Ο καγκελάριος της Γερμανίας προτίθεται να ανοίξει άμεσα τον φάκελο μεταρρύθμιση του κοινωνικού κράτους, αλλά η πρόβλεψή του για σκληρή διαπραγμάτευση προκάλεσε απορίες.O Φρίντριχ Μερτς έχει επικριθεί ως «μοναχικός καγκελάριος», επειδή συχνά έχει ανακοινώσει αποφάσεις που αιφνιδίασαν ακόμα και συνεργάτες του. Έχει επίσης κατηγορηθεί ως «καγκελάριος εξωτερικού», επειδή έχει αφιερώσει πολύ χρόνο σε «διεθνείς υποθέσεις», ταξιδεύοντας διαρκώς στο εξωτερικό.
Το Σάββατο αποφάσισε να απαντήσει εμμέσως στη δεύτερη κατηγορία, επιβεβαιώνοντας την πρώτη. Μιλώντας σε κομματική εκδήλωση στο Όσναμπρουκ προανήγγειλε σκληρές διαπραγματεύσεις με τους εταίρους του Σοσιαλδημοκράτες για το καυτό θέμα των μεταρρυθμίσεων του κοινωνικού κράτους.
Φρόντισε μάλιστα να θέσει και κόκκινες γραμμές λέγοντας: «Με αυτή την κυβέρνηση, υπό τη δική μου ηγεσία, δεν πρόκειται να υπάρξει καμιά αύξηση του φόρου εισοδήματος για τις μεσαίες επιχειρήσεις στη Γερμανία, ακόμα και αν μέσα στο SPD υπάρχουν κάποιοι που βρίσκουν ευχαρίστηση στο να συζητούν για φορολογικές αυξήσεις».
Ήταν μια προειδοποιητική βολή και προς τον Σοσιαλδημοκράτη αντικαγκελάριο και υπουργό Οικονομικών Λαρς Κλίνγκμπαϊλ, ο οποίος σε προηγούμενες δηλώσεις του είχε αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο φορολόγησης των υψηλών εισοδημάτων και της μεγάλης περιουσίας. «Καμιά εναλλακτική δεν θα φύγει από το τραπέζι» είχε πει ο Κλίνγκμπαϊλ, ο οποίος έχει ανακοινώσει ότι υπάρχουν μαύρες τρύπες στους προϋπολογισμούς των επόμενων ετών και έχει ζητήσει από τους συναδέλφους του υπουργούς να του στείλουν προτάσεις, για το που θα μπορούσαν να μειωθούν περιττές δαπάνες.
«Πρέπει να βελτιωθούμε»
Ο απόλυτος τόνος των δηλώσεων Μερτς προκάλεσε αίσθηση επειδή ακριβώς γνωρίζει την «ευαισθησία» των Σοσιαλδημοκρατών για κοινωνικά ζητήματα, αλλά και τις τριβές που ήδη έχουν εμφανιστεί εντός της κυβέρνησης εμποδίζοντας την εύρυθμη λειτουργία της. Ο ίδιος ο καγκελάριος παραδέχτηκε ότι δεν είναι ικανοποιημένος με τα όσα έχει πετύχει ως τώρα η κυβέρνησή του. «Πρέπει να βελτιωθούμε» είπε χαρακτηριστικά, αλλά έριξε εμμέσως το μεγαλύτερο μερίδιο της ευθύνης στους εταίρους του, ευχόμενος στο SPD να γίνει «πιο κριτικό απέναντι στη μετανάστευση και πιο φιλικό προς τη βιομηχανία».
Αυτό που ζητά η βιομηχανία είναι περισσότερα κίνητρα, φοροαπαλλαγές, ευελιξία στο εργασιακό και περικοπές στον κοινωνικό τομέα. Όλα αυτά που φοβίζουν εκείνα τα μέλη του SPD που από την αρχή είχαν επιφυλάξεις για την είσοδο σε αυτή την κυβέρνηση. Ο Μερτς δείχνει έτοιμος ωστόσο να πάρει το ρίσκο μιας σύγκρουσης συνεχίζοντας σε κατηγορηματικό ύφος: «Δεν θα επηρεαστώ από φράσεις όπως κοινωνική αποδόμηση και αποψίλωση, και όλα τα άλλα που τις συνοδεύουν», είπε. «Το κράτος πρόνοιας όπως το έχουμε σήμερα δεν είναι πλέον οικονομικά βιώσιμο με βάση αυτά που επιτυγχάνουμε ως οικονομία» πρόσθεσε, παραδεχόμενος ότι αυτές είναι δυσάρεστες διαπιστώσεις για τους Σοσιαλδημοκράτες. «Αλλά η έκκληση απευθύνεται σε όλους μας: Ας δείξουμε μαζί ότι η αλλαγή είναι δυνατή, ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι δυνατές».
