Πέθανε σε ηλικία 78 ετών ο κακοποιός Κλαρκ Όλοφσον, χάρη στον οποίο γεννήθηκε η θεωρία για το σύνδρομο της Στοκχόλμης. Ο Όλοφσον είχε γίνει παγκοσμίως γνωστός το 1973 από μια ληστεία με απαγωγή σε τράπεζα στη σουηδική πρωτεύουσα. Κατά τις 6ήμερη απαγωγή, οι όμηροι συμπάθησαν τον δράστη και τον συνεργό του και έγιναν εχθρικοί απέναντι στην αστυνομία που είχε περικυκλώσει το κτίριο.
Τα θύμα είχαν το σύνδρομο της Στοκχόλμης, όπως διαπίστωσαν μετέπειτα οι ειδικοί, δηλαδή συμπάθησαν τους απαγωγείς τους.
Η διαβόητη πολιορκία της τράπεζας υποκινήθηκε από έναν άλλο άνδρα, τον Ζαν Έρικ Όλσον. Ο ίδιος, εισέβαλε στην τράπεζα και κράτησε ομήρους τρεις γυναίκες και έναν άνδρα, και απαίτησε να μεταφερθεί εκεί και ο προφυλακισμένος -τότε- Όλοφσον.
Οι σουηδικές αρχές συμφώνησαν με το αίτημά του και ο Όλοφσον μπήκε στην τράπεζα, η οποία ήταν περικυκλωμένη από την αστυνομία.
Αρκετά χρόνια αργότερα, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Aftonbladet, ισχυρίστηκε ότι του ζητήθηκε να γίνει εσωτερικός συνεργάτης της αστυνομίας και να κρατήσει τους αιχμαλώτους ασφαλείς με αντάλλαγμα μειωμένη ποινή, αλλά κατηγόρησε τους αξιωματούχους ότι δεν τήρησαν τη συμφωνία.
Ο Όλοφσον έπεισε μια από τους ομήρους, την Κριστίν Ενμάρκ, να μιλήσει τηλεφωνικά στον Σουηδό πρωθυπουργό εκ μέρους των ληστών.
Η ίδια παρακάλεσε τον πρωθυπουργό να την αφήσουν να φύγει με τους απαγωγείς με όχημα διαφυγής. «Εμπιστεύομαι πλήρως τον Κλαρκ και τον ληστή. Δεν μας έχουν πειράξει. Αντιθέτως, είναι πολύ καλοί… Είτε το πιστεύετε είτε όχι, περάσαμε πολύ ωραία εδώ», είπε χαρακτηριστικά.
Κατά τη διάρκεια αρκετών τηλεφωνημάτων, η Ενμάρκ δήλωσε πως φοβόταν πως η αστυνομία θα κάνει κακό στους απαγωγείς της, ενώ τους υπερασπιζόταν σθεναρά.
Στα απομνημονεύματά της, είπε για τον Όλοφσον: «Υποσχέθηκε πως θα φρόντιζε να μη μου συμβεί τίποτα και αποφάσισα να τον πιστέψω. Ήμουν 23 ετών και φοβόμουν για τη ζωή μου».
Η ομηρία έληξε μετά από έξι ημέρες, όταν αστυνομικοί έσπασαν την οροφή και χρησιμοποίησαν δακρυγόνα για να ακινητοποιήσουν τους δύο κακοποιούς.
Αρχικά, οι όμηροι αρνήθηκαν να τους αφήσουν, φοβούμενοι ότι θα τους πυροβολούσε η αστυνομία, ενώ στη συνέχεια δεν ήθελαν να καταθέσουν εναντίον τους.
Οι ειδικοί τότε ξεκίνησαν να συζητούν κατά πόσο το σύνδρομο της Στοκχόλμης είναι μια πραγματική ψυχιατρική κατάσταση, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι είναι ένας αμυντικός μηχανισμός για την αντιμετώπιση τραυματικών καταστάσεων.
Ο όρος επινοήθηκε μετά το περιστατικό αυτό, από τον Σουηδό εγκληματολόγο και ψυχίατρο Νιλς Μπεζερότ, για να εξηγήσει τη φαινομενικά παράλογη στοργή που ένιωθαν ορισμένοι αιχμάλωτοι για τους απαγωγείς τους.
Η θεωρία έγινε ευρέως γνωστή το επόμενο έτος, όταν η κληρονόμος εφημερίδας της Καλιφόρνιας, η Πάτι Χερστ απήχθη από επαναστάτες μαχητές.
Μιλώντας σε podcast του BBC το 2021, η Ενμάρκ διέψευσε την έννοια του συνδρόμου της Στοκχόλμης, λέγοντας: «Είναι ένας τρόπος να κατηγορούμε το θύμα. Έκανα ό,τι μπορούσα για να επιβιώσω».
Ο Όλοφσον ήταν παραβατικός και πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στη φυλακή. Αποφυλακίστηκε για τελευταία φορά το 2018, αφού εξέτισε ποινή για ναρκωτικά, στο Βέλγιο. Όπως ανακοίνωσε η οικογένειά του, πέθανε έπειτα από μακροχρόνια ασθένεια.
[embedded content]
Το 2022, ο ηθοποιός Bill Skarsgård τον ενσάρκωσε στη δραματική σειρά Clark του Netflix.
Πηγή: skai.gr
