Αποτελεί κορυφαίο στοίχημα για την περαιτέρω ανάπτυξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Θεσπίζει τη μεγαλύτερη ζώνη εμπορικών ανταλλαγών σε όλον τον κόσμο. Διασφαλίζει πάνω από 750.000 θέσεις εργασίας στην Ευρώπη. Όλα αυτά και πολλά άλλα ακούγονται ως επιχειρήματα υπέρ μίας εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ζώνη Mercosur της Λατινικής Αμερικής, εδώ και 25 ολόκληρα χρόνια. Και όμως, η υπογραφή της συμφωνίας συνεχώς αναβάλλεται.
Αυτό συνέβη για μία ακόμη φορά τα ξημερώματα της Παρασκευής, με τους ιθύνοντες της ΕΕ να ακυρώνουν στο «παρά πέντε» το ταξίδι τους στη Βραζιλία, όπου το Σάββατο επρόκειτο να υπογραφεί η εμπορική συμφωνία με τις χώρες Mercosur. Kαι αυτό γιατί η Ιταλία ζήτησε από τις Βρυξέλλες «περισσότερο χρόνο» ως τον Ιανουάριο του 2026, αν και κατά τα λοιπά (λέει ότι) στηρίζει τη συμφωνία.
Διαχρονικά τα προβλήματα
Αυθόρμητα αναρωτιέται κανείς τι είναι αυτό που η Ιταλία δεν διευθέτησε τα τελευταία 25 χρόνια και τώρα επείγεται να τακτοποιήσει μέχρι τον Ιανουάριο. Αλλά όπως λέει η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, «χρόνια περιμέναμε να υπογράψουμε, ας περιμένουμε και μέχρι τον Ιανουάριο». Άλλωστε το πολιτικό savoir vivre στις Βρυξέλλες ορίζει ότι αν ένας ηγέτης ζητήσει ένα χρονικό περιθώριο για να χειριστεί μία έκτακτη περίσταση (έναν ανασχηματισμό, μία διαπραγμάτευση, ένα εσωκομματικό εμπόδιο) το αίτημα ικανοποιείται χωρίς πολλές ερωτήσεις. Γνωρίζουν καλά οι ομόλογοί του ότι μπορούν να βρεθούν και εκείνοι στην ίδια θέση, ανά πάσα στιγμή.
ΆλλαΣχετικά άρθρα
Αυτό που σίγουρα δεν πρόκειται να αλλάξει μέχρι τον Ιανουάριο είναι η αγανάκτηση των Ευρωπαίων αγροτών για το μειωμένο εισόδημά τους και η εντεινόμενη ανησυχία τους για αθέμιτο ανταγωνισμό από τρίτες χώρες, που έχουν μάλιστα πιο ευνοϊκές προϋποθέσεις για οικονομίες κλίμακας λόγω μαζικής παραγωγής (Βραζιλία, Ινδία, Νότια Αφρική κλπ).
Στα ευρωπαϊκά σούπερ-μάρκετ ήδη κυκλοφορούν αγροτικά προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας από τη Λατινική Αμερική: καφές από τη Βραζιλία, αβοκάντο από το Περού, κρασιά από την Αργεντινή. Είναι εύλογο ωστόσο το ερώτημα, εάν οι παραγωγοί αυτών των προϊόντων υπόκεινται στις ίδιες δαπανηρές προδιαγραφές για την προστασία του καταναλωτή ή του περιβάλλοντος, όπως οι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές τους.
Η Βραζιλία ως ανταγωνιστής;
Επιπλέον, το κόστος παραγωγής στο χωράφι για τον Ευρωπαίο αγρότη (καύσιμα, λιπάσματα, φυτοφάρμακα, ζωοτροφές κ.ά.) αυξάνεται συνεχώς εξαιτίας πληθωρισμού, ενώ την ίδια στιγμή υποχωρούν οι τιμές για το προϊόν του, οπότε μειώνεται το περιθώριο κέρδους.
Στη Γαλλία, για παράδειγμα, οι καλλιεργητές ζαχαρότευτλων εκπέμπουν σήμα κινδύνου, καθώς από τις αρχές του έτους η τιμή του προϊόντος στις διεθνείς αγορές έχει υποχωρήσει κατά 50%. Οι συνδικαλιστές του κλάδου θεωρούν ότι αν η ΕΕ ανοίξει την αγορά του ζαχαρότευτλου στις χώρες Mercosur, πολύ γρήγορα θα εξαλείψει τη δική της (και τη δική τους) παραγωγή.
Ασφαλώς τα γνωρίζουν αυτά οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις και οι ιθύνοντες των Βρυξελλών. Φαίνεται όμως ότι λειτουργούν με τη λογική των αριθμών: Σήμερα οι αγρότες αποτελούν μόλις το 3,8% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού στην ΕΕ, ενώ οι εργαζόμενοι στη βιομηχανία το 24%. Κατά συνέπεια οι οδυνηρές επιπτώσεις για την αγροτική παραγωγή μάλλον θεωρούνται αμελητέες μπροστά στις ευεργετικές συνέπειες για τη βιομηχανία.
Ο ρόλος της Ιταλίας
Αλλά και αυτό δεν είναι απόλυτο. Η Ισπανία, για παράδειγμα, παραδοσιακή αγροτική αλλά ταυτόχρονα και ανερχόμενη βιομηχανική δύναμη, είναι από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της συμφωνίας με τη Ζώνη Mercosur, στο πλευρό της Γερμανίας. Στον αντίποδα βρίσκεται η Γαλλία. Η οποία όμως από μόνη της δεν θα μπορούσε να μπλοκάρει ή έστω να αναβάλει την υπογραφή της συμφωνίας, αν δεν εμφανιζόταν στο προσκήνιο και η Ιταλία.
Ως ιδρυτικό μέλος της ΕΕ και μάλιστα καθαρός συνεισφορέας στα ευρωπαϊκά ταμεία- σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χώρες του Νότου- η Ιταλία διεκδικούσε ούτως ή άλλως έναν πιο ενεργό ρόλο στην ΕΕ των «27» μετά την αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας. Οι σημερινοί συσχετισμοί δυνάμεων σε ένα κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο στην Ευρώπη επιτρέπουν στην Τζόρτζια Μελόνι να επωμίζεται ρόλο ρυθμιστή σε κρίσιμες αποφάσεις, ακόμη και αλλάζοντας στρατόπεδα κατά το δοκούν, εάν χρειαστεί.
Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένoνται οι επιλογές της Μελόνι στα επόμενα χρόνια, καθώς στο τελευταίο έγγραφο για την Στρατηγική Ασφάλειας των ΗΠΑ η Ιταλία αναφέρεται ευθέως ως μία από τις τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες, τις οποίες η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιλέξει για να τις απομακρύνει από την ΕΕ. Οι άλλες τρεις χώρες είναι η Αυστρία, η Ουγγαρία και η Πολωνία, σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα του αμερικανικού πόρταλ defenseone.com.
Πηγή: Deutsche Welle
