Κατείχαν την εξουσία στο Αφγανιστάν από το 1996 έως τα τέλη του 2001, όταν ανατράπηκαν από τις αμερικανικές δυνάμεις. Παρά την 20ετή σύγκρουση που ακολούθησε και τους θανάτους δεκάδων χιλιάδων μαχητών τους, ο εδαφικός έλεγχος και η στρατιωτική δύναμη των Ταλιμπάν ενισχύθηκε τα τελευταία χρόνια φέρνοντάς τους και πάλι στα ηνία της χώρας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των Αμερικανών, μέχρι τα μέσα του 2021 υπολογίζεται ότι οι Ταλιμπάν αριθμούσαν περίπου 70.000-100.000 μαχητές, από περίπου 30.000 πριν από μια δεκαετία.
Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι τα ετήσια εισοδήματα της οργάνωσης από το 2011 κι έπειτα ανέρχονται σε περίπου 400 εκατομμύρια δολάρια. Από πού προέρχονται όμως τα έσοδά τους; Σύμφωνα με το BBC οι Ταλιμπάν έχουν διάφορες πηγές εισοδήματος. Ακολουθούν οι κυριότερες από αυτές.
Ξένες δωρεές
Αφγανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι επικρίνουν ορισμένες χώρες – όπως το Πακιστάν, το Ιράν και τη Ρωσία – ότι παρέχουν οικονομική βοήθεια στους Ταλιμπάν, κάτι που οι ίδιοι ωστόσο αρνούνται. Παρ’ όλα αυτά ιδιώτες από το Πακιστάν και πολλές χώρες του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Κατάρ, θεωρούνται οι μεγαλύτεροι μεμονωμένοι δωρητές τους. Αν και είναι αδύνατο να προσδιοριστούν με ακρίβεια, αυτές οι πηγές χρηματοδότησης θεωρείται ότι αποτελούν ένα σημαντικό μέρος των εσόδων των Ταλιμπάν και σύμφωνα με ειδικούς, μπορεί να ανέρχονται έως και στο ποσό των 500 εκατ. δολαρίων ετησίως.
Εμπόριο ναρκωτικών
Βασική πηγή εσόδων των Ταλιμπάν αποτελεί και το εμπόριο ναρκωτικών. Το Αφγανιστάν είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός οπίου στον κόσμο. Σύμφωνα με αξιωματούχους της αφγανικής κυβέρνησης, οι εξτρεμιστές εισπράττουν φόρο 10% από τους καλλιεργητές οπίου. Παράλληλα, φέρεται να εισπράττουν φόρους από τα εργαστήρια μετατροπής του οπίου σε ηρωίνη, καθώς και από τους εμπόρους που διακινούν παράνομα ναρκωτικά. Εκτιμάται ότι τα κέρδη των Ταλιμπάν από την παράνομη βιομηχανία των ναρκωτικών κυμαίνονται από 100 έως 400 εκατομμύρια δολάρια σε ετήσια βάση. Σε έκθεση του 2018 ο Αμερικανός στρατηγός Τζον Νίκολσον ανέφερε πως το εμπόριο ναρκωτικών αντιστοιχεί έως και στο 60% των ετήσιων εσόδων των Ταλιμπάν. Ωστόσο άλλοι ειδικοί θεωρούν το ποσοστό αυτό υπερεκτιμημένο.
Οι Ταλιμπάν συχνά αρνούνται την εμπλοκή τους με τη βιομηχανία των ναρκωτικών και οι ίδιοι δηλώνουν υπερήφανοι που απαγόρευσαν την καλλιέργεια παπαρούνας την περίοδο που ήταν στην εξουσία το 2000.
Επέκταση περιοχών ελέγχου
Σε ανοιχτή επιστολή τους το 2018, οι Ταλιμπάν απαιτούσαν από Αφγανούς εμπόρους να πληρώσουν φόρους σε διάφορα αγαθά – μεταξύ άλλων καύσιμα και δομικά υλικά – όταν ταξίδευαν σε περιοχές υπό τον έλεγχό τους. Μετά την πτώση της αφγανικής κυβέρνησης, οι Ταλιμπάν ελέγχουν πλέον όλους τους κύριους εμπορικούς δρόμους της χώρας, καθώς και τα σύνορα – διευρύνοντας έτσι τις πιθανές πηγές εσόδων από τις εισαγωγές και τις εξαγωγές.
Τις δύο τελευταίες δεκαετίες, ένα σημαντικό μέρος δυτικών χρημάτων κατέληξε επίσης ακούσια στις τσέπες των Ταλιμπάν. Κι αυτό γιατί αφενός, οι εξτρεμιστές φορολόγησαν έργα ανάπτυξης και υποδομής – συμπεριλαμβανομένων δρόμων, σχολείων και κλινικών – που χρηματοδοτούνταν κυρίως από τη Δύση. Αφετέρου, πιστεύεται ότι οι Ταλιμπάν αποκόμιζαν δεκάδες εκατομμύρια δολάρια ετησίως από τη φορολόγηση φορτηγών που προμήθευαν διεθνείς δυνάμεις που βρίσκονται σε διάφορα μέρη της χώρας.
Σε δηλώσεις του στο BBC το 2018 ο επικεφαλής της εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας του Αφγανιστάν ανέφερε ότι οι Ταλιμπάν έβγαζαν περισσότερα από 2 εκατομμύρια δολάρια ετησίως χρεώνοντας τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας σε διάφορα μέρη της χώρας.
Επιπλέον κάθε φορά που οι Ταλιμπάν καταλάμβαναν μια στρατιωτική θέση ή ένα αστικό κέντρο, άδειαζαν τα ταμεία, κατάσχοντας όπλα, αυτοκίνητα και θωρακισμένα οχήματα.
Ορυκτός πλούτος
Το Αφγανιστάν είναι πλούσιο σε ορυκτά και πολύτιμους λίθους, μεγάλο μέρος των οποίων παρέμειναν ανεκμετάλλευτα λόγω των πολυετών συγκρούσεων. Το μεγαλύτερο μέρος των εξορύξεων είναι μικρής κλίμακας και μεγάλο μέρος τους διεξάγεται παράνομα.
Οι Ταλιμπάν έχουν θέσει υπό τον έλεγχο τους περιοχές εξόρυξης και αποσπούν χρήματα από τις νόμιμες και παράνομες δραστηριότητες εξόρυξης. Σε έκθεσή της για το 2014, ομάδα του ΟΗΕ ανέφερε ότι οι Ταλιμπάν είