Νέα Ζηλανδία: Αυτό το βουνό αναγνωρίζεται πλέον ως «άνθρωπος»

Ένα βουνό στη Νέα Ζηλανδία που θεωρείται πρόγονος ιθαγενών αναγνωρίστηκε ως νομικό πρόσωπο την Πέμπτη, με νόμο να του παραχωρεί όλα τα δικαιώματα και τις ευθύνες ενός… ανθρώπου. 

Το όρος Ταρανάκι – τώρα γνωστό ως Taranaki Maunga, όπως είναι το όνομα των Μαορί – είναι το τελευταίο φυσικό στοιχείο στο οποίο παραχωρείται η ιδιότητα του προσώπου στη Νέα Ζηλανδία. Στο παρελθόν ανάλογη απόφαση έχει ληφθεί για έναν ποταμό και μια ιερή έκτασης γης.

Το παρθένο, χιονισμένο αδρανές ηφαίστειο είναι το δεύτερο ψηλότερο στο βόρειο νησί της Νέας Ζηλανδίας και αποτελεί δημοφιλές σημείο για τουρισμό, πεζοπορία και σπορ στο χιόνι.

Πλέον, ο νόμος αναγνωρίζει την κλοπή του βουνού από τους Μαορί της περιοχής Ταρανάκι μετά τον αποικισμό της Νέας Ζηλανδίας.

Επίσης, εκπληρώνει μια συμφωνία επανόρθωσης από την κυβέρνηση της χώρας προς τους ιθαγενείς, για τις βλάβες που διαπράχθηκαν κατά της γης έκτοτε.

Πώς μπορεί να γίνει άνθρωπος ένα βουνό;

Όπως αναφέρει το CNN, ο νόμος που ψηφίστηκε την Πέμπτη δίνει στο(ν) Taranaki Maunga όλα τα δικαιώματα, τις εξουσίες, τα καθήκοντα, τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις ενός ατόμου. 

Το βουνό θεωρείται ως «ένα ζωντανό και αδιαίρετο σύνολο» και περιλαμβάνει το Ταρανάκι και τις γύρω κορυφές και τη γη του, «ενσωματώνοντας όλα τα φυσικά και μεταφυσικά τους στοιχεία».

Τέσσερα μέλη από τις τοπικές φυλές που θα διοριστούν θα είναι «το πρόσωπο και η φωνή του βουνού». 

Γιατί είναι τόσο ξεχωριστό αυτό το βουνό;

«Το βουνό είναι εδώ και πολύ καιρό ένας τιμώμενος πρόγονος, μια πηγή σωματικής, πολιτιστικής και πνευματικής διατροφής και ένας τόπος τελικής ανάπαυσης», δήλωσε ο Πολ Γκόλντσμιθ, ο νομοθέτης που είναι υπεύθυνος για τους διακανονισμούς μεταξύ της κυβέρνησης και των φυλών Μαορί, στο Κοινοβούλιο, σε ομιλία του την Πέμπτη. 

Οι άποικοι της Νέας Ζηλανδίας τον 18ο και 19ο αιώνα πήραν πρώτα το όνομα Ταρανάκι και στη συνέχεια το ίδιο το βουνό. Το 1770, ο Βρετανός εξερευνητής καπετάνιος Τζέιμς Κουκ εντόπισε την κορυφή από το πλοίο του και την ονόμασε Όρος Έγκμοντ.

Το 1840, οι φυλές Μαορί και οι εκπρόσωποι του βρετανικού στέμματος υπέγραψαν τη Συνθήκη του Ουαϊτάνγκι – το ιδρυτικό έγγραφο της Νέας Ζηλανδίας – στην οποία το Στέμμα υποσχέθηκε ότι οι Μαορί θα διατηρούσαν τα δικαιώματα στη γη και τους πόρους τους. Ωστόσο, αυτό δεν τηρήθηκε. 

Το 1865, μια τεράστια έκταση γης του Ταρανάκι, συμπεριλαμβανομένου του βουνού, κατασχέθηκε για να τιμωρηθούν οι Μαορί για την εξέγερση κατά του Στέμματος. 

Κατά τη διάρκεια του επόμενου αιώνα οι κυνηγετικές και αθλητικές ομάδες είχαν λόγο στη διαχείριση του βουνού, και όχι οι Μαορί. 

«Οι παραδοσιακές πρακτικές των Μαορί που σχετίζονται με το βουνό απαγορεύτηκαν, ενώ προωθήθηκε ο τουρισμός», ανέφερε ο Γκόλντσμιθ. 

Ακολούθησε ένα κίνημα διαμαρτυρίας των Μαορί της δεκαετίας του 70′ και του ’80 που οδήγησε σε ένα κύμα αναγνώρισης της γλώσσας, του πολιτισμού και των δικαιωμάτων των Μαορί στη νομοθεσία της Νέας Ζηλανδίας. 

Η αποκατάσταση περιελάμβανε δισεκατομμύρια δολάρια σε διακανονισμούς της Συνθήκης του Ουαϊτάνγκι.

Πώς θα χρησιμοποιήσει το βουνό τα δικαιώματά του; 

«Σήμερα, το Ταρανάκι, το maunga μας, το maunga tupuna μας, απελευθερώνεται από τα δεσμά, τα δεσμά της αδικίας, της άγνοιας, του μίσους», δήλωσε η Ντέμπι Νγκαρέβα Πάκερ, συν-επικεφαλής του πολιτικού κόμματος Te Pāti Māori και απόγονος των φυλών Ταρανάκι, χρησιμοποιώντας μια φράση που σημαίνει προγονικό βουνό.

«Μεγαλώσαμε γνωρίζοντας ότι δεν υπήρχε τίποτα που θα μπορούσε να κάνει κάποιος για να μας κάνει λιγότερο συνδεδεμένους», πρόσθεσε.

New Zealand has granted personhood to Mount Taranaki, recognising it as a living entity with rights and protections

The new law signals growing respect for indigenous rights@mohammed11saleh gets you this report pic.twitter.com/nz1PCTvUAJ

— WION (@WIONews) January 30, 2025

Τα νομικά δικαιώματα του βουνού αποσκοπούν στη διατήρηση της υγείας και της ευημερίας του. Θα χρησιμοποιηθούν για να σταματήσουν οι πωλήσεις, να αποκατασταθούν οι παραδοσιακές χρήσεις του και να επιτραπούν οι εργασίες συντήρησης και προστασίας της άγριας ζωής που ευδοκιμεί εκεί. 

Το κοινό ωστόσο θα μπορεί να το επισκέπτεται. 

Η Νέα Ζηλανδία ήταν η πρώτη χώρα στον κόσμο που αναγνώρισε στοιχεία της φύσης ως ανθρώπους. Ένας νόμος που ψηφίστηκε το 2014 αναγνώρισε ως άνθρωπο το Te Urewera, ένα τεράστιο αυτοφυές δάσος στο βόρειο νησί. Η κρατική ιδιοκτησία έπαψε να υφίσταται και η φυλή Tūhoe έγινε κηδεμόνας του.

Στη συνέχεια, το 2017, η Νέα Ζηλανδία αναγνώρισε και τον ποταμό Whanganui ως άνθρωπο.

Επιμέλεια: Αναστασία Κιτσικώστα 

Πηγή: skai.gr