Αντιδράσεις εξ αριστερών
Οι αντιδράσεις δεν άργησαν αν και η ηγεσία της Σοσιαλδημοκρατίας απέφυγε να σηκώσει τους τόνους. Τη σημαία σήκωσαν, όπως συνηθίζεται, οι Νέοι Σοσιαλδημοκράτες με τον πρόεδρο τους Φίλιπ Τούρμερ να αναφέρεται στις δικές του κόκκινες γραμμές. «Αν η ιδέα για ένα φθινόπωρο μεταρρυθμίσεων είναι οι περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα και στις κοινωνικές παροχές, μπορώ μόνο να πω ξεκάθαρα: Το SPD δεν πρέπει να συμφωνήσει με αυτά ούτε κατά ένα εκατοστό», δήλωσε ο Τούρμερ στην εφημερίδα «Stuttgarter Zeitung».
Η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας της Αριστεράς, Χάιντι Ράιχινεκ, για λογαριασμό της αντιπολίτευσης προειδοποίησε για ένα «φθινόπωρο κοινωνικής σκληρότητας». Αυτή τη στιγμή, γινόμαστε μάρτυρες «του πώς τα εργασιακά δικαιώματα και το κράτος πρόνοιας δέχονται επίθεση σε μια μαζική εκστρατεία από think tanks, ενώσεις εργοδοτών και λεγόμενους ειδικούς», δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων AFP. Η Χριστιανική Ένωση CDU/CSU είναι «η αιχμή του δόρατος των επιθέσεων». Η Ράιχινεκ ζήτησε την επαναφορά του φόρου περιουσίας ως μια πηγή πρόσθετων κρατικών εσόδων.
Αυτό που εννοεί η Ράιχινεκ είναι ότι με πρωτοβουλία διαφόρων Ινστιτούτων που πρόσκεινται στους Χριστιανοδημοκράτες, πολιτικοί του συντηρητικού χώρου μιλούν σχεδόν καθημερινά για την ανάγκη οι Γερμανοί να δουλέψουν περισσότερες ώρες και για περισσότερα χρόνια, να σταματήσουν να καταχρώνται κοινωνικές παροχές, να σταματήσουν να επισκέπτονται τους γιατρούς για το παραμικρό, λαμβάνοντας αναρρωτικές άδειες. Αυτές τις ημέρες έπεσε στο τραπέζι η ιδέα για την εισαγωγή ενός εισιτηρίου, που θα πληρώνουν όσοι επισκέπτονται γιατρούς για να μειωθεί ο αριθμός των επισκέψεων χωρίς ιδιαίτερο λόγο.
Βιώσιμο κράτος πρόνοιας
Στη συζήτηση αυτή πρωτοστατεί η υπουργός Οικονομίας Κατερίνα Ράιχε η οποία προέρχεται από τον χώρο της οικονομίας και ουσιαστικά υποστηρίζει πάγια αιτήματα των Ενώσεων εργοδοτών για μείωση του υψηλού κόστους της εργασίας και μεγαλύτερη ευελιξία στις εργασιακές συνθήκες. Δεν είναι τυχαία η θετική υποδοχή που βρήκαν στον γερμανικό οικονομικό και συντηρητικό Τύπο μέτρα που προωθούνται στην Ελλάδα, όπως η ευέλικτη εργασία, το 13ωρο, η περιστασιακή απασχόληση στα οποία στέκονται απέναντι τα συνδικάτα.
Στο κυβερνητικό πρόγραμμα του συνασπισμού γινόταν λόγος για θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης – για παράδειγμα, στο (βασικό) «εισόδημα των πολιτών», στις συντάξεις και στην ασφάλιση υγείας, με φόντο την αύξηση του κόστους και την ανάγκη περικοπής των προϋπολογισμών κράτους και κρατιδίων. Οι προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις αποσκοπούν όπως αναφέρεται στη διατήρηση της βιωσιμότητας του κράτους πρόνοιας. Επιτροπές εμπειρογνωμόνων θα επεξεργαστούν συγκεκριμένες προτάσεις, ορισμένες από τις οποίες αναμένεται να παρουσιαστούν σε πρώτη φάση το φθινόπωρο.
Οι δηλώσεις Μερτς ουσιαστικά δείχνουν σαν να προκαταλαμβάνουν αυτές τις εισηγήσεις και αποτελούν και ένα είδος «πρόκλησης» για τον κυβερνητικό εταίρο σε μια περίοδο, που με βάση τα επίσημα στοιχεία η οικονομία εξακολουθεί να παραμένει σε τροχιά ελαφράς συρρίκνωσης. Ο Μερτς παίρνει το ρίσκο να ταρακουνήσει τους Σοσιαλδημοκράτες, θεωρώντας προφανώς ότι δεν έχουν άλλη επιλογή από το να συνεχίσουν να συνεργάζονται μαζί του.
Πηγή: Deutsche Welle
