Όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δέχεται ερωτήσεις για τον λόγο που πιέζει τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο να παραιτηθεί και απειλεί με στρατιωτική δράση εναντίον της χώρας, κατηγορεί συνεχώς τον ηγέτη της Νότιας Αμερικής για δύο πράγματα: τα ναρκωτικά και τους μετανάστες, σύμφωνα με το CNN.
«Πρέπει απλώς να φροντίσουμε τη Βενεζουέλα. Έστειλαν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους στη χώρα μας από τις φυλακές», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους τον περασμένο μήνα στο Οβάλ Γραφείο, αν και δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι μετανάστες από τη Βενεζουέλα εξέτισαν ποινές φυλάκισης.
Καθώς η κυβέρνηση Τραμπ συνεχίζει τις επιθέσεις της εναντίον πλοίων που φέρονται να μεταφέρουν ναρκωτικά στη θάλασσα, ο Αμερικανός πρόεδρος απείλησε ότι οι χερσαίες επιθέσεις εναντίον των καρτέλ ναρκωτικών στη Βενεζουέλα θα ξεκινήσουν «πολύ σύντομα». Εμπειρογνώμονες που έχουν προσομοιώσει τι θα συμβεί αν ο Τραμπ προχωρήσει ακόμη και σε περιορισμένες επιθέσεις προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να προκύψει ένα νέο κύμα προσφύγων, όπως στην κρίση του 2017 που ο Τραμπ αποδίδει στον Μαδούρο και που οδήγησε χιλιάδες Βενεζουελανούς να μεταναστεύσουν στις ΗΠΑ.
ΆλλαΣχετικά άρθρα
Μια μελέτη του Niskanen Center που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα και κάνει προσομοιώσεις για τις μετακινήσεις των προσφύγων με βάση διαφορετικούς τύπους στρατιωτικών ενεργειών των ΗΠΑ, διαπίστωσε ότι οι επιθέσεις θα μπορούσαν να ωθήσουν 1,7 έως 3 εκατ. επιπλέον άτομα να εγκαταλείψουν τη Βενεζουέλα μέσα σε λίγα μόνο χρόνια, εάν οι επιθέσεις προκαλούσαν μια σύντομη εσωτερική σύγκρουση.
Εάν οι επιθέσεις προκαλούσαν μια παρατεταμένη εσωτερική σύγκρουση, η μελέτη προβλέπει ότι περισσότεροι από 4 εκατ. άνθρωποι θα μπορούσαν να εκτοπιστούν, επιβαρύνοντας τις ήδη πιεσμένες γειτονικές χώρες, όπως η Κολομβία και η Βραζιλία.
«Οποιοδήποτε είδος στρατιωτικής επίθεσης θα προκαλούσε πανικό και θα διαταράξει τις αλυσίδες εφοδιασμού, ενώ θα ήταν πολύ εύκολο να διαδοθούν φήμες και να πιεστούν οι άνθρωποι να φύγουν, ειδικά σε μια χώρα όπου σχεδόν όλοι έχουν ήδη κάποιο μέλος της οικογένειάς τους στο εξωτερικό», δήλωσε ο Gil Guerra, αναλυτής μεταναστευτικής πολιτικής στο Niskanen Center και ένας από τους συντάκτες της μελέτης.
Εάν οι ΗΠΑ πραγματοποιήσουν περιορισμένες επιθέσεις που δεν θα στοχεύουν στην ανατροπή της κυβέρνησης Μαδούρο και θα επικεντρωθούν κυρίως στις υποδομές διακίνησης ναρκωτικών, ο αριθμός των προσφύγων θα μπορούσε να περιοριστεί σε λιγότερους από 20.000, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης.
Στην απίθανη περίπτωση μιας πλήρους επέμβασης των ΗΠΑ, η μελέτη προειδοποιεί ότι ο αριθμός των εκτοπισμένων θα μπορούσε να κυμαίνεται από εκατοντάδες χιλιάδες έως πάνω από 4 εκατ. άτομα, ανάλογα με το πόσο γρήγορα θα αποκατασταθεί η σταθερότητα.
«Μια μεγάλη προσφυγική κρίση μπορεί να συμβεί μόνο σε περίπτωση παρατεταμένης ένοπλης σύγκρουσης», δήλωσε στο CNN ο Francisco Rodríguez, ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Οικονομικών και Πολιτικών Ερευνών. «Αλλά αυτό το σενάριο είναι απολύτως πιθανό, τμήματα των ενόπλων δυνάμεων θα μπορούσαν να αντισταθούν ή να ενταχθούν σε αντάρτικες και εγκληματικές ομάδες».
