Ανησυχία για τις επιπτώσεις της «εισβολής» των πλαστικών στη ζωή μας προκαλεί ισπανική έρευνα. Ως συνέπεια δεκαετιών ζωής σε μια κοινωνία γεμάτη πλαστικά προϊόντα, το πλαστικό βρίσκεται πλέον παντού. Μόλις αποδομηθεί στο μέγεθος των μικροπλαστικών (σωματίδια μικρότερα από πέντε χιλιοστά), το πλαστικό φτάνει στην Αρκτική, στην Τάφρο των Μαριάνων, στα Ιμαλάια, στην ατμόσφαιρα, στην τροφή μας, ακόμη και στο σώμα μας. Τώρα, Ισπανοί ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι έχει επίσης βρει τον δρόμο του στα ανθρώπινα αναπαραγωγικά υγρά: όπου αναπτύσσεται το ωάριο και στο σπέρμα. Κατάφεραν να εντοπίσουν έως και 12 διαφορετικούς τύπους πλαστικού, αν και σε χαμηλές συγκεντρώσεις. Δεν είναι πάντως ακόμη γνωστό τι αντίκτυπο μπορεί να έχουν στο σπέρμα ή τα ωάρια και στην ικανότητά τους να δημιουργούν ζωή, διευκρινίζει η El Pais.
Ερευνητές και γιατροί από το Πανεπιστήμιο της Μούρθια και τις κλινικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής Next Fertility ανέλυσαν δείγματα σπερματικού πλάσματος από 22 δότες και ωοθυλακικό υγρό από 29 γυναίκες που υποβάλλονται σε θεραπεία γονιμότητας. Τα αποτελέσματα αυτής της εργασίας παρουσιάστηκαν από τον επικεφαλής συγγραφέα της μελέτης, τον Ισπανό ερευνητή Εμίλιο Σάντσεθ στην ετήσια συνάντηση της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας (ESHRE), που πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι.
Μικροπλαστικά βρέθηκαν στο 69% των δειγμάτων ωοθυλακικού υγρού – το υγρό όπου αναπτύσσονται τα ωάρια, τα μελλοντικά ωάρια. Στην περίπτωση του σπέρματος, το ποσοστό μειώνεται στο 55%. Το σπερματικό πλάσμα, εκτός από το ότι αποτελεί το μέσο μεταφοράς του σπέρματος, το διατηρεί επίσης ζωντανό. Η διαφορά θα μπορούσε να οφείλεται στο μικρό μέγεθος του δείγματος. Ωστόσο, ο Δρ. Γκόμεθ, διευθυντής εργαστηρίου στο Next Fertility Murcia, σημειώνει μια άλλη πιθανή εξήγηση: «Οι γυναίκες που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση λαμβάνουν ορμονική θεραπεία που αυξάνει την αγγείωση των ωοθηκών, πράγμα που σημαίνει μεγαλύτερη ροή αίματος». Οι τρεις οδοί εισόδου αυτών των πλαστικών σωματιδίων στο σώμα – εισπνοή, κατάποση ή μέσω του δέρματος – καταλήγουν όλες στο ίδιο μέρος: την κυκλοφορία του αίματος.
Τα μικροπλαστικά χαρακτηρίστηκαν από την ομάδα με επικεφαλής την καθηγήτρια Πιλάρ Βινάς, επικεφαλής του Τμήματος Αναλυτικής Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Μουρθία. Χρησιμοποιώντας άμεση μικροσκοπία υπέρυθρης ακτινοβολίας με λέιζερ, ανίχνευσαν εννέα τύπους πλαστικών υλικών, αν και η κατανομή τους ποικίλλει μεταξύ των δειγμάτων σπερματικού πλάσματος και ωοθυλακικού υγρού. «Και στις δύο ομάδες, εντοπίστηκαν διάφορα κοινώς χρησιμοποιούμενα μικροπλαστικά πολυμερή, όπως πολυτετραφθοροαιθυλένιο (PTFE), πολυστυρένιο (PS), τερεφθαλικό πολυαιθυλένιο (PET), πολυαμίδιο (PA) και πολυουρεθάνη (PU)», εξήγησε η Βινάς.
