Νετανιάχου: Μετά τον Όρμπαν στον Τραμπ

Πιθανότατα τα ταξίδια στο εξωτερικό είναι μια ευχάριστη διακοπή από την σκληρή πραγματικότητα στο εσωτερικό της χώρας για τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ειδικά όταν στη χώρα του συμβαίνουν, πέραν του πολέμου και άλλα δυσάρεστα συμβάντα, που ενισχύουν τη δυσαρέσκεια εναντίον του. Τελευταίο περιστατικό το «ισραηλινό Κατάργκεϊτ» με δύο συμβούλους του να έχουν συλληφθεί κατηγορούμενοι για δωροληψία από το πλούσιο Εμιράτο.

Κοινό πάθος η πρόκληση

Αλλά οι χώρες που μπορεί να επισκεφθεί άφοβα ο Νετανιάχου δεν είναι και τόσες πολλές, με ένα διεθνές ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο να εκκρεμεί εναντίον του. Υπό αυτή την έννοια η τετραήμερη παραμονή του στη Βουδαπέστη, μετά από πρόσκληση του πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν ήταν μια κίνηση υψηλού συμβολισμού. Έδωσε στον προσκεκλημένο την ευκαιρία να δείξει ότι δεν είναι και τόσο απομονωμένος διεθνώς. Για τον οικοδεσπότη ήταν μια από τις περιπτώσεις, που λατρεύει να δείχνει ότι θέλει να ξεχωρίζει ανάμεσα στους 27 της ΕΕ και δεν υπολογίζει διεθνείς θεσμούς και κανόνες. Άλλωστε ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να «βγάλει» την χώρα του οριστικά από τη δικαιοδοσία του ΔΠΔ. Για τους Ευρωπαίους ήταν ένα δυσάρεστο συναίσθημα να βλέπουν τον πολιτικό, που αρέσκεται να καταστρέφει την ομοφωνία εντός ΕΕ να φιλοξενεί έναν ομόλογό του, που οι ίδιοι προτιμούν να του ασκούν ήπια κριτική αν δεν την αποφεύγουν εντελώς, αλλά προς το παρόν θα προτιμούσαν να μην τον δουν στη δική τους επικράτεια.

Πρόσκληση και από τον «πλανητάρχη»

Το γεγονός ότι ο Νετανιάχου, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, μετά την Βουδαπέστη θα ταξιδέψει στην Ουάσινγκτον, μετά το τηλεφώνημα που έκαναν από κοινού με τον Όρμπαν στον Τραμπ και την πρόσκληση του τελευταίου έρχεται να μας θυμίσει ότι βρισκόμαστε πια σε έναν κόσμο «αταξίας» και ανατροπών, πολύ διαφορετικό από εκείνον που θεωρούσαμε δεδομένο μέχρι πρότινος. Κάποιοι το φοβούνταν, κάποιοι το περίμεναν, κάποιοι ξύπνησαν τώρα από τον λήθαργο.

Είναι ένας κόσμος, όπουαυταρχικοί ηγέτες συντηρούν και συντηρούνται από «επιλεκτικές φιλίες», έχοντας πλέον ως μεγάλο τους ατού ότι μπορούν να ποντάρουν στην εύνοια ενός αλλόκοτου «πλανητάρχη». Ο Νετανιάχου, ο Ερντογάν, ο Όρμπαν, έως ένα βαθμό και ο Πούτιν συμπαθούν ο ένας τον άλλον και όλοι μαζί έχουν την συμπάθεια του Τραμπ. Οι πρωτοβουλίες που παίρνουν, είτε είναι το σπάσιμο της εκεχειρίας στη Γάζα, είτε η σύλληψη Ιμάμογλου στην Τουρκία, είτε οι αυτόνομες διαβουλεύσεις με τη Μόσχα γίνονται πάντα εν γνώσει του κοκκινομάλλη μεγιστάνα της πολιτικής. Οι συναλλαγές μεταξύ τους ευνοούνται από το κοινό πνεύμα, που βλέπει την πολιτική πρωτίστως ως ένα «πάρε-δώσε» με στόχο το αμοιβαίο κέρδος. Διεθνές Δίκαιο, ανθρωπισμός, δημοκρατικά δικαιώματα περισσεύουν σε αυτές τις συνδιαλλαγές.

Παίζοντας χωρίς κανόνες

Θα έχει την στήριξη του Όρμπαν ο Νετανιάχου στο όραμα να εκτοπίσει τους Παλαιστίνιους σε μια χώρα-φάντασμα στο Κέρας της Αφρικής; Θα γλυτώσει φτηνά από την «δασμο-μανία» του Τραμπ το Ισραήλ; Θα συνεχίσει να στηρίζεται στις πλάτες των ΗΠΑ το καθεστώς Ερντογάν; Θα κατοχυρώσει ο Πούτιν μια ειρήνη βασισμένη σε «επενδυτικά» σχέδια;

Σε ένα παιχνίδι χωρίς κανόνες είναι δύσκολο να κάνεις προβλέψεις. Κυρίως όμως αφελές είναι να επικαλείσαι τους κανόνες απέναντι σε εκείνους που τους θεωρούν ξεπερασμένη διακόσμηση.

Οι Ευρωπαίοι πασχίζουν να σώσουν την «ενότητά» τους και την αυτοκινητοβιομηχανία τους από θέσεις άμυνας και με εργαλεία που υπάρχουν μόνο στα εγχειρίδια της φαντασίας τους. Η λογική των διμερών ή τριγωνικών συμφώνων συμβίωσης με βάση ένα πρόσκαιρο συμφέρον, που επιβάλλει ο Τραμπ και οι φίλοι του δεν αντιμετωπίζεται ούτε με ηθικολογίες, ούτε με επικλήσεις του τύπου «τι ωραία που περνάγαμε κάποτε». Ούτε βεβαίως με μια αλλοπρόσαλλη στάση που παλινδρομεί ανάμεσα σε λεονταρισμούς και καλοπιάσματα.