
Έτοιμο να υποδεχθεί επισκέπτες που αγαπούν τις καταδύσεις θα είναι από τη νέα σεζόν το Καταδυτικό Πάρκο στη Σταλίδα. Το πάρκο, που αδειοδοτήθηκε τον Δεκέμβριο του 2023, διαθέτει ήδη 40 τεχνητά ενδιαιτήματα – καινοτομικούς ύφαλους του ΕΛΚΕΘΕ – τα οποία προσαρμόζονται στο περιβάλλον και έχουν αρχίσει να εποικίζονται από ψάρια και άλλους θαλάσσιους οργανισμούς.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου Ηρακλείου, Βαγγέλη Καρκανάκη, το επόμενο διάστημα θα τοποθετηθούν ακόμη δεκαοκτώ ύφαλοι, ώστε να συμπληρωθεί ο προβλεπόμενος αριθμός. Οι εικόνες που καταγράφονται ήδη από τον βυθό χαρακτηρίζονται μοναδικές. Το Καταδυτικό Πάρκο στη Σταλίδα αποτελεί ένα από τα ελάχιστα αδειοδοτημένα στην Ελλάδα, με επίπεδο βυθό και βάθος από 17,7 έως 21,5 μέτρα, ενώ η συνολική του έκταση φτάνει τα 22,5 στρέμματα.
Το πάρκο θα λειτουργήσει κανονικά και θα είναι προσβάσιμο στους αυτοδύτες τη νέα σεζόν, όπως πρότειναν τα μέλη των καταδυτικών σχολών και των κέντρων εκπαίδευσης δυτών του Ηρακλείου σε συνάντησή τους τον περασμένο Φεβρουάριο.
Όπως σημειώνει ο κ. Καρκανάκης, η πρόταση στηρίχθηκε στην ανάγκη να ολοκληρωθεί η ωρίμανση του πάρκου. Παράλληλα, συζητήθηκε η δημιουργία κοινού πλαισίου λειτουργίας που θα τεθεί σε εφαρμογή από το 2026, ενώ αυτή την περίοδο υλοποιούνται συμβάσεις χαρτογράφησης και αποτύπωσης του βυθού για τη βελτιστοποίηση των διαδρομών και την πλήρη επιχειρησιακή λειτουργία.
Οι επόμενες κινήσεις περιλαμβάνουν την ενίσχυση των υποδομών, όπως η πόντιση ναυαγίου και η αποκατάσταση λιβαδιών Ποσειδωνίας. Προβλέπεται επίσης πιλοτική παρακολούθηση με νέες τεχνολογίες και διεθνής προβολή του πάρκου μέσω συμμετοχής σε εκθέσεις.
Κέντρο πληροφόρησης και καινοτόμες υπηρεσίες
Στο πλαίσιο πρότασης στο Interreg VI-A Ελλάδα-Κύπρος, το Επιμελητήριο Ηρακλείου και η Αναπτυξιακή Ηρακλείου σχεδιάζουν τη δημιουργία κέντρου πληροφόρησης για το θαλάσσιο περιβάλλον και τις καταδύσεις στον Δήμο Χερσονήσου. Στόχος είναι να προσφέρεται η δυνατότητα εικονικής περιήγησης (VR) σε πραγματικό χρόνο, με έμφαση στην προσβασιμότητα και την καινοτομία, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν και άτομα με αναπηρία.
Το πάρκο φιλοδοξεί να αποτελέσει νέο πόλο έλξης για αυτοδύτες από Ελλάδα και εξωτερικό. Οι πρώτοι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να καταδυθούν σε έναν χώρο με πλούσια βιοποικιλότητα, προστατευόμενο περιβάλλον και οργανωμένες διαδρομές.
Το καταδυτικό πάρκο διαθέτει δύο διαδρομές μήκους περίπου 300–320 μέτρων, σε βάθος 17,5–21 μέτρων. Η διάρκεια κάθε κατάδυσης θα κυμαίνεται από 40 έως 60 λεπτά, ανάλογα με τις συνθήκες. Για τη σήμανση του πάρκου έχουν τοποθετηθεί τέσσερις φωτοσημαντήρες και έχει ενημερωθεί η Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού και η Υδρογραφική Υπηρεσία.
