Πατάτες Νευροκοπίου: Τι τις κάνει ξεχωριστές;

Του Νικόλα Μπάρδη

Στο πιο μακρινό άκρο του Νομού Δράμας, κοντά στα σύνορα με τη Βουλγαρία, βρίσκεται το ακριτικό Νευροκόπι. Οι περισσότεροι γνωρίζουμε αυτό το χωριό από τα Δελτία της ΕΜΥ για τις χαμηλές θερμοκρασίες που σημειώνονται εκεί κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια αρχίζει να ακούγεται για τις πατάτες του. Η καλλιέργεια της πατάτας στο ψυχρό οροπέδιο Νευροκοπίου ξεκίνησε γύρω στο 1920 και κορυφώθηκε τη δεκαετία του 1960. Μέχρι τότε, οι περισσότερες οικογένειες της περιοχής είχαν καπνά και άλλες, μικρότερης κλίμακας καλλιέργειες. Στις μέρες μας, καλλιεργούνται εκεί περισσότερα από 35.000 στρέμματα πατάτας με τη μέθοδο της ολοκληρωμένης διαχείρισης.

Επειδή τους μισούς μήνες του χρόνου η περιοχή έχει χιόνι και ιδιαίτερα χαμηλές θερμοκρασίες, δεν είναι εφικτή η διπλή σοδειά, όμως έτσι το έδαφος δεν εξαντλείται. Η καλλιέργεια αρχίζει συνήθως τον Απρίλιο και οι πατάτες ωριμάζουν λίγο μετά τον Δεκαπενταύγουστο. Αυτό που κάνει ξεχωριστές τις συγκεκριμένες πατάτες είναι οι μικροκλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή. Συγκεκριμένα, το καλοκαίρι κατά τη διάρκεια της ημέρας ο υδράργυρος σκαρφαλώνει στους 30 – 35 °C, ενώ τη νύχτα πέφτει στους 15 – 20 °C. Αυτή η εναλλαγή θερμοκρασίας συνεισφέρει στην οικονομία του φυτού, με αποτέλεσμα αυτό να παράγει περισσότερο και καλύτερης ποιότητας προϊόν, ενισχύοντας τα ξηρά συστατικά του, δηλαδή το άμυλο, τις βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία. Κάπως έτσι, οι πατάτες του Νευροκοπίου «κληρονομούν» την ξεχωριστή νοστιμιά τους. Σημαντικός παράγοντας βέβαια είναι και το έδαφος της περιοχής: αμμώδες και ελαφρώς όξινο, ιδανικό γι’ αυτήν την καλλιέργεια. 

[embedded content]

Οι πατάτες του Νευροκοπίου κάνουν διεθνή καριέρα, καθώς πέρα από τη διανομή τους στις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας, εξάγονται και στο εξωτερικό. Μάλιστα, έχουν βραβευτεί με την τιμητική διάκριση Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης από τα αρμόδια όργανα της ΕΕ. Οι ποικιλίες είναι αρκετές: σπούντα, μπάμπα, μπελίνι, φάμπουλα, άνγκρια, νέκταρ και άλλες. Κάθε αγρότης επιλέγει ποιες και πόσες από αυτές θα καλλιεργήσει, ενώ φροντίζουν τα μέγιστα για να ωριμάσουν όσο το δυνατόν καλύτερα μέσα στο χώμα. Μετά τον Δεκαπενταύγουστο οι πατάτες είναι έτοιμες και μόνο τότε αρχίζουν να τις βγάζουν, όμως όχι όλες μαζί. Βγάζουν μόνο όσες χρειάζονται, για να πουλήσουν. Οι υπόλοιπες περιμένουν καρτερικά την ώρα τους, μέσα στη ζεστασιά του χώματος. Έτσι, η φλούδα τους χοντραίνει και η γεύση τους ενισχύεται. Μέχρι τον Οκτώβρη, και πριν πέσουν τα πρώτα χιόνια, θα έχουν βγει και οι τελευταίες πατάτες. 

Η κάμερα του Όπου Υπάρχει Ελλάδα ταξίδεψε στο μακρινό Νευροκόπι, συνάντησε τους ντόπιους παραγωγούς και κατέγραψε όλα όσα είχαν να πουν για το ξακουστό προϊόν τους, αλλά και για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση. Η τοπική οικονομία στηρίζεται σ’ αυτόν τον πολύτιμο καρπό της γης και οι δυσκολίες είναι πολλές. Όπως λένε και οι ίδιοι τα τελευταία χρόνια δεν υπήρχαν αρκετές βροχοπτώσεις, με αποτέλεσμα η παραγωγή να πέσει 30%, το πετρέλαιο είναι ακριβό και το κράτος δεν τους στηρίζει επαρκώς. Όλοι ανεξαιρέτως δουλεύουν ακούραστα και με μεράκι, για να φτάσει ο πολύτιμος καρπός στα ράφια όλης της Ελλάδας, αλλά και εκτός συνόρων, και σκέφτονται τρόπους μεταποίησης του προϊόντος (όπως τα πατατάκια), για να ανοίξουν θέσεις εργασίας και να κρατήσουν τους νέους στην περιοχή.
 

Πηγή: skai.gr