Διαρκώς μεταβαλλόμενη παραμένει η πολιτική ισορροπία στην Πολωνία, με τον φιλοευρωπαϊκό συνασπισμό να σημειώνει απώλειες στη λαϊκή υποστήριξη και την αντιπολίτευση να ενισχύει τη θέση της. Σε μια προσπάθεια ανασυγκρότησης και δυναμικής αλλαγής πλεύσης, ο Πρωθυπουργός της χώρας, Ντόναλντ Τουσκ, προχώρησε σε ανασχηματισμό του υπουργικού συμβουλίου.
Κατά την παρουσίαση της νέας κυβέρνησης, ο Τουσκ επέλεξε δραματική ρητορική, παραπέμποντας στον εθνικό ύμνο της Πολωνίας και περιγράφοντας τη νέα σύνθεση ως “ομάδα επιλέκτων” για την αντιμετώπιση προκλήσεων σε “προπολεμική περίοδο”. Ο Τουσκ ηγείται του κεντρώου, ανοιχτά φιλοευρωπαϊκού συνασπισμού από τον Δεκέμβριο του 2023. Ωστόσο, η ήττα του εκλεκτού του, Ραφάλ Τρζασκόφσκι, στις προεδρικές εκλογές προ δυο μηνών, βύθισε τον κυβερνητικό συνασπισμό σε κρίση, την οποία ο ίδιος ο Πρωθυπουργός χαρακτήρισε ως “πολιτικό σεισμό”.
Κρίσιμοι ανασχηματισμοί και το στοίχημα της σταθερότητας
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναβάθμιση του Υπουργού Εξωτερικών, Ράντοσλαβ Σικόρσκι, ο οποίος αναλαμβάνει πλέον και τις υποθέσεις της ΕΕ, εντασσόμενες στο χαρτοφυλάκιό του και ενισχύοντας τη θέση του ως πιθανός διάδοχος του Τουσκ. Παράλληλα, τροποποιήσεις υπήρξαν και στη δομή του Υπουργείου Οικονομικών, καθώς ο Αντρέι Ντομάνσκι αναλαμβάνει ένα νέο υπερυπουργείο Οικονομικών και Οικονομίας, ενώ ενισχύονται και άλλοι τομείς όπως η ενέργεια.
Ιδιαίτερα συμβολικός θεωρείται ο διορισμός του δικαστή Βάλντεμαρ Ζούρεκ στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, στη θέση του Άνταμ Μπόντναρ. Ο Ζούρεκ έχει υπάρξει από τους πλέον σφοδρούς επικριτές των μεταρρυθμίσεων που επέβαλε το συντηρητικό PiS στον χώρο της δικαιοσύνης και αντιμετώπισε πολλαπλές πειθαρχικές διώξεις, γεγονός που υπογραμμίζει το μήνυμα ανατροπής που εκπέμπεται από τη νέα κυβέρνηση.
Παρά τις κινήσεις του πρωθυπουργού, οι κατηγορίες περί αργών ρυθμών στον εξορθολογισμό της δικαστικής λειτουργίας και στην αντιμετώπιση της διαφθοράς των προηγούμενων κυβερνήσεων παραμένουν. Μάλιστα, ο συνολικός αριθμός των υπουργών μειώθηκε από 26 σε 21, στοιχείο που αναμένεται να προσδώσει μεγαλύτερη ευελιξία στη λειτουργία της κυβέρνησης. Όπως σημειώνει ο αναλυτής Μπόγκουσλαβ Χραμπότα, «ο Τουσκ αναδύεται ισχυρότερος από τον ανασχηματισμό του υπουργικού συμβουλίου», υπενθυμίζοντας ότι έχει μόλις έναν χρόνο για να βελτιώσει την εικόνα του κυβερνητικού σχήματος.
Ισχυρή αντιπολίτευση και απειλή ανατροπής
Με τον ακροδεξιό Πρόεδρο της χώρας, Κάρολ Ναβρότσκι, ο οποίος αναλαμβάνει τα καθήκοντά του τον Αύγουστο, ο Τουσκ έχει απέναντί του έναν αντίπαλο αποφασισμένο να συμβάλει στην ανατροπή της κυβέρνησής του σε συνεργασία με το PiS. Η εκτελεστική εξουσία του Προέδρου – ιδιαίτερα στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας – δημιουργεί συνεχείς εντάσεις μεταξύ των δυο πόλων εξουσίας και καθιστά δύσκολη την υλοποίηση του προγράμματος των φιλελεύθερων.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν το συμβαλλόμενο PiS να προηγείται, με το ποσοστό αποδοχής της κυβέρνησης Τουσκ να παραμένει χαμηλά: το 48% των ερωτηθέντων εκφράζεται αρνητικά, ενώ μόνο το 32% δηλώνει ικανοποιημένο από το κυβερνητικό έργο. Σύμφωνα με τον πολιτικό επιστήμονα Ματέους Ζαρέμπα, “αν αυτή η τάση δεν αλλάξει, ο Τουσκ θα χάσει τις εκλογές του 2027”.
Η έντονη εσωτερική πολιτική αβεβαιότητα περιορίζει δραστικά τους ελιγμούς της κυβέρνησης στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής. Η Πολωνία, όπως επισημαίνει ο δημοσιογράφος Γέντρεϊ Μπιελέκι, συμμετέχει ολοένα και λιγότερο στα ευρωπαϊκά fora, καθώς ο Πρωθυπουργός αναγκάζεται να ισορροπεί απέναντι σε μια ισχυρή, εθνικιστική αντιπολίτευση.
Επιμέλεια: Κώστας Αργυρός
Πηγή: Deutsche Welle
