
Ένα κοπάδι από όρκες επιτέθηκε σε δύο τουριστικά σκάφη στα ανοιχτά της Πορτογαλίαςπριν από λίγες μέρες. Τα κήτη επανειλημμένα εμβόλισαν και βύθισαν ένα γιοτ γεμάτο τουρίστες κοντά στην παραλία Fonte da Telha, ενώ λίγο βορειότερα, στα ανοικτά του Κασκάις, ένα ακόμη σκάφος έγινε επίσης στόχος από όρκες.
Ευτυχώς, και οι εννέα επιβαίνοντες διασώθηκαν από γειτονικά τουριστικά πλοιάρια πριν φτάσουν οι ναυαγοσώστες. Ωστόσο, το περιστατικό προστίθεται σε μια μακρά λίστα ανάλογων επιθέσεων τα τελευταία χρόνια σε περιοχές όπως ο Κόλπος της Βισκαϊας, οι ακτές του Μαρόκου και η Βόρεια Θάλασσα.
Γιατί οι όρκες «επιτίθενται» στα πλοία;
Σύμφωνα με επιστήμονες, η συμπεριφορά αυτή δεν είναι πράξη επιθετικότητας αλλά… παιχνίδι. Ο Ρενό ντε Στεφάνις, πρόεδρος της ισπανικής οργάνωσης CIRCE, εξηγεί ότι οι όρκες δεν μπερδεύουν τα πλοία με θηράματα ούτε υπερασπίζονται την επικράτειά τους. Αντίθετα, εστιάζουν στο πηδάλιο των ιστιοπλοϊκών, καθώς αντιδρά δυναμικά όταν το σπρώχνουν κάτι που τους φαίνεται ερεθιστικό.
Έξυπνα και παιχνιδιάρικα δελφίνια
Παρά το όνομα «φάλαινα-δολοφόνος», οι όρκες είναι το μεγαλύτερο μέλος της οικογένειας των δελφινιών. Με το χαρακτηριστικό μαύρο και λευκό σώμα, τις λευκές κηλίδες γύρω από τα μάτια και την άσπρη κοιλιά τους, θεωρούνται ιδιαίτερα έξυπνα και παιχνιδιάρικα ζώα.
Η θαλάσσια βιολόγος Κλερ Άντβικ, από το Πανεπιστήμιο του Όσλο, συμφωνεί ότι πρόκειται για παιχνιδιάρικη συμπεριφορά. Σχολιάζοντας το πρόσφατο συμβάν στην Πορτογαλία, το χαρακτήρισε πολύ ατυχές, καθώς είναι η πρώτη φορά που βυθίστηκε πλοίο έπειτα από τέτοια αλληλεπίδραση.
«Για τις όρκες είναι διασκεδαστικό να παίζουν με το πηδάλιο ενός σκάφους. Αν μάλιστα ένας άνθρωπος προσπαθεί να το χειριστεί ταυτόχρονα, τότε γίνεται σχεδόν σαν σχοινάκι έλξης», τόνισε.
Οι συμβουλές των ειδικών
Ο ντε Στεφάνις προειδοποιεί ότι, αντίθετα με τις συστάσεις ορισμένων πορτογαλικών αρχών, τα σκάφη δεν πρέπει να σταματούν. Όπως εξηγεί, αν το πηδάλιο μείνει ακίνητο, γίνεται «εύκολο θήραμα» και η αλληλεπίδραση διαρκεί περισσότερο. Αντίθετα, η διατήρηση πορείας και ταχύτητας μειώνει το ενδιαφέρον των όρκων και τα περιστατικά τελειώνουν συντομότερα.
Η Δρ. Άντβικ συμβουλεύει τους ναυτιλλόμενους να κατεβάζουν τα πανιά, να βάζουν μπρος τη μηχανή και να κατευθύνονται γρήγορα προς την ακτή, αποφεύγοντας ρηχά νερά όπου οι όρκες σπάνια πλησιάζουν.
Όρκες: κορυφαίοι θηρευτές των θαλασσών
Οι όρκες βρίσκονται στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας, κυνηγώντας ακόμη και νεαρούς μεγάλους φάλαινες ή καρχαρίες, ενώ είναι γνωστό ότι μπορούν να σκοτώσουν ακόμη και γαλάζιες φάλαινες. Ωστόσο, οι επιστήμονες τονίζουν πως οι άνθρωποι δεν θεωρούνται θήραμα.
«Είναι εξαιρετικά έξυπνα ζώα και δεν μπερδεύουν τον άνθρωπο με φώκια ή ψάρι», υπογράμμισε η Άντβικ. «Αν κάποιος έπεφτε στη θάλασσα την ώρα που οι όρκες κυνηγούν, δεν θα τον θεωρούσαν τροφή· θα μπορούσε όμως να τραυματιστεί τυχαία από τα πτερύγια τους».