Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που ήδη βρίσκεται υπό έντονη πίεση λόγω ενός σκανδάλου διαφθοράς και των αποτυχιών στο πεδίο της μάχης, αντιμετωπίζει τώρα ένα από τα μεγαλύτερα διλήμματα της προεδρίας του μετά το νέο ειρηνευτικό σχέδιο των Ηνωμένων Πολιτειών, σημειώνουν οι New York Times.
Η πρόταση 28 σημείων ευνοεί τη Ρωσία σε κρίσιμους τομείς, όπως η απαίτηση από την Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη και να περιορίσει το μέγεθος του μεταπολεμικού στρατού της, ενώ προσφέρει οικονομικά και γεωπολιτικά κίνητρα στη Μόσχα. Η Ουκρανία έχει απορρίψει πολλές από αυτές τις προϋποθέσεις στο παρελθόν, αλλά το περιθώριο ελιγμών του Κιέβου μειώνεται, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ πιέζει για μια απάντηση μέχρι την Πέμπτη.
Αυξανόμενη πίεση
Ο Ζελένσκι αναφέρθηκε στην αυξανόμενη πίεση σε διάγγελμά του την Παρασκευή. Παρουσίασε την αμερικανική πρόταση ως δίλημμα μεταξύ της απώλειας των Ηνωμένων Πολιτειών ως συμμάχου και της αποδοχής των ρωσικών απαιτήσεων. Φάνηκε να υπονοεί ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες απείλησαν να σταματήσουν την βοήθεια που εξακολουθούσαν να παρέχουν, η οποία περιορίζεται κυρίως στην ανταλλαγή πληροφοριών.
ΆλλαΣχετικά άρθρα
«Αυτή είναι μια από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία μας», δήλωσε ο Ζελένσκι. «Τώρα η Ουκρανία ενδέχεται να βρεθεί αντιμέτωπη με μια πολύ δύσκολη επιλογή: είτε την απώλεια της αξιοπρέπειάς της είτε τον κίνδυνο να χάσει έναν βασικό εταίρο».
Η Ουκρανία θα πρέπει να αποδεχτεί παραχωρήσεις, είπε, ή να αντιμετωπίσει «έναν εξαιρετικά δύσκολο χειμώνα, τον πιο δύσκολο, και περαιτέρω κινδύνους».
Ο Ζελένσκι δήλωσε για τις Ηνωμένες Πολιτείες: «Θα περιμένουν μια απάντηση από εμάς». Επεσήμανε ότι θα τηρήσει το σύνταγμα και θα «προσφέρει εναλλακτικές λύσεις», και ότι η Ουκρανία δεν πρέπει να θεωρηθεί ότι αποφεύγει τη διπλωματία για να τερματίσει τον πόλεμο.
Στρέφεται στους Ευρωπαίους συμμάχους
Ο Ουκρανός ηγέτης ανταποκρίθηκε στην αυξανόμενη πίεση στρεφόμενος, όπως και στο παρελθόν, προς τους Ευρωπαίους συμμάχους. Πραγματοποίησε τηλεδιάσκεψη με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, τον καγκελάριο της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς και τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κίρ Σταρμερ. Σε δήλωσή του, ο Ζελένσκι είπε ότι η Ουκρανία θα συντονίσει τις επόμενες κινήσεις της με τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Η αποτελεσματικότητα των διαπραγματεύσεων του Ζελένσκι με την κυβέρνηση Τραμπ θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από το πόση ευρωπαϊκή υποστήριξη θα καταφέρει να συγκεντρώσει.
Η προσέγγισή του επαναλαμβάνει μια τακτική που τον κράτησε στο παιχνίδι με τις διαπραγματευτικές τακτικές της κυβέρνησης Τραμπ σε προηγούμενες στιγμές έντασης. Όταν κλήθηκαν, οι σύμμαχοι της Ουκρανίας στην Ευρώπη, ανησυχώντας για τις πιθανές απειλές για την ασφάλεια των χωρών τους από μια νίκη της Ρωσίας στον πόλεμο, παρείχαν υποστήριξη.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες «αγκάλιασαν» τον Ζελένσκι μετά την επίθεση του προέδρου Τραμπ εναντίον του σε μια συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο.
Διαπραγματεύτηκαν την αγορά αμερικανικών όπλων για την Ουκρανία μετά την διακοπή της στρατιωτικής βοήθειας από την κυβέρνηση Τραμπ. Επίσης, οι Ευρωπαίοι ηγέτες πέταξαν στην Ουάσινγκτον για να υποστηρίξουν τον Ζελένσκι μετά από τη σύνοδο κορυφής τον Αύγουστο μεταξύ του Τραμπ και του Πούτιν, μια στιγμή που προκάλεσε φόβους ότι η κυβέρνηση Τραμπ και το Κρεμλίνο κινούνταν προς την επιβολή δυσμενών όρων στο Κίεβο.
Χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας η σύνταξη του σχεδίου
Το έγγραφο 28 σημείων που προωθεί τώρα ο Λευκός Οίκος ήταν αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Στιβ Γουίτκοφ, απεσταλμένου του Τραμπ για ειρηνευτικές αποστολές, και του Ρώσου αξιωματούχου, Κίριλ Ντμίτριεβ. Σε ραδιοφωνική συνέντευξη την Παρασκευή, ο Τραμπ είπε ότι ήθελε μια απάντηση από τον Ζελένσκι μέχρι την Πέμπτη, αλλά ότι η προθεσμία θα μπορούσε να παραταθεί «αν τα πράγματα πάνε καλά».
Ουκρανικές παραχωρήσεις
Η Ουκρανία και η Ευρώπη δήλωσαν ότι δεν είχαν καμία συμμετοχή στην πρόταση, ενώ οι Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών εξέφρασαν την οργή τους για το σχέδιο, λέγοντας ότι θα αποδυνάμωνε τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με ένα σχέδιο που δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο από έναν Ουκρανό βουλευτή, η πρόταση θα απαιτούσε από την Ουκρανία να αλλάξει το σύνταγμά της ώστε να απαγορεύσει οποιαδήποτε προσπάθεια ένταξης στο ΝΑΤΟ. Θα ανάγκαζε το Κίεβο να αναγνωρίσει τον ρωσικό έλεγχο των ανατολικών περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, τμήματα των οποίων εξακολουθεί να κατέχει η Ουκρανία. Επιπλέον, θα περιορίσει το μέγεθος του ουκρανικού στρατού σε 600.000 άτομα, από τα περισσότερα από 800.000 που εκτιμάται ότι αριθμεί σήμερα.
Η πρόταση θα απαγορεύσει επίσης την παρουσία στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, γεγονός που θα ανατρέψει το ευρωπαϊκό σχέδιο για τη διασφάλιση της μεταπολεμικής ασφάλειας της χώρας.
Σύμφωνα με την πρόταση, εάν η Ουκρανία συμφωνήσει να τερματίσει τον πόλεμο, θα της δοθούν τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να βοηθήσουν στην ανασυγκρότηση της. Το Κίεβο θα λάβει επίσης αυτό που το σχέδιο αποκαλεί αξιόπιστες εγγυήσεις ασφάλειας, υποσχόμενο στρατιωτική αντίδραση σε περίπτωση νέας εισβολής της Ρωσίας, χωρίς όμως να παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες.
Σε περίπτωση νέας εισβολής της Ρωσίας, θα επιβληθούν εκ νέου κυρώσεις και η Μόσχα θα χάσει τα οφέλη που περιλαμβάνονται στη συμφωνία. Αυτά τα κίνητρα περιλαμβάνουν σημαντικούς στόχους της Ρωσίας, όπως η επανένταξη στην G8 και οι ευκαιρίες κοινών επενδύσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αποδυναμωμένος από το σκάνδαλο διαφθοράς
Η πρόταση έρχεται σε μια στιγμή που η κυβέρνηση Ζελένσκι έχει αποδυναμωθεί από ένα εκτεταμένο σκάνδαλο διαφθοράς στο οποίο εμπλέκονται υπουργοί και συνεργάτες του προέδρου. Κατηγορούνται ότι έλαβαν εκατομμύρια δολάρια σε μίζες από την κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας.
Ταυτόχρονα, η Ουκρανία δέχεται αυξανόμενη πίεση στο πεδίο της μάχης. Ο στρατός της έχει έλλειψη στρατιωτών, αφήνοντας κενά στην πρώτη γραμμή που η Ρωσία έχει εκμεταλλευτεί. Το Κίεβο αντιμετωπίζει επίσης, αυξανόμενη οικονομική πίεση, με το ευρωπαϊκό σχέδιο χρηματοδότησης του προϋπολογισμού του επόμενου έτους μέσω δανείων που συνδέονται με παγωμένα ρωσικά κεφάλαια να τίθεται πλέον εν αμφιβόλω.
Υπάρχει αυξανόμενη υποστήριξη εντός της Ουκρανίας για μια ειρηνευτική συμφωνία, μετά από χρόνια κατά τα οποία οι Ουκρανοί ήταν κυρίως εξοργισμένοι με την εισβολή της Ρωσίας και αντιτάσσονταν σε οποιεσδήποτε παραχωρήσεις. Η υποστήριξη για μια διαπραγματευτική λύση έχει αυξηθεί από 10% το 2022, το πρώτο έτος του πολέμου, σε 74% σήμερα, σύμφωνα με δημοσκόπηση του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου.
