Σε νέο γύρο έντασης οδηγεί η απόφαση του Πεκίνου να ανακηρύξει εθνικό φυσικό καταφύγιο στον ύφαλο Σκάρμπορο (Scarborough Shoal), μία από τις πιο αμφισβητούμενες θαλάσσιες περιοχές του πλανήτη.
Την Τετάρτη, η κινεζική κυβέρνηση ενέκρινε τη δημιουργία καταφυγίου άνω των 3.500 εκταρίων στον ύφαλο, τον οποίο αποκαλεί «Νησί Χουανγκιάν», με στόχο – επισήμως – την προστασία του κοραλλιογενούς οικοσυστήματος, σύμφωνα με την Εθνική Διοίκηση Δασών και Λιβαδιών της Κίνας.
Όπως αναφέρει και το CNN, η κίνηση αυτή προκάλεσε την έντονη διαμαρτυρία της Μανίλα, η οποία κατηγορεί το Πεκίνο για «παράνομη και μη νομιμοποιημένη ενέργεια» που παραβιάζει τα κυριαρχικά της δικαιώματα. Το υπουργείο Εξωτερικών των Φιλιππίνων ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει επίσημη διπλωματική διαμαρτυρία, τονίζοντας πως ο ύφαλος – τον οποίο οι Φιλιππίνες αποκαλούν Bajo de Masinloc – αποτελεί «αναπόσπαστο τμήμα» της εθνικής επικράτειάς τους.
Η κινεζική πλευρά απάντησε απορρίπτοντας τις «αβάσιμες κατηγορίες και διαμαρτυρίες», καλώντας τη Μανίλα να σταματήσει τις «προκλήσεις».
Ο Σκάρμπορο, σε απόσταση μόλις 200 χιλιομέτρων από τις Φιλιππίνες αλλά 870 χιλιόμετρα από τη Χαϊνάν, βρίσκεται εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) των Φιλιππίνων και αποτελεί εδώ και χρόνια σημείο τριβής μεταξύ Πεκίνου και Μανίλα. Ο ύφαλος είναι στρατηγικής σημασίας, πλούσιος σε αλιεύματα και ασφαλές αγκυροβόλιο για αλιευτικά σκάφη.
Η Κίνα τον κατέλαβε ακατοίκητο το 2012, ύστερα από μακρά αντιπαράθεση με το πολεμικό ναυτικό των Φιλιππίνων, και από τότε διατηρεί σχεδόν μόνιμη παρουσία ακτοφυλακής στην περιοχή. Τα τελευταία χρόνια, έχει εντείνει τις περιπολίες, εμποδίζοντας Φιλιππινέζους ψαράδες να προσεγγίσουν τα παραδοσιακά τους αλιευτικά πεδία.
Η κατάσταση οξύνθηκε τον Αύγουστο, όταν αντιτορπιλικό του κινεζικού πολεμικού ναυτικού συγκρούστηκε με σκάφος της ακτοφυλακής της Κίνας κατά τη διάρκεια καταδίωξης πλοίου των Φιλιππίνων κοντά στον ύφαλο, προκαλώντας σοβαρές ζημιές. Το επεισόδιο ανέδειξε τους κινδύνους που ελλοχεύουν από τις ολοένα και πιο βίαιες συγκρούσεις.
Η Ουάσινγκτον παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς οι Φιλιππίνες αποτελούν σύμμαχο αμοιβαίας άμυνας των ΗΠΑ – γεγονός που σημαίνει ότι ένα σοβαρό θερμό επεισόδιο θα μπορούσε να εμπλέξει και τις αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις.
Το Πεκίνο υποστηρίζει ότι η δημιουργία του καταφυγίου θα συμβάλει στη «διατήρηση της βιοποικιλότητας και της σταθερότητας του φυσικού οικοσυστήματος», ενώ Κινέζοι ειδικοί κάνουν λόγο για «ισχυρή απάντηση» στις κατηγορίες περί καταστροφής του περιβάλλοντος.
Ωστόσο, η κίνηση αυτή έχει προκαλέσει σκεπτικισμό, καθώς η ίδια η Κίνα έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα για τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή στην περιοχή λόγω εκτεταμένων βυθοσκοπήσεων και κατασκευής τεχνητών νησιών. Έκθεση του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS) το 2023 ανέφερε ότι οι κινεζικές δραστηριότητες κατέστρεψαν δεκάδες χιλιάδες στρέμματα κοραλλιογενών υφάλων.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των Φιλιππίνων, Εντουάρντο Άνιο, δήλωσε χαρακτηριστικά:
«Η ειρωνεία είναι ξεκάθαρη. Από το 2016 υπάρχουν αποδείξεις για μαζική καταστροφή υφάλων και παράνομη αλιεία προστατευόμενων ειδών από Κινέζους ψαράδες. Τώρα προσπαθούν να εμφανιστούν ως προστάτες ενός οικοσυστήματος που οι ίδιοι κατέστρεψαν».
Πηγή: skai.gr
