Τρεις ισχυροί επιχειρηματίες – δύο Αμερικανοί και ένας Ρώσος – ήταν σκυμμένοι πάνω από ένα λάπτοπ στο Μαϊάμι Μπιτς τον περασμένο μήνα, υποτίθεται για να καταρτίσουν ένα σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Όμως η πλήρης έκταση του σχεδίου τους ήταν πολύ μεγαλύτερη, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τις συνομιλίες, αναφέρει η Wall Street Journal. Χάρασσαν μία πορεία για να επαναφέρουν τη ρωσική οικονομία των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στη διεθνή σκηνή, με τις αμερικανικές επιχειρήσεις πρώτες στη σειρά για να προλάβουν τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές τους και να αποκομίσουν τα οφέλη.
Στην παραθαλάσσια έπαυλή του, ο δισεκατομμυριούχος κατασκευαστής Στιβ Γουίτκοφ φιλοξενούσε τον Κιρίλ Ντμίτριεφ, τον επικεφαλής του ρωσικού ταμείου κρατικών επενδύσεων και εκλεκτό διαπραγματευτή του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος ουσιαστικά είχε διαμορφώσει το έγγραφο που επεξεργάζονταν στην οθόνη του λάπτοπ. Ο Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρός του Τραμπ, είχε φτάσει επίσης στο Μαϊάμι Μπιτς για να πάρει μέρος στη συνάντηση.
ΆλλαΣχετικά άρθρα
Ο Ντμίτριεφ προωθούσε ένα σχέδιο, ώστε αμερικανικές εταιρείες να αξιοποιήσουν τα περίπου 300 δισεκατομμύρια δολάρια των περιουσιακών στοιχείων της ρωσικής κεντρικής τράπεζας που έχουν «παγώσει» στην Ευρώπη, για αμερικανο-ρωσικά επενδυτικά έργα και μια αμερικανικής ηγεσίας ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Αμερικανικές και ρωσικές εταιρείες θα μπορούσαν να συνεργαστούν για να εκμεταλλευτούν τον τεράστιο ορυκτό πλούτο της Αρκτικής. Δεν υπήρχαν όρια σε όσα θα μπορούσαν να επιτύχουν δύο παλιοί αντίπαλοι, υποστήριζε εδώ και μήνες ο Ντμίτριεφ: οι διαστημικές τους βιομηχανίες, που είχαν ανταγωνιστεί στον Ψυχρό Πόλεμο, θα μπορούσαν ακόμη και να επιδιώξουν μια κοινή αποστολή στον Άρη με τη SpaceX του Ίλον Μασκ.
Για το Κρεμλίνο, οι συνομιλίες στο Μαϊάμι ήταν η κορύφωση μιας στρατηγικής που είχε εκπονηθεί πριν από την ορκωμοσία του Τραμπ: να παρακαμφθεί ο παραδοσιακός αμερικανικός μηχανισμός εθνικής ασφάλειας και να πειστεί η κυβέρνηση να δει τη Ρωσία όχι ως στρατιωτική απειλή, αλλά ως γη αφθονίας και ευκαιριών, σύμφωνα με δυτικούς αξιωματούχους ασφαλείας. Με το δέλεαρ συμφωνιών αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων πάνω στις σπάνιες γαίες και στην ενέργεια, η Μόσχα θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τον οικονομικό χάρτη της Ευρώπης, ενώ ταυτόχρονα θα δημιουργούσε ρήγμα μεταξύ της Αμερικής και των παραδοσιακών συμμάχων της.
Ο Ντμίτριεφ, πρώην στέλεχος της Goldman Sachs, είχε βρει δεκτικούς συνεργάτες στον Γουίτκοφ και στον Κούσνερ, του οποίου το επενδυτικό ταμείο, Affinity Partners, είχε προσελκύσει επενδύσεις δισεκατομμυρίων από Άραβες μονάρχες, αφού είχε μεσολαβήσει στη σύγκρουσή τους με το Ισραήλ.
«Όλοι θα ευημερούν»
Οι δύο επιχειρηματίες συμμερίζονταν την προσέγγιση του Τραμπ στη γεωπολιτική. Ενώ γενιές διπλωματών θεωρούσαν τις μετασοβιετικές προκλήσεις της Ανατολικής Ευρώπης ως έναν γόρδιο δεσμό που απαιτούσε επίπονη αποκωδικοποίηση, ο πρόεδρος έβλεπε μια εύκολη λύση: τα σύνορα έχουν μικρότερη σημασία από τις επιχειρήσεις. Τη δεκαετία του 1980, είχε προσφερθεί να διαπραγματευτεί προσωπικά έναν γρήγορο τερματισμό του Ψυχρού Πολέμου ενώ ταυτόχρονα θα έχτιζε, όπως είχε πει σε Σοβιετικούς διπλωμάτες, έναν Πύργο Τραμπ απέναντι από το Κρεμλίνο, με το κομμουνιστικό καθεστώς ως επιχειρηματικό εταίρο.
«Η Ρωσία έχει τεράστιους πόρους, τεράστιες εκτάσεις γης», είπε ο Γουίτκοφ στη Wall Street Journal, περιγράφοντας εκτενώς τις ελπίδες του ότι Ρωσία, Ουκρανία και Αμερική θα γίνουν όλοι επιχειρηματικοί εταίροι. «Αν τα κάνουμε όλα αυτά, και όλοι ευημερούν και όλοι αποτελούν μέρος αυτού του σχεδίου, και υπάρχει όφελος για όλους, αυτό θα αποτελέσει φυσικά ένα ανάχωμα απέναντι σε μελλοντικές συγκρούσεις εκεί. Επειδή όλοι θα ευημερούν».
Όταν πριν από λίγες ημέρες διέρρευσε το σχέδιο 28 σημείων του Τραμπ για ειρήνη στην Ουκρανία, προκάλεσε άμεσες αντιδράσεις. Ηγέτες στην Ευρώπη και την Ουκρανία παραπονέθηκαν ότι αντανακλούσε κυρίως ρωσικές θέσεις και παρέκαμπτε σχεδόν όλες τις «κόκκινες γραμμές» του Κιέβου. Δεν καθησυχάστηκαν ούτε όταν αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης διαβεβαίωσαν ότι το σχέδιο δεν ήταν οριστικό, φοβούμενοι ότι η Ρωσία – αφού αναδιαμόρφωσε βίαια τα ευρωπαϊκά σύνορα – επιβραβευόταν και με εμπορικές ευκαιρίες.
Στη συνεδρίαση των Ευρωπαίων ηγετών πριν από λίγες ημέρες όπου αξιολόγησαν το σχέδιο, ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, έκανε μια σύντομη αλλά πολύ εύστοχη περίληψη: «Ξέρουμε ότι αυτό δεν αφορά την ειρήνη. Αφορά τις μπίζνες.»
Το εμπόριο εγγυητής της ειρήνης
Για πολλούς στον Λευκό Οίκο του Τραμπ, αυτή η σύγχυση μεταξύ επιχειρήσεων και γεωπολιτικής αποτελεί πλεονέκτημα και όχι πρόβλημα. Κορυφαίοι σύμβουλοί του βλέπουν μια ευκαιρία για Αμερικανούς επενδυτές να εξασφαλίσουν προσοδοφόρες συμφωνίες σε μια νέα μεταπολεμική Ρωσία και να γίνουν οι εμπορικοί εγγυητές της ειρήνης. Σε συνομιλίες με τον Γουίτκοφ και τον Κούσνερ, η Ρωσία έχει καταστήσει σαφές ότι θα προτιμούσε αμερικανικές επιχειρήσεις να αναλάβουν δράση, όχι ανταγωνιστές από ευρωπαϊκά κράτη, των οποίων οι ηγέτες «έχουν πει πολλά απαξιωτικά» για τις ειρηνευτικές προσπάθειες, όπως είπε ένα από τα πρόσωπα που γνωρίζουν τις συνομιλίες:
Ένα ερώτημα που θα απασχολήσει τους ιστορικούς είναι αν ο Πούτιν υιοθέτησε αυτή την προσέγγιση με στόχο τον τερματισμό του πολέμου ή ως τέχνασμα για να κατευνάσει τις ΗΠΑ, ενώ παρατείνει μια σύγκρουση που πιστεύει ότι είναι η ιστορική του αποστολή να κερδίσει αργά αλλά αναπόφευκτα.