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το πιο πιθανό είναι ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους πρόσφυγες θα καταλήξουν σε γειτονικές χώρες και δεν θα φτάσουν στις ΗΠΑ. Ωστόσο, την τελευταία φορά που η Βενεζουέλα βίωσε μια μεγάλη κρίση, χιλιάδες μετανάστες κατέφυγαν στην Αμερική.
Ο αριθμός των μεταναστών που γεννήθηκαν στη Βενεζουέλα και ζουν στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατακόρυφα κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρίας του Τραμπ. Σύμφωνα με τα στοιχεία απογραφής, αυξήθηκε κατά περίπου 140.000 μεταξύ 2017 και 2021.
Κύμα μεταναστών από τη Βενεζουέλα
Η αύξηση των μεταναστών από τη Βενεζουέλα στις ΗΠΑ τροφοδοτήθηκε από μια σειρά κρίσεων: την κατάρρευση των παγκόσμιων τιμών του πετρελαίου, τα χρόνια κακοδιαχείρισης και διαφθοράς εντός της PDVSA – της κρατικής εταιρείας πετρελαίου της Βενεζουέλας και της κύριας πηγής εσόδων της κυβέρνησης – και την ταχεία ολίσθηση σε υπερπληθωρισμό που εξάλειψε τους μισθούς και κατέστρεψε την ικανότητα της χώρας να εισάγει τρόφιμα και φάρμακα.
Οι ΗΠΑ είχαν αρχίσει να επιβάλλουν κυρώσεις σε οντότητες της Βενεζουέλας που συνδέονται με την PDVSA ήδη από το 2008, αλλά τα μέτρα αυτά αυστηροποιήθηκαν σημαντικά το 2017, όταν η Ουάσιγκτον διεύρυνε τους οικονομικούς περιορισμούς στην κυβέρνηση Μαδούρο.
Έρευνα από το Κέντρο Οικονομικών και Πολιτικών Ερευνών διαπίστωσε ότι αυτές οι ενισχυμένες κυρώσεις επιβάρυναν περαιτέρω την καταρρέουσα οικονομία της Βενεζουέλας και συνέβαλαν στην επιδείνωση της έλλειψης αγαθών και των συνθηκών διαβίωσης.
Καθώς τα συναλλαγματικά αποθέματα εξαντλούνταν και η έλλειψη αγαθών επιδεινωνόταν, το 2017 η κυβέρνηση Μαδούρο έθεσε στο περιθώριο την Εθνοσυνέλευση που ηγούνταν η αντιπολίτευση, προκαλώντας μαζικές διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα και μια σφοδρή καταστολή, στην οποία οι δυνάμεις ασφαλείας ανταποκρίθηκαν με βίαια μέτρα, σκοτώνοντας πολλούς διαδηλωτές.
Η πολιτική ρήξη και η οικονομική ελεύθερη πτώση έθεσαν τις βάσεις για τη μαζική έξοδο που ακολούθησε.
Ο Henrique, ο οποίος ζήτησε να αναφερθεί μόνο το μικρό του όνομα λόγω φόβου για αντίποινα, έφυγε από τη Βενεζουέλα τον Αύγουστο του 2017 και τώρα ζει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είπε ότι η απόφαση να φύγει από τη Βενεζουέλα οφείλεται σε ένα συνδυασμό πολιτικής καταπίεσης και οικονομικής κατάρρευσης που διαρκεί αρκετά χρόνια. «Το 2017 ζούσαμε ήδη σε μια δικτατορία», είπε, σημειώνοντας ότι μετά τη νίκη της αντιπολίτευσης στις κοινοβουλευτικές εκλογές του 2015, η κυβέρνηση Μαδούρο προχώρησε στη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και στην ακύρωση των εξουσιών της. «Η οικονομία βρισκόταν σε κατάρρευση από το 2014 – υπερπληθωρισμός, ανεργία, ανεπαρκείς μισθοί – και όλα αυτά πριν από τις κυρώσεις».
Ο Henrique είπε ότι για τους μαθητές της ηλικίας του, δεν ήταν πλέον εφικτό να παραμείνουν στη χώρα. «Αν είσαι 17 ή 18 ετών και βλέπεις την οικονομία να καταρρέει και το καθεστώς να καταστρέφει τους δημοκρατικούς θεσμούς, δεν έχεις άλλη επιλογή από το να στραφείς στο εξωτερικό», είπε. «Έφυγα, όπως και το 90% των συμμαθητών μου στο λύκειο. Και όπως εμείς, έφυγαν 8 εκατ. άνθρωποι».