Η πρόσβαση στο πάρκο απαιτεί μόνο την πιστοποίηση αυτοδύτη ανοιχτής θάλασσας (Open Water Diver), καθώς οι διαδρομές έχουν σχεδιαστεί να είναι προσιτές σε όλους, αλλά και ελκυστικές για πιο έμπειρους δύτες.
Οι 40 τεχνητοί ύφαλοι δημιουργούν μικροενδιαιτήματα που φιλοξενούν ήδη ροφοειδή, σαργούς, λεοντόψαρα και άλλα είδη. Η περιοχή ξεχωρίζει για τη διαύγεια των νερών, τα λιβάδια ποσειδωνίας και την πλούσια βενθική πανίδα. Προβλέπεται και η δημιουργία υποβρύχιου εκθεσιακού χώρου με πόντιση ναυαγίου, προσδίδοντας μοναδική ταυτότητα στο πάρκο.
Διεθνής αναγνώριση και προοπτικές
Πριν υποδεχθεί επισκέπτες, το καταδυτικό πάρκο στη Σταλίδα απέσπασε σημαντική διάκριση, εντασσόμενο στα έργα επίδειξης («Success Stories») της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως παρουσιάζονται στην ιστοσελίδα της Γενικής Διεύθυνσης Θαλάσσιων Υποθέσεων και Αλιείας (DG MARE). Η διάκριση αυτή επιβεβαιώνει την αξία του έργου, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αλιεία και Θάλασσα 2014–2020» και υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του Επιμελητηρίου Ηρακλείου και της Αναπτυξιακής Ηρακλείου.
Επιπλέον, τον Οκτώβριο αναμένεται να επισκεφθούν το Ηράκλειο μέλη της Famenet (Fisheries and Aquaculture Monitoring, Evaluation and Local Support Network) για να δημιουργήσουν βίντεο σχετικά με το έργο, το οποίο θα δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και θα παρουσιαστεί ως «καλή πρακτική» σε συνάντηση των Διαχειριστικών Αρχών στις Βρυξέλλες.
Η διεθνής αναγνώριση εκτιμάται ότι θα ενισχύσει την εξωστρέφεια, θα προσελκύσει επισκέπτες και θα ενδυναμώσει την εμπιστοσύνη προς το εγχείρημα. Η Κρήτη φιλοδοξεί να εξελιχθεί σε προορισμό για λάτρεις των καταδύσεων.
Η ανάπτυξη δικτύου Καταδυτικών Πάρκων θεωρείται απαραίτητη για την τουριστική αξιοποίηση του κρητικού βυθού, προσφέροντας σημαντικά οικονομικά οφέλη. Ο καταδυτικός τουρισμός αποτελεί ποιοτικό και επικερδή τομέα, διευρύνει την τουριστική περίοδο, δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και ενισχύει το brand name της Κρήτης ως προορισμού αειφόρου τουρισμού. Παράλληλα, συμβάλλει στην προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Με δεδομένο ότι η απαγόρευση της αλιείας σε προστατευόμενες περιοχές μπορεί να αυξήσει τα ιχθυοαποθέματα μέσα σε τρία χρόνια, τα καταδυτικά πάρκα μπορούν να αποτελέσουν εργαλεία βιώσιμης ανάπτυξης με οφέλη για την τοπική κοινωνία και οικονομία. Υπό αυτό το πρίσμα, προωθούνται διαδικασίες για τη δημιουργία και άλλων πάρκων.
Νέα καταδυτικά πάρκα σε Μονοναύτη και νότια του Ηρακλείου
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου Ηρακλείου, προωθείται η δημιουργία πάρκου στον Μονοναύτη, στην Αγία Πελαγία του Δήμου Μαλεβιζίου, ενώ εξετάζονται και άλλες περιοχές στο νότιο τμήμα του νομού. Ένα δίκτυο καταδυτικών πάρκων αναμένεται να καθιερώσει την Κρήτη ως κορυφαίο προορισμό καταδύσεων στη Μεσόγειο, προσφέροντας πολυήμερες καταδυτικές εμπειρίες.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ













