτυξη ορυχείων που παράγουν στρατηγικά σημαντικά ορυκτά σε χώρες με εδραιωμένους μεταλλευτικούς τομείς, όπως ο Καναδάς και η Αυστραλία, μπορεί να διαρκέσει 10 έως 20 χρόνια, δήλωσαν την Πέμπτη στο Reuters σύμβουλοι εξόρυξης.
Ωστόσο, τα περισσότερα κοιτάσματα ορυκτών στην Ουκρανία έχουν ελάχιστα στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ότι είναι οικονομικά βιώσιμα. Οι επενδυτές ενδέχεται επίσης να διστάσουν να διοχετεύσουν χρήματα σε μια χώρα όπου οι υποδομές, όπως η ενέργεια και οι μεταφορές, έχουν καταστραφεί από την τριετή ρωσική εισβολή και η μελλοντική ασφάλεια δεν είναι εγγυημένη.
«Αν κάποιος σκέφτεται ξαφνικά ότι όλα αυτά τα ορυκτά θα φύγουν πετώντας από την Ουκρανία, ονειρεύεται», δήλωσε ο Άνταμ Γουέμπ, επικεφαλής ορυκτών στην εταιρεία συμβούλων Benchmark Minerals Intelligence.
«Η πραγματικότητα είναι ότι θα είναι δύσκολο για τους ανθρώπους να δικαιολογήσουν την επένδυση χρημάτων εκεί, όταν υπάρχουν επιλογές για επενδύσεις σε κρίσιμα ορυκτά σε χώρες που δεν βρίσκονται σε πόλεμο».
Ενώ τα οικονομικά οφέλη από τη συμφωνία είναι αβέβαια, αξιωματούχοι στην Ουκρανία την χαιρέτισαν ως πολιτική πρόοδο: Πιστεύουν ότι θα βοηθήσει στην ενίσχυση της υποστήριξης των ΗΠΑ προς το Κίεβο, η οποία έχει κλονιστεί υπό τον Πρόεδρο Τραμπ.
Η Ουκρανία χρειάζεται την υποστήριξη των ΗΠΑ – ιδίως σε όπλα και χρήματα – για να αντισταθεί στη Ρωσία.
Από την πλευρά των ΗΠΑ, ο Τραμπ προώθησε έντονα τη συμφωνία, ειδικά την πρόσβαση που παρέχει στα κοιτάσματα σπάνιων γαιών της Ουκρανίας, τα οποία χρησιμοποιούνται σε όλα, από κινητά τηλέφωνα μέχρι αυτοκίνητα. Έτσι, η κυβερνητική πολιτική θα μπορούσε να επιταχύνει τις επενδύσεις.
Το κείμενο περιγράφει λεπτομερώς 55 ορυκτά καθώς και πετρέλαιο, φυσικό αέριο και άλλους υδρογονάνθρακες. Σύμφωνα με τα ουκρανικά στοιχεία, η χώρα διαθέτει κοιτάσματα 22 από τα 34 ορυκτά που έχουν χαρακτηριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως κρίσιμα, συμπεριλαμβανομένων των σπάνιων γαιών, του λιθίου και του νικελίου.
«Η μετάβαση από έναν ανακαλυφθέντα πόρο σε ένα οικονομικά βιώσιμο απόθεμα απαιτεί σημαντικό χρόνο και επενδύσεις, οι οποίες και οι δύο έχουν περιοριστεί, όχι μόνο από την έναρξη του πολέμου αλλά και πριν από αυτόν», δήλωσε ο Willis Thomas της συμβουλευτικής εταιρείας CRU.
Στοιχεία του ουκρανικού υπουργείου Οικονομικών έδειξαν ότι το 2024, το ουκρανικό κράτος κέρδισε 47,7 δισεκατομμύρια χρίβνια, ή περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια, σε δικαιώματα και άλλα τέλη που σχετίζονται με την εκμετάλλευση φυσικών πόρων.
Ωστόσο, το κοινό ταμείο που δημιουργήθηκε βάσει της συμφωνίας θα λαμβάνει έσοδα μόνο από νέες άδειες, εγκρίσεις και συμφωνίες κατανομής παραγωγής που θα συναφθούν μετά την έναρξη ισχύος της συμφωνίας.
Αργός ρυθμός αδειών εξόρυξης
Η Ουκρανία άργησε να εκδώσει νέες άδειες φυσικών πόρων πριν από την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας το 2022. Από το 2012 έως το 2020, εκδόθηκαν περίπου 20 άδειες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο, μία για γραφίτη, μία για χρυσό, δύο για μαγγάνιο και μία για χαλκό, σύμφωνα με την ουκρανική γεωλογική υπηρεσία. Υπάρχουν συνολικά 3.482 υφιστάμενες άδειες.
Δεδομένου ότι η συμφωνία δημιουργεί μια περιορισμένη εταιρική σχέση, οι δύο χώρες ενδέχεται να εξετάζουν το ενδεχόμενο άμεσων κρατικών επενδύσεων σε μια μεταλλευτική εταιρεία, ανέφεραν οι αναλυτές.
Η Χιλή, ο μεγαλύτερος παραγωγός χαλκού στον κόσμο και ιδιοκτήτης της κρατικής εταιρείας εξόρυξης Codelco, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα παράδειγμα που θα ακολουθήσουν, δήλωσε ο Άνταμ Γουέμπ.
Ένα άλλο εμπόδιο είναι ότι ορισμένα δυνητικά επικερδή έργα βρίσκονται σε γη που κατέχεται από τη Ρωσία και η συμφωνία δεν περιλαμβάνει καμία εγγύηση ασφαλείας. Η Ουάσινγκτον έχει δηλώσει ότι η παρουσία αμερικανικών συμφερόντων θα αποτρέψει τους επιτιθέμενους.
Επτά από τα 24 πιθανά έργα εξόρυξης που εντόπισε η Benchmark βρίσκονται σε περιοχές της Ουκρανίας που κατέχονται από τη Ρωσία και περιλαμβάνουν λίθιο, γραφίτη, σπάνιες γαίες, νικέλιο και μαγγάνιο.
Ένας αξιωματούχος μιας μικρής ουκρανικής εταιρείας που κατέχει την άδεια για το κοίτασμα λιθίου Πολόχιβσκε, ένα από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη, δήλωσε στο Reuters τον Φεβρουάριο ότι θα ήταν δύσκολο να αναπτυχθεί χωρίς τις δυτικές εγγυήσεις ασφαλείας.
«Η συμφωνία συνδέει τις ΗΠΑ πιο στενά με την Ουκρανία, καθώς τώρα έχουν λίγο μεγαλύτερο έννομο συμφέρον να τελειώσει αυτός ο πόλεμος, ώστε να μπορέσουν να αναπτύξουν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία», δήλωσε ο Γουέμπ.
Πηγή: skai.gr