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η οικονομική ύφεση ήταν ο κύριος παράγοντας που οδήγησε στην αύξηση του αριθμού των Βενεζουελάνων που εγκατέλειψαν τη χώρα. «Η μετανάστευση από τη Βενεζουέλα είναι κατά βάση οικονομική», δήλωσε ο Rodríguez.
Μια μελέτη του 2022 που δημοσίευσε ο Rodríguez σε συνεργασία με το Fourth Freedom Forum διαπίστωσε ότι, ενώ η κρίση στη Βενεζουέλα ξεκίνησε χρόνια πριν από την έξαρση του 2017, οι αμερικανικές κυρώσεις του 2019 – ιδίως εκείνες που στόχευαν τον πετρελαϊκό τομέα- επιτάχυναν απότομα την οικονομική κατάρρευση της χώρας, αποκόπτοντας την κύρια πηγή εσόδων της. «Η χώρα έχασε τα τρία τέταρτα της οικονομίας της – μια συρρίκνωση της τάξης του 71% – και οι κυρώσεις επιδείνωσαν σημαντικά αυτή την κατάρρευση», είπε.
Ο Τραμπ αρχικά στόχευσε αξιωματούχους και το χρέος της Βενεζουέλας με κυρώσεις το 2017, αλλά οι κυρώσεις του 2019 στον τομέα του πετρελαίου σηματοδότησαν μια καμπή, αποκόπτοντας την PDVSA από τις κύριες εξαγωγικές αγορές της. Ο Rodríguez δήλωσε ότι αυτές οι κυρώσεις ουσιαστικά στραγγάλισαν την εταιρεία, μειώνοντας τα έσοδα από το εξωτερικό και προκαλώντας μια βαθύτερη κατάρρευση της παραγωγής, υπερπληθωρισμό και εκτεταμένη έλλειψη αγαθών, που επιδείνωσαν την ήδη ιστορική οικονομική συρρίκνωση. «Όταν κλείνεις τον τομέα που παρέχει το 96% του εισοδήματος της χώρας, επιδεινώνεις δραματικά την κατάρρευση», είπε.
Ο συνδυασμός των αρχικών οικονομικών κρίσεων, που επιδεινώθηκαν από τις κυρώσεις, οδήγησε σε μαζική έξοδο. Ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών από τη Βενεζουέλα αυξήθηκε κατακόρυφα από το 2017, από λίγο πάνω από 1 εκατ. άτομα σε περισσότερα από 5 εκατ. έως το 2021, σύμφωνα με στοιχεία της πλατφόρμας συντονισμού R4V, η οποία υποστηρίζεται από τον ΟΗΕ — μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις εκτοπισμού στον κόσμο.
Αν και η ροή των ανθρώπων που εγκατέλειπαν τη χώρα μειώθηκε τα επόμενα χρόνια, η επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία σηματοδότησε μια απότομη κλιμάκωση της ρητορικής, συμπεριλαμβανομένων στρατιωτικών απειλών, προς τη χώρα, προκαλώντας φόβους για περαιτέρω αναταραχές.
Ο Τραμπ δεν έχει δηλώσει πώς σκοπεύει να τερματίσει την αντιπαράθεση μεταξύ της Βενεζουέλας και των ΗΠΑ, η οποία έχει οδηγήσει στην αποστολή περισσότερων από 15.000 Αμερικανών στρατιωτών και ενός αεροπλανοφόρου στην περιοχή. Αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι η διπλωματία μπορεί ακόμα να είναι εφικτή, με τον Τραμπ και τον Μαδούρο να συνομιλούν τηλεφωνικά τον περασμένο μήνα, δεν έχει προκύψει καμία σαφής λύση.
Αν και μια σύγκρουση θα μπορούσε να προκαλέσει μια άλλη μαζική μετανάστευση, ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Βενεζουέλα Τζέιμς Στόρι δήλωσε ότι δεν αναμένει μεγάλης κλίμακας εκτοπισμούς από περιορισμένες, στοχευμένες επιθέσεις, κάτι που ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ως μία από τις πιο πιθανές ενέργειες που θα μπορούσε να αναλάβει ο Τραμπ. Ο Στόρι δήλωσε στο CNN ότι οι ανθρωπιστικές επιπτώσεις θα είναι πιθανώς πολύ πιο περιορισμένες από ό,τι υποδηλώνουν οι ευρύτερες προσομοιώσεις. «Ο μόνος τρόπος που βλέπω να προκύπτει ανθρωπιστική κρίση είναι αν υπάρξουν εκτεταμένες και παρατεταμένες στρατιωτικές συγκρούσεις», δήλωσε ο Στόρι.
Πηγή: skai.gr