Η συγκέντρωση ήταν πολύ χαμηλή – μερικές φορές μόνο δύο ή τρία σωματίδια ανά δείγμα. «Δεν είναι γνωστό πώς τα μικροπλαστικά εισήλθαν στα βιολογικά υγρά, αν και η συγκέντρωσή τους είναι πολύ μικρότερη από αυτή των μη πλαστικών σωματιδίων όπως το ανθρακικό», τόνισε η ερευνήτρια. Παρόλα αυτά, ένα δείγμα περιείχε έως και 38 σωματίδια τεφλόν (PTFE). Το μικρότερο μέγεθος σωματιδίων που ανιχνεύθηκε ήταν 20 μικρά (0,02 χιλιοστά). Τα νανοπλαστικά – τα οποία είναι ακόμη μικρότερα – μόλις τώρα αρχίζουν να μελετώνται σε ανθρώπους. Μένει να δούμε αν υπάρχουν και σε βιολογικά υγρά.
Ο Δ. Γκόμεθ επισημαίνει επίσης ότι τα μικροπλαστικά θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν φλεγμονώδεις και οξειδωτικές επιδράσεις, επηρεάζοντας πιθανώς «τον αριθμό των σπερματοζωαρίων ή την ανάπτυξη των ωαρίων». Γι’ αυτό πιστεύει ότι είναι απαραίτητο να επεκταθεί η έρευνα σε αυτόν τον τομέα.
Οι λίγες μελέτες που έχουν συνδέσει την παρουσία μικροπλαστικών στο ανθρώπινο σώμα με την υγεία έχουν βρει ανησυχητικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, ασθενείς με μικροσκοπικά πλαστικά στις αρτηρίες τους έχουν 4,5 φορές υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και θανάτου. Τα μικροπλαστικά έχουν παρατηρηθεί να συγκεντρώνονται στην κυκλοφορία του αίματος και στον εγκέφαλο – αλλά και στο μητρικό γάλα, το συκώτι και τα έντερα. Ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν ότι θα μπορούσαν να βλάψουν το DNA, αν και οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις τους παραμένουν άγνωστες. Ο Γκόμεθ τονίζει ότι δεν ανίχνευσαν αλλοιώσεις στην κινητικότητα του σπέρματος ή στη βιωσιμότητα των ωαρίων σε αυτή τη μελέτη, εντούτοις το δείγμα ήταν μικρό και προκαταρκτικό, και πιστεύει ότι είναι επείγον να διευρυνθεί το πεδίο μιας τέτοιας έρευνας.
Η καθηγήτρια Φέι Κουσέιρο, ειδική σε θέματα περιβαλλοντικής ρύπανσης και επικεφαλής της Ομάδας Έρευνας Μικροπλαστικών στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ στο Ηνωμένο Βασίλειο, παρατηρεί ότι «λαμβάνοντας υπόψη την παγκόσμια μείωση των ποσοστών γονιμότητας, η ανάλυση των πιθανών αιτιών είναι εξαιρετικά σημαντική και επίκαιρη». Μιλώντας στον εξειδικευμένο ιστότοπο SMC, πρόσθεσε: «Η εύρεση μικροπλαστικών δεν εκπλήσσει τόσο, αφού τα έχουμε βρει σε πολλά άλλα μέρη του σώματός μας».
«Η παρουσία δεν είναι το ίδιο με την επίδραση, και οι συγγραφείς είναι σαφείς όταν δηλώνουν ότι, ενώ έχουν βρει μικροπλαστικά στα αναπαραγωγικά υγρά ανδρών και γυναικών, ακόμα δεν γνωρίζουμε πώς μας επηρεάζουν» αποσαφηνίζει.
Η Δρ. Στέφανι Ράιτ, αναπληρώτρια καθηγήτρια περιβαλλοντικής τοξικολογίας στο Imperial College του Λονδίνου, μιλώντας επίσης στο SMC, επισημαίνει ότι τα μικροπλαστικά βρίσκονται παντού, «συμπεριλαμβανομένου του εργαστηρίου» – υποδεικνύοντας πιθανή μόλυνση των δειγμάτων ως πιθανή εξήγηση. Κατά την άποψή της, «τα δεδομένα που παρέχονται δεν υποστηρίζουν την παρουσία τους ως αποτέλεσμα της ανθρώπινης έκθεσης και όχι ως μεθοδολογικό αποτέλεσμα, επομένως θα πρέπει να ερμηνεύονται με προσοχή σε αυτό το πρώιμο στάδιο». Ωστόσο, για να αποκλειστεί και να ελεγχθεί αυτός ο κίνδυνος, οι ερευνητές ανέλυσαν επίσης τα δοχεία και για τα 51 δείγματα – και δεν βρήκαν μικροπλαστικά σε αυτά.
Πηγή: skai.gr
