Ισχυροί στο Ντόρτμουντ – Η περίπτωση του Μεσούτ Οζίλ
Η παρουσία της Εθνικής ποδοσφαίρου της Τουρκίας στο φετινό EURO προσφέρει μια καλή ευκαιρία σε υπερεθνικιστικές δυνάμεις για επίδειξη ισχύος και στρατολόγηση νέων μελών.Την Τρίτη το βράδυ στις πόλεις της Γερμανίας αντηχούσαν τα κορναρίσματα από ενθουσιασμένους οδηγούς τουρκικής καταγωγής που βγήκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν τη νίκη της εθνικής τους ομάδας στο πρώτο της παιχνίδι στο EURO 2024 κόντρα στη Γεωργία. Αυτό δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο, αφού οι Τούρκοι της Γερμανίας βλέπουν την ποδοσφαιρική τους ομάδα ως έναν «πρέσβη» της χώρας και δεν χάνουν ευκαιρία να πανηγυρίσουν επιτυχίες της. Ένας λόγος παραπάνω τώρα, που τα παιχνίδια διεξάγονται στο… σπίτι τους.
Φυσικά το ποδόσφαιρο δεν ευθύνεται για το γεγονός ότι αξιοποιείται συχνά για να τονώσει εθνικιστικά αισθήματα, δίνοντας ευκαιρίες για επίδειξη δύναμης σε ομάδες και πολιτικές δυνάμεις που τις αναζητούν, για να κάνουν αισθητή την παρουσία τους. Ένας φωτογράφος στη Φρανκφούρτηκατέγραψε αρκετούς από τους Τούρκους, που είχαν κατέβει ενθουσιασμένοι στους δρόμους, να χαιρετούν με τη γνωστή χειρονομία των εθνικιστών Γκρίζων Λύκων, προσθέτοντας ένα ακόμα επεισόδιο στη συζήτηση για τη δράση της συγκεκριμένης οργάνωσης στη χώρακαι δίνοντας αφορμή στον γερμανικό Τύπο να εστιάσει σε ένα πολύ σοβαρό θέμα.
Ισχυροί στο Ντόρτμουντ
Η δράση της συγκεκριμένης ομάδας είναι γνωστή και αποτελεί έτσι κι αλλιώς αντικείμενο παρακολούθησης από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Ειδικά στην περιοχή του Ρουρ, την καρδιά κάποτε της γερμανικής βιομηχανίας, όπου υπάρχει πολυάριθμη τουρκική κοινότητα, οι Γκρίζοι Λύκοι είναι εξαιρετικά δικτυωμένοι. Κατά σύμπτωση ο πρώτος αγώνας εναντίον της Γεωργίας έγινε σε αυτήν ακριβώς την περιοχή στο γήπεδο του Ντόρτμουντ, όπως και ένας ακόμα από τους τρεις συνολικά του γύρου των ομίλων. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή ήταν μια καλή ευκαιρία να συνδυαστεί ο ποδοσφαιρικός πατριωτισμός με τη στρατολόγηση νέων μελών ή έστω με την επίδειξη ισχύος της οργάνωσης. Μπορεί όσοι χρησιμοποιούν τον συγκεκριμένο χαιρετισμό να μην είναι μέλη της οργάνωσης, αλλά ως έναν βαθμό προβαίνουν σε αυτή την κίνηση ως μια πρόκληση απέναντι στη γερμανική κοινωνία και το γερμανικό κράτος.
«Το ποδόσφαιρο είναι μια πλατφόρμα στρατολόγησης για τους Γκρίζους Λύκους για δεκαετίες», έλεγε προ ημερών μιλώντας στην ελβετική Neue Zürcher Zeitung ο εκπαιδευτικός Μπουράκ Γιλμάζ, ο οποίος ερευνά αυτή την ιδεολογία. «Υποθέτω ότι θα αξιοποιηθεί εντατικά αυτό το καλοκαίρι». Ήδη στην υποδοχή της τουρκικής ομάδας στο κέντρο, όπου θα παραμείνει κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, πολλοί νεαροί οπαδοί κρατούσαν σημαίες με τα σύμβολα των Γκρίζων Λύκων.
