Από την έναρξη ισχύος του κανονισμού τον Απρίλιο του 2004, έχουν καταγραφεί πάνω από 64 εκατομμύρια διελεύσεις της Πράσινης Γραμμής και προς τις δύο κατευθύνσεις.
Σήμερα συμπληρώνεται η 20ή επέτειος από την έκδοση του κανονισμού της ΕΕ για την Πράσινη Γραμμή στην Κύπρο.
Ο κανονισμός έδωσε τη δυνατότητα στους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους πολίτες να διασχίσουν την «Πράσινη Γραμμή» και την ελεγχόμενη ζώνη ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, γεγονός που συνέβαλε στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων και στην προετοιμασία του εδάφους για την επανένωση της Κύπρου.
Από την έναρξη ισχύος του κανονισμού τον Απρίλιο του 2004, έχουν καταγραφεί πάνω από 64 εκατομμύρια διελεύσεις της Πράσινης Γραμμής και προς τις δύο κατευθύνσεις.
Οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι πολίτες διασχίζουν την Πράσινη Γραμμή για διάφορους λόγους: για να κάνουν ψώνια και για να φάνε σε εστιατόρια στην «άλλη κοινότητα» λόγω χαμηλότερων τιμών ή λόγω του διαφορετικού φάσματος των διαθέσιμων προϊόντων· για να επισκεφθούν πολιτιστικά μνημεία ή διαφορετικές πόλεις· ή απλώς, για να επισκεφθούν φίλους.
Αρκετές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στο εμπόριο διαμέσου της Πράσινης Γραμμής και τη διασχίζουν για να συναντήσουν τους εταίρους τους από την άλλη κοινότητα. Μερικοί Τουρκοκύπριοι εργάζονται και φοιτούν σε σχολεία ή πανεπιστήμια στις περιοχές που τελούν υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης.
Η Πράσινη Γραμμή συνέβαλε καθοριστικά στο να διασφαλιστεί ότι και οι δύο κοινότητες μπορούν να απολαμβάνουν ελεύθερα την καθημερινή τους ζωή και να επωφελούνται από όσα προσφέρουν και οι δύο κοινότητες.
Ο κανονισμός θεσπίζει επίσης κανόνες σχετικά με το εμπόριο από το βόρειο τμήμα της νήσου, όπου αναστέλλεται η εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ, προς το έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας που τελεί υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης της Κύπρου και είναι μέρος της ενιαίας αγοράς της ΕΕ. Οι προσπάθειες της Επιτροπής για την τόνωση του εμπορίου διαμέσου της Πράσινης Γραμμής έχουν συμβάλει στην αύξηση της αξίας των εμπορικών συναλλαγών στο ποσό ρεκόρ των 16 εκατ. ευρώ το 2023, ποσό σημαντικά υψηλότερο από τα 6,2 εκατ. ευρώ που καταγράφηκαν το 2021.
Για την περαιτέρω ενίσχυση του εμπορίου διαμέσου της Πράσινης Γραμμής, η Επιτροπή δρομολόγησε τον Απρίλιο του 2024 ένα νέο πρόγραμμα στήριξης ύψους 4 εκατ. ευρώ, το οποίο θα προσφέρει χρηματοδοτικές επιχορηγήσεις και τεχνική βοήθεια σε τουρκοκυπριακές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να μπορέσουν να δραστηριοποιηθούν στο εμπόριο διαμέσου της Πράσινης Γραμμής ή να το αξιοποιήσουν στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Μία από τις προκλήσεις που έχουν αντιμετωπίσουν οι εν λόγω εταιρείες είναι να διασφαλίσουν ότι τα προϊόντα τους συμμορφώνονται με τα πρότυπα της ΕΕ. Η συμμόρφωση αυτή αποτελεί απαίτηση για τη διάθεσή τους στην αγορά της ΕΕ. Τα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα θα βοηθήσουν τις εν λόγω επιχειρήσεις στην επίτευξη αυτού του στόχου.
Τον Νοέμβριο του 2023, η Επιτροπή εγκαινίασε επίσης στη Λευκωσία την «Υπηρεσία μίας στάσης της ΕΕ για τη στήριξη του εμπορίου διαμέσου της Πράσινης Γραμμής και των επιχειρήσεων», η οποία έχει συσταθεί για να παρέχει πληροφορίες, συμβουλές και στήριξη τόσο στους Ελληνοκύπριους όσο και στους Τουρκοκύπριους παραγωγούς και εμπόρους που ενδιαφέρονται να πραγματοποιήσουν εμπορικές συναλλαγές διαμέσου της Πράσινης Γραμμής.
Ιστορικό
Ολόκληρη η Κύπρος αποτελεί μέρος της ΕΕ. Ωστόσο, στο βόρειο τμήμα της νήσου, όπου η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο, η εφαρμογή της νομοθεσίας της ΕΕ αναστέλλεται. Από το 1974, η γραμμή κατάπαυσης του πυρός (η επονομαζόμενη «Πράσινη Γραμμή») χωρίζει τα δύο τμήματα της νήσου.
Ο κανονισμός για την Πράσινη Γραμμή εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2004. Θεσπίζει ειδικούς κανόνες για τα αγαθά, τις υπηρεσίες και τα πρόσωπα που διασχίζουν την Πράσινη Γραμμή από την τουρκοκυπριακή κοινότητα, η οποία βρίσκεται εκτός του αποτελεσματικού ελέγχου της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και όπου αναστέλλεται το κεκτημένο της ΕΕ, προς τις περιοχές που τελούν υπό τον αποτελεσματικό έλεγχο της κυβέρνησης και όπου εφαρμόζεται το κεκτημένο.
Στόχος του κανονισμού είναι να διασφαλίσει ότι τα εμπορεύματα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ συμμορφώνονται με τα σχετικά πρότυπα της ΕΕ. Επιδιώκει επίσης να διασφαλίσει την ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων.
Από το 2006, η ΕΕ έχει διαθέσει 688 εκατ. ευρώ για την υλοποίηση έργων στο πλαίσιο του προγράμματος βοήθειας για την τουρκοκυπριακή κοινότητα, προκειμένου να διευκολυνθεί η επανένωση της Κύπρου.
Η Επιτροπή θα γιορτάσει την 20ή επέτειο απόψε με μια ειδική εκδήλωση στη Λευκωσία, στην οποία θα συμμετάσχουν προσκεκλημένοι από τις δύο κοινότητες.
Κορίνα Γεωργίου