Μια ένδειξη ότι ο Πούτιν μπορεί να μιλάει σοβαρά για ειρήνη είναι το γεγονός πως μερικοί από τους πιο έμπιστους φίλους του -δισεκατομμυριούχοι υπό κυρώσεις: ο Γκενάδι Τιμτσένκο, ο Γιούρι Κοβάλτσουκ και τα αδέλφια Ρότενμπεργκ, Μπόρις και Αρκάντι- έχουν στείλει εκπροσώπους τους να συναντηθούν διακριτικά με αμερικανικές εταιρείες ώστε να εξερευνήσουν ενδεχόμενες συμφωνίες εξόρυξης σπάνιων γαιών και ενέργειας, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τις συναντήσεις και με Ευρωπαίους αξιωματούχους ασφαλείας. Στο πλαίσιο αυτό περιλαμβάνεται η αναβίωση του γιγάντιου αγωγού Nord Stream, που είχε σαμποταριστεί από Ουκρανούς δύτες και τελεί υπό κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Νωρίτερα φέτος, η Exxon Mobil συναντήθηκε με τη Rosneft, τη μεγαλύτερη κρατική ενεργειακή εταιρεία της Ρωσίας, για να συζητήσουν την επιστροφή στο τεράστιο έργο φυσικού αερίου στο Σαχαλίν, εφόσον η Μόσχα και η Ουάσιγκτον έδιναν το πράσινο φως.
Επιπλέον, ομάδα επιχειρηματιών κοντά στην κυβέρνηση Τραμπ προσπαθουν να πλασαριστούν ως οι νέοι οικονομικοί σύνδεσμοι μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας.
Ο Τζέντρι Μπιτς, φίλος από το κολέγιο του Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ και δωρητής στην προεκλογική εκστρατεία του πατέρα του, βρίσκεται σε συνομιλίες για να αποκτήσει μερίδιο σε ρωσικό έργο φυσικού αερίου στην Αρκτική, εάν αρθούν οι κυρώσεις. Άλλος δωρητής του Τραμπ, ο Στίβεν Π. Λιντς, πλήρωσε 600.000 δολάρια φέτος σε λομπίστα κοντά στον Τραμπ Τζούνιορ, ο οποίος τον βοηθά να εξασφαλίσει άδεια από το Υπουργείο Οικονομικών για να αγοράσει τον αγωγό Nord Stream 2 από ρωσική κρατική εταιρεία.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Γουίτκοφ, ο Λευκός Οίκος ή ο Κούσνερ έχουν ενημερωθεί για αυτές τις προσπάθειες ή τις συντονίζουν. Ένα άτομο που γνωρίζει τον τρόπο σκέψης του Γουίτκοφ είπε ότι ο απεσταλμένος του Τραμπ είναι πεπεισμένος πως οποιαδήποτε συμφωνία με τη Ρωσία θα ωφελήσει συνολικά την Αμερική, όχι μόνο κάποιους επενδυτές.
Ο Γουίτκοφ στη Μόσχα για 6η φορά
Ο Γουίτκοφ, ο οποίος δεν έχει ταξιδέψει στην Ουκρανία φέτος, πρόκειται να επισκεφθεί τη Ρωσία για έκτη φορά την επόμενη εβδομάδα και θα συναντήσει ξανά τον Πούτιν. Τόνισε ότι δεν παίρνει το μέρος κανενός. «Οι Ουκρανοί έχουν πολεμήσει ηρωικά για την ανεξαρτησία τους» είπε ο Γουίτκοφ, που προσπάθησε να δελεάσει Ουκρανούς αξιωματούχους με την ιδέα ότι οι στρατιώτες θα μπορούσαν να αφοπλιστούν για να κερδίζουν μισθούς επιπέδου Silicon Valley λειτουργώντας αμερικανικά κέντρα δεδομένων AI.
«Η κυβέρνηση Τραμπ έχει συγκεντρώσει πληροφορίες τόσο από τους Ουκρανούς όσο και από τους Ρώσους, για να διαμορφώσει μια ειρηνευτική συμφωνία που μπορεί να σταματήσει τις δολοφονίες και να τερματίσει τον πόλεμο» δήλωσε η αναπληρώτρια εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Άννα Κέλι. «Όπως είπε ο Πρόεδρος, η ομάδα εθνικής ασφαλείας του έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο την περασμένη εβδομάδα, και η συμφωνία θα συνεχίσει να βελτιώνεται μετά από συνομιλίες με αξιωματούχους και των δύο πλευρών.»
Αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης είπε ότι ο Κούσνερ και ο Γουίτκοφ συναντήθηκαν επίσης με τον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας της Ουκρανίας, Ρουστέμ Ουμέροφ, στο Μαϊάμι και μίλησαν με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο αξιωματούχος είπε ότι ενώ ο Τραμπ έχει «κάνει πολλά νέα και σημαντικά πράγματα σχετικά με οικονομικά κίνητρα», εκείνος και η ομάδα του έχουν επίσης επικεντρωθεί στις «γεωπολιτικές και στρατιωτικές πραγματικότητες».
Άγνοια των υπηρεσιών
Καθώς ο Γουίτκοφ προωθούσε τις συνομιλίες με τον Ντμίτριεφ για εννέα μήνες, ορισμένες υπηρεσίες μέσα στην κυβέρνηση Τραμπ είχαν περιορισμένη εικόνα για τις επαφές του με τη Μόσχα.
Στην περίοδο πριν από τη σύνοδο κορυφής του Αυγούστου στην Αλάσκα μεταξύ Τραμπ και Πούτιν, ο Γουίτκοφ και ο Ντμίτριεφ συζήτησαν μια ανταλλαγή κρατουμένων που θα ήταν η μεγαλύτερη διμερής ανταλλαγή στην ιστορία των χωρών τους. Η CIA, η οποία παραδοσιακά διαχειρίζεται ανταλλαγές κρατουμένων με τη Ρωσία, δεν είχε πλήρη ενημέρωση για την προτεινόμενη ανταλλαγή. Ούτε το Γραφείο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που ασχολείται με Αμερικανούς που κρατούνται στο εξωτερικό. Η CIA δεν απάντησε σε αιτήματα για σχόλιο. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ παρέπεμψε τις ερωτήσεις στον Λευκό Οίκο.
Στελέχη στο τμήμα του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών που επιβλέπει τις κυρώσεις έχουν μάθει κατά καιρούς λεπτομέρειες για τις συναντήσεις του Γουίτκοφ με τη Μόσχα από τους Βρετανούς ομολόγους τους.
Στις ημέρες μετά τη σύνοδο της Αλάσκας, μια ευρωπαϊκή υπηρεσία πληροφοριών διένειμε μέσα σε κίτρινο φάκελο ένα υπόμνημα σε κάποιους από τους κορυφαίους αξιωματούχους εθνικής ασφάλειας της Ευρώπης, οι οποίοι σοκαρίστηκαν από το περιεχόμενο: Μέσα στον φάκελο υπήρχαν λεπτομέρειες για τα εμπορικά και οικονομικά σχέδια που η κυβέρνηση Τραμπ προωθούσε με τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της κοινής εξόρυξης σπάνιων γαιών στην Αρκτική.
Ο Γουίτκοφ έχει συνεργαστεί στενά με τον αντιπρόεδρο Τζέι Ντι Βανς και τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο. Όμως ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία, ο απόστρατος αντιστράτηγος Κιθ Κέλογκ, έχει ουσιαστικά αποκλειστεί από τις σοβαρές συνομιλίες και την περασμένη εβδομάδα δήλωσε ότι αποχωρεί από τη κυβέρνηση.
Για να κατανοήσει την ιστορία πίσω από τις διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τη Ρωσία, η Wall Street Journal μίλησε με δεκάδες αξιωματούχους, διπλωμάτες και πρώην και νυν στελέχη των υπηρεσιών πληροφοριών από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Ευρώπη, καθώς και με Αμερικανούς λομπίστες και επενδυτές κοντά στην κυβέρνηση.
Η εικόνα που προκύπτει είναι μια αξιοσημείωτη ιστορία επιχειρηματιών που εργάστηκαν εκτός των παραδοσιακών γραμμών της διπλωματίας για να εδραιώσουν μια ειρηνευτική συμφωνία μέσω εμπορικών συμφωνιών.
Πηγή: skai.gr
