Εάν υπερψηφιστεί το νομοσχέδιο που προωθεί η πιο συντηρητική πτέρυγα της κυβέρνησης Νετανιάχου, το τμήμα ειδήσεων της κρατικής τηλεόρασης στο Ισραήλ απειλείται με κατάργηση. Το ερώτημα που τίθεται είναι αν θα υπάρξει αντίδραση από την EBU ή εάν η κυβέρνηση θα προχωρήσει αμετάκλητα. Μπορεί να υφίσταται δημόσια ραδιοτηλεόραση χωρίς ειδήσεις; Στην περίπτωση του Ισραήλ, το σενάριο αυτό φαίνεται πλέον πιθανό, καθώς το σχετικό νομοσχέδιο εγκρίθηκε στις 29/6 από τη διυπουργική προπαρασκευαστική επιτροπή της Βουλής.
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Η νέα πρόταση νόμου προβλέπει την πλήρη κατάργηση του Τμήματος Ειδήσεων της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης «ΚΑΝ» και το κλείσιμο ή την ιδιωτική ανάληψη λειτουργίας του ειδησεογραφικού ραδιοσταθμού «KAN BET» – του πιο δημοφιλούς ραδιοφώνου στη χώρα, που διατηρεί και το μεγαλύτερο μερίδιο διαφήμισης. Επιπλέον, το νομοσχέδιο περιλαμβάνει σφοδρή μείωση, σχεδόν κατά 50%, της κρατικής χρηματοδότησης. Η κρατική τηλεόραση θα περιοριστεί αποκλειστικά σε ψυχαγωγικά, αθλητικά και παιδικά προγράμματα, με εξαίρεση το αραβόφωνο κανάλι «ΜΑΚΑΝ», όπου θα διατηρηθούν τα δελτία ειδήσεων.
Πολιτικές στοχεύσεις και αντιδράσεις
Η συνεδρίαση της αρμόδιας επιτροπής χαρακτηρίστηκε από εντάσεις, καθώς νομικοί σύμβουλοι της κυβέρνησης και στελέχη του Λικούντ διατύπωσαν επιφυλάξεις. Ωστόσο, η πρωτοβουλία πηγάζει από την πιο δεξιά πτέρυγα του κυβερνητικού συνασπισμού και τα ακροδεξιά, εθνοθρησκευτικά κόμματα υπό τους Μπεν-Γκβιρ και Σμότριτς. Έχουν προηγηθεί και οι προώθηση της λεγόμενης «δικαστικής μεταρρύθμισης», που έχει προκαλέσει βαθύ διχασμό στην ισραηλινή κοινωνία.
Αξίζει να σημειωθεί πως δημοσιογραφικές έρευνες της «ΚΑΝ» συνέβαλαν καθοριστικά στη διαμόρφωση κατηγορητηρίων εις βάρος του Βενιαμίν Νετανιάχου για υποθέσεις διαφθοράς. Έτσι, από το 2019 ο πρωθυπουργός έχει επιβάλει «εμπάργκο» στη δημόσια ραδιοτηλεόραση, αρνούμενος κάθε συμμετοχή στις εκπομπές της και κάθε παρουσία στα στούντιο — μια πρακτική άνευ προηγουμένου.
Αν το νομοσχέδιο υπερψηφιστεί από την Κνέσετ, το Ισραήλ ενδέχεται να γίνει η μοναδική χώρα παγκοσμίως όπου η δημόσια ραδιοτηλεόραση θα στερηθεί παντελώς ενημερωτικού περιεχομένου.
Η EBU, η Γιουροβίζιον και το μέλλον του ΚΑΝ
Δεν είναι η πρώτη φορά που το ζήτημα τίθεται. Από το 2019 η κυβέρνηση Νετανιάχου είχε εκφράσει την πρόθεση κατάργησης των ενημερωτικών ζωνών της δημόσιας τηλεόρασης. Η προσπάθεια τότε ναυάγησε λόγω της επικείμενης διοργάνωσης της Γιουροβίζιον στο Τελ Αβίβ: μια ενδεχόμενη κατάργηση των ειδήσεων στον «ΚΑΝ» θα σήμαινε και αποπομπή του Ισραήλ από την EBU, που απαιτεί οι δημόσιοι φορείς να διατηρούν ενημερωτικές υπηρεσίες — ακυρώνοντας μάλιστα τη διοργάνωση του διαγωνισμού στη χώρα.
Η παρέμβαση της EBU και η δημόσια πίεση που ασκήθηκε τότε, διασφάλισαν προσωρινά τη δημοσιογραφική παρουσία στην κρατική ραδιοτηλεόραση. Σήμερα, υπό το φως των νέων εξελίξεων, εντείνεται το ερώτημα αν η EBU θα παρέμβει ξανά για να αποτρέψει τον αφανισμό της δημόσιας ενημέρωσης από τις ισραηλινές κρατικές συχνότητες.
Το νέο «άνοιγμα» Νετανιάχου και το ενδεχόμενο συμβιβασμού
Ένα ακόμα στοιχείο προστέθηκε προσφάτως στο σκηνικό. Στις 19 Ιουνίου, για πρώτη φορά μετά από χρόνια, ο Βενιαμίν Νετανιάχου παραχώρησε συνέντευξη στην κρατική τηλεόραση, επιλέγοντας ωστόσο υποστηρικτικό δημοσιογράφο και ζητώντας η μαγνητοσκόπηση να πραγματοποιηθεί στο Πρωθυπουργικό Γραφείο — και όχι στο στούντιο του καναλιού. Κάποιοι κάνουν λόγο για ενδεχόμενη «λήξη του εμπάργκο», ωστόσο ο τρόπος διεξαγωγής της συνέντευξης δείχνει περισσότερο μια προσπάθεια του πρωθυπουργού να δώσει μήνυμα συμμόρφωσης προς το δημοσιογραφικό δυναμικό της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Το αν αυτή η στρατηγική θα φέρει αποτέλεσμα, μένει να φανεί στο άμεσο μέλλον.
Πηγή: Deutsche Welle