Ισραήλ-Ιράν: Εκκλήσεις και φόβος για τη συνέχεια

Η διεθνής κοινότητα εκφράζει έντονες ανησυχίες και απευθύνει εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση προς το Ισραήλ και το Ιράν, μετά την αιφνιδιαστική επίθεση του Ισραήλ κατά ιρανικών στόχων, που κλιμακώνει δραματικά την αστάθεια στη Μέση Ανατολή. Το ενδεχόμενο για νέες βίαιες εξελίξεις προκαλεί φόβους σε κυβερνήσεις, διπλωμάτες και αναλυτές, καθώς ο πόλεμος εισέρχεται σε μια αχαρτογράφητη φάση.

Αντιδράσεις και δηλώσεις στη διεθνή σκακιέρα

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, απείλησε το Ισραήλ «με αυστηρή τιμωρία» ως απάντηση στο «έγκλημά του», ενώ την ίδια στιγμή ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, ξεκαθάρισε πως οι επιχειρήσεις θα συνεχιστούν για όσο κριθεί αναγκαίο.

Το μεγαλύτερο μέρος του αραβικού κόσμου, μεταξύ των οποίων η Σαουδική Αραβία, καταδίκασε την «ειδεχθή» επίθεση του Ισραήλ, ενώ το Κατάρ κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να παρέμβει αναστέλλοντας περαιτέρω δράσεις από το Τελ Αβίβ.

Σαφής ήταν και η τοποθέτηση των δυτικών κρατών υπέρ της αυτοσυγκράτησης, ζητώντας αποφυγή περαιτέρω στρατιωτικής κλιμάκωσης. Ο εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, τόνισε πως ο ΟΗΕ είναι «ιδιαιτέρως ανήσυχος» για τις επιθέσεις του Ισραήλ σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ειδικά όσο συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, σημείωσε ότι το Ισραήλ «έδρασε μονομερώς» και πως οι ΗΠΑ δεν συμμετείχαν στις επιθέσεις, δίνοντας έμφαση πως προτεραιότητα για την Ουάσινγκτον παραμένει η προστασία των αμερικανικών δυνάμεων. Παράλληλα διεμήνυσε ότι το Ιράν δεν πρέπει να επιτεθεί ενάντια στα αμερικανικά συμφέροντα.

Σε ανάλογο ύφος κινήθηκε και ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για «σταθερότητα στη Μέση Ανατολή» και προκρίνοντας τον δρόμο της διπλωματίας έναντι της σύγκρουσης.

Επικοινωνία Νετανιάχου – Μερτς και η στάση της Γερμανίας

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Γερμανό καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς, ενημερώνοντάς τον για το σκεπτικό και τους στόχους των επιχειρήσεων. Οι γερμανικές αρχές προχώρησαν άμεσα στη λήψη μέτρων προστασίας των υπηκόων τους στη Μέση Ανατολή και ενίσχυσαν τα επίπεδα ασφαλείας σε ισραηλινές και εβραϊκές εγκαταστάσεις.

Σε ανακοίνωσή του, ο Μερτς χαρακτήρισε το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα «παραβίαση της Συνθήκης για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων» και επανέλαβε ότι η Γερμανία στηρίζει το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα. Παράλληλα, κάλεσε και τις δύο πλευρές να αποφύγουν ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω αποσταθεροποίηση της περιοχής, προτείνοντας διπλωματική διαμεσολάβηση και τονίζοντας πως προτεραιότητα πρέπει να είναι ο τερματισμός των πυρηνικών φιλοδοξιών του Ιράν.

Αβέβαιο το μέλλον στη Μέση Ανατολή

Η νέα κλιμάκωση φέρνει τη Μέση Ανατολή ένα βήμα πιο κοντά στην ανεξέλεγκτη σύγκρουση. Το Ιράν αντιμετωπίζει την ισραηλινή επίθεση ως κήρυξη πολέμου, αυξάνοντας τον κίνδυνο γενικευμένων εχθροπραξιών.

Τα περιθώρια αισιοδοξίας περιορίζονται ολοένα και περισσότερο, καθώς οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν πίεση να λάβουν σαφέστερη θέση υπέρ του Ισραήλ, παρά τις αρχικές αντιρρήσεις για επέκταση του πολέμου. Αντίστοιχα και η Γερμανία, παρά τις διαφοροποιήσεις στη στάση της απέναντι στο Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους, συνεχίζει να παρέχει πολιτική και υλική στήριξη στον ισραηλινό σύμμαχο.

Η ιστορική διάσταση του πολέμου είναι έντονη: το Ισραήλ αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια το πρόγραμμα πυρηνικών του Ιράν ως απειλή ύπαρξης. Η επιμονή της Τεχεράνης να αναπτύξει περαιτέρω τις πυρηνικές της δυνατότητες και να αποφύγει τις διαπραγματεύσεις θέτει νέα, επικίνδυνα δεδομένα στη γεωστρατηγική εξίσωση της περιοχής.

Πηγές: ntv, tagesschau, SZ, Reuters, BBC

Πηγή: Deutsche Welle