Άνοιξαν οι κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές στην Ολλανδία, τις τρίτες μέσα σε λιγότερο από πέντε χρόνια.
Οι εκλογές κρίθηκαν απαραίτητες μετά την αναπάντεχη ανατροπή της εύθραυστης δεξιάς κυβέρνησης συνασπισμού από τον ακροδεξιό ηγέτη Γκερτ Βίλντερς τον Ιούνιο, το κόμμα του οποίου–«Κόμμα για την Ελευθερία» (PVV)–το μεγαλύτερο κόμμα στο κοινοβούλιο –αποχώρησε λόγω των διαφωνιών του για τη μεταναστευτική πολιτική.
Ο Βίλντερς κέρδισε τις προηγούμενες εκλογές τον Νοέμβριο του 2023 με μια αναπάντεχα μεγάλη διαφορά, αλλά αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη φιλοδοξία του να γίνει πρωθυπουργός και να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού.
Η κυβέρνηση υπό τον Ντικ Σχοφ, έναν ανεξάρτητο γραφειοκράτη καριέρας, απέτυχε να εφαρμόσει σημαντικούς πολιτικούς στόχους και ανατράπηκε από τον Βίλντερς σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Ποια είναι η διαδικασία
Η ψηφοφορία για τις 150 έδρες της κάτω βουλής διεξάγεται σήμερα. Τα περισσότερα εκλογικά κέντρα άνοιξαν στις 08:30 ώρα Ελλάδας, παρότι κάποια άνοιξαν μια ώρα νωρίτερα, και κλείνουν στις 22:00 ώρα Ελλάδος όταν δίνεται στη δημοσιότητα ένα πρώτο έξιτ πολ ενδεικτικό του τελικού αποτελέσματος.
Τα ψηφοδέλτια μετρώνται με το χέρι και τα πρώτα αποτελέσματα βγαίνουν στη διάρκεια της νύχτας.
Τα κόμματα χρειάζονται περί τις 70.000 ψήφους για να κερδίσουν μια έδρα στη βουλή.
Το 2023 στην κάτω βουλή εισήλθαν 15 κόμματα και περίπου τόσα αναμένεται να εισέλθουν και αυτή τη φορά με 27 να είναι υποψήφια.
Το κόμμα PVV του Βίλντερς προηγείται στις δημοσκοπήσεις από τότε που κατέρρευσε η κυβέρνηση, αλλά την τελευταία εβδομάδα πριν από τις εκλογές μείωσε το προβάδισμά του. Αναμένεται να εξασφαλίσει από 25 ως 29 έδρες, από 37 που είχε λάβει το 2023.
Οι προβλέψεις για την κατανομή των εδρών για τα άλλα μεγάλα κόμματα είναι για το αριστερό GroenLinks/PvdA (Πράσινη Αριστερά-Εργατικό Κόμμα) και το κεντροαριστερό D66 (Δημοκράτες 66) περίπου 25 και για τους κεντροδεξιούς Χριστιανοδημοκράτες (CDA) 19 έδρες.
Το δεξιό VVD (Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία) έχει χάσει την κυρίαρχη θέση που κατείχε υπό την ηγεσία του Μαρκ Ρούτε, του σημερινού επικεφαλής του ΝΑΤΟ και του μακροβιότερου πρωθυπουργού στην ιστορία της ολλανδικής πολιτικής.
Αφού συμμετείχε στην ταραχώδη συμμαχία υπό το PVV, το VVD φέρεται τώρα να εξασφαλίζει 15 έδρες από τις ήδη λίγες (24) που είχε λάβει στις εκλογές του 2023.
Αλλά οι πρόσφατες εκλογές μας έχουν διδάξει ότι πολλά μπορούν να συμβούν τις τελευταίες ημέρες πριν από τη διαδικασία καθώς την παραμονή των εκλογών πάνω από το ένα τρίτο των ψηφοφόρων δήλωνε αναποφάσιστο.
Καθώς κανένα κόμμα δεν εξασφαλίζει απόλυτη πλειοψηφία, η Ολλανδία ηγείται πάντα από συνασπισμούς που χρειάζονται μήνες για να σχηματιστούν.
Και αυτή τη φορά προβλέπεται να είναι δύσκολος ο σχηματισμός κυβέρνησης καθώς πολλά από τα μεγάλα κόμματα έχουν ήδη αποκλείσει τη συνεργασία μεταξύ τους και το εκλογικό σώμα είναι ιδιαίτερα πολωμένο.
Αυτό δίνει πολύ μικρές πιθανότητες στον Βίλντερς να γίνει, επιτέλους, πρωθυπουργός καθώς τα CDA, VVD και το αριστερό GL/PvdA τον έχουν ήδη απορρίψει.
Από τις δημοσκοπήσεις προκύπτει ότι χωρίς το CDA ο Βίλντερς δεν έχει πιθανότητες για απόλυτη πλειοψηφία αφήνοντας έτσι το τελικό πρόσταγμα είτε στο κόμμα που έρχεται στη δεύτερη θέση μετά το δικό του ή σε εκείνο που θα καταφέρει να τον κερδίσει.
Αλλά ακόμη και έτσι, δεν είναι πολλές οι προοπτικές για τον γρήγορο σχηματισμό συμμαχίας καθώς το VVD έχει επίσης δηλώσει ότι δεν προτίθεται να συνυπάρξει σε συνασπισμό με το GL/PvdA.
Δεν υπάρχει προθεσμία για τον σχηματισμό συμμαχίας και τα κόμματα μπορούν να αποφασίσουν να αλλάξουν δυνητικούς εταίρους στη διαδρομή.
Οι τελευταίες τρεις κυβερνητικές συμμαχίες χρειάστηκαν περισσότερους από επτά μήνες. Ο τελευταίος συνασπισμός υπό τον Ρούτε σημείωσε ρεκόρ με 299 ημέρες από τον Μάρτιο του 2021 που διεξήχθησαν οι εκλογές μέχρι τον Ιανουάριο του 2022 που σχηματίστηκε κυβέρνηση.
Μόλις δύο χρόνια αργότερα η κυβέρνηση κατέρρευσε ανοίγοντας τον δρόμο για τις εκλογές που κέρδισε ο Βίλντερς.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