Θέλει να εκμεταλλευτεί τη δύσκολη θέση του Ζελένσκι ο Πούτιν
Στη Ρωσία, ο Πούτιν επιβεβαίωσε ότι έλαβε το 28 σημείων σχέδιο, χαρακτηρίζοντάς το ως πιθανή βάση για μια τελική ειρηνευτική συμφωνία, αλλά δήλωσε ότι δεν το είχε συζητήσει λεπτομερώς. Προειδοποίησε ότι η Ρωσία ήταν έτοιμη να συνεχίσει να καταλαμβάνει ουκρανικές πόλεις με τη βία, «ίσως όχι τόσο γρήγορα όσο θα προτιμούσαμε, αλλά αναπόφευκτα». Εναλλακτικά, είπε, η Ρωσία είναι έτοιμη για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους, ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Πούτιν, είπε ότι «ο χώρος ελιγμών του Ζελένσκι όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων συρρικνώνεται καθώς χάνει εδάφη κατά τη διάρκεια των επιθετικών ενεργειών» του ρωσικού στρατού.
«Η συνέχιση του πολέμου είναι παράλογη και επικίνδυνη για αυτούς», πρόσθεσε ο Πεσκόφ, αναφερόμενος στην ουκρανική ηγεσία.
Την Πέμπτη, ο Πούτιν εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να τονίσει ότι η Ρωσία σημειώνει πρόοδο στο πεδίο της μάχης, φορώντας στρατιωτική στολή σε ένα διοικητήριο. Σε συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας στο Κρεμλίνο την Παρασκευή, ο Πούτιν ανέφερε ότι η Ρωσία είναι έτοιμη είτε να συζητήσει το σχέδιο που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ είτε να συνεχίσει να πολεμά.
Ουκρανοί σχολιαστές υποθέτουν ότι η Ρωσία πιέζει τώρα για την αποδοχή της πρότασης συμβιβασμού, προκειμένου να εκμεταλλευτεί την ευάλωτη θέση του Ζελένσκι λόγω των κατηγοριών για διαφθορά και να καθυστερήσει οποιαδήποτε απόφαση της Ευρώπης σχετικά με τα δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
Ο ρόλος του Ντμίτριεφ
Οι συνομιλίες που οδήγησαν στο σχέδιο των 28 σημείων διεξάγονται εκτός των παραδοσιακών καναλιών επικοινωνίας τόσο για τους Αμερικανούς όσο και για τους Ρώσους.
Οι διπλωματικές σχέσεις έγιναν τεταμένες τον περασμένο μήνα, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες ακύρωσαν μια προτεινόμενη σύνοδο κορυφής στην Ουγγαρία μεταξύ του Τραμπ και του Πούτιν, καθώς δεν έβλεπαν σημάδια ότι η Ρωσία ήταν διατεθειμένη να συμβιβαστεί.
Εν τω μεταξύ, ο Γουίτκοφ, ο κτηματομεσίτης που έγινε κορυφαίος διαπραγματευτής του Τραμπ, εργάστηκε για τα 28 σημεία με τον Ντμίτριεφ, δεξί χέρι του Πούτιν και επικεφαλής του κρατικού επενδυτικού ταμείου της Ρωσίας.
Ο ρόλος του Ντμίτριεφ στις συνομιλίες για την Ουκρανία αρχικά περιοριζόταν στη διαπραγμάτευση πιθανών επιχειρηματικών και οικονομικών συμφωνιών μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Τώρα, φαίνεται να έχει μετακινηθεί στο επίκεντρο των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.
Οι όροι του σχεδίου
Η συμφωνία προβλέπει τη διακοπή της επέκτασης του ΝΑΤΟ, τερματίζοντας μια μακρά πολιτική ανοιχτών θυρών στη συμμαχία, καθώς και την ένταξη της Ρωσίας στην G8, από την οποία είχε αποβληθεί μετά την προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από την Ουκρανία το 2014.
Η συμφωνία θα απαιτούσε την δαπάνη 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, με το ήμισυ των κερδών να διατίθεται στην Αμερική. Ένα ξεχωριστό ταμείο θα προοριζόταν για κοινές επιχειρήσεις ΗΠΑ – Ρωσίας.
Η Ουκρανία θα αποσυρθεί από τα εδάφη που ελέγχει στην περιοχή του Ντόνετσκ, συμπεριλαμβανομένων των οχυρωμένων πόλεων Σλοβιάνσκ και Κραματόρσκ, και η περιοχή θα καταστεί αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη.
Η πρόταση θα απαιτούσε επίσης αμνηστία για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η Ουκρανία έχει ξεκινήσει χιλιάδες έρευνες για εγκλήματα πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των καλά τεκμηριωμένων μαζικών δολοφονιών και βασανιστηρίων σε κατεχόμενες περιοχές.
Καθώς ο Ζελένσκι ετοιμάζεται να διαπραγματευτεί τους όρους του σχεδίου, δεν είναι σαφές αν η Ρωσία είναι διατεθειμένη να πράξει το ίδιο.
«Αν αντιμετωπιστεί ως πλαίσιο διαπραγμάτευσης, στο οποίο το αποτέλεσμα αυτών των ζητημάτων δεν είναι προκαθορισμένο, τότε θα μπορούσε να μας οδηγήσει προς κάποια κατεύθυνση», δήλωσε ο Samuel Charap, ανώτερος πολιτικός επιστήμονας και ειδικός για τη Ρωσία στη RAND Corporation.
Πηγή: skai.gr