Η εθνικιστική οργάνωση άρχισε να απλώνει τα πλοκάμια της στη Γερμανία ήδη από τη δεκαετία του 1960. Σήμερα υπολογίζεται ότι έχει στη χώρα 18.000 ενεργά μέλη. Ειδικά σε ό,τι αφορά το ποδόσφαιρο, έδειξε να εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι ακόμα και στη δεκαετία του ’70 ήταν δύσκολο για νεαρούς Τούρκους να γίνουν δεκτοί σε γερμανικές ομάδες. Το επιχείρημα ήταν ότι ως επισκέπτες εργάτες (Gastarbeiter) κάποια στιγμή θα γυρνούσαν έτσι κι αλλιώς στην πατρίδα τους. Οι εθνικιστές εκμεταλλεύτηκαν την έλλειψη μιας πραγματικής πολιτικής ενσωμάτωσης από το γερμανικό κράτος, φτιάχνοντας δικούς τους συλλόγους. Τα ονόματα και η σημειολογία ήταν χαρακτηριστικά: «Τουρανσπόρ» είναι ένα ενδεικτικό όνομα συλλόγου, και το “1453”, η χρονιά της «νίκης απέναντι στους Χριστιανούς» με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, ένας αριθμός που εμφανίζεται συχνά. Σταδιακά το σύνθημα έγινε «Γίνε Γερμανός. Μείνε Τούρκος».
Η περίπτωση του Μεσούτ Οζίλ
Το παράδειγμα του Μεσούτ Οζίλ, του άλλοτε διεθνή με την Εθνική Γερμανίας και ακριβοπληρωμένου ποδοσφαιριστή, είναι από τα πλέον χαρακτηριστικά. Όχι μόνο για την ανοικτή στήριξη προς τον Ερντογάν, με τον οποίο δεν δίστασε να εμφανιστεί από κοινού το 2018, αλλά γιατί κάποια στιγμή δημοσιεύθηκαν φωτογραφίες του με τα τατουάζ τριών ημισελήνων και του λύκου που βρυχάται, ένα από τα πιο κλασσικά μοτίβα της οργάνωσης.
Ειδικά σε περιόδους πολιτικής έντασης στη μητέρα πατρίδα Τουρκία, οι Γκρίζοι Λύκοι εμφανίζονται εξαιρετικά ισχυροί και δυναμικοί. Κάτι που επισημαίνει και ο καθηγητής Κοινωνικής Παιδαγωγικής Μεχμέτ Τανλί, ο οποίος ζει στην Γερμανία από το 1980 και μελετά τη δομή και τη δράση της οργάνωσης.
«Εάν υπάρχουν πολωτικές συζητήσεις στην Τουρκία, τότε η κατάσταση απειλής αυξάνεται και εδώ στην περιοχή του Ρουρ», λέει χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα το 2016, μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, κουρδικά ιδρύματα και καταστήματα δέχθηκαν επιθέσεις στο Βερολίνο, το Αμβούργο και τη Στουτγάρδη. Απειλές και επιθέσεις υπήρξαν και κατά οργανώσεων και συλλόγων, που φέρονται να έχουν σχέση με τον άλλοτε σύμμαχο και αργότερα ορκισμένο εχθρό του Ερντογάν Φετουλάχ Γκιουλέν, που ο Τούρκος πρόεδρος «είδε» πίσω από την απόπειρα. Ο Τανλί, όπως και πολλοί πολιτικοί επιστήμονες, εκτιμούν πως η αστυνομία και η Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος υποτίμησαν τη δράση των Τούρκων υπερεθνικιστώνκαι κάποια στιγμή θα βρεθούν προ εκπλήξεων. Ανεξαρτήτως της πορείας που θα έχει τελικά η Εθνική ποδοσφαίρου της Τουρκίας στη διοργάνωση, ο φόβος είναι ότι οι Γκρίζοι Λύκοι θα είναι σε κάθε περίπτωση κερδισμένοι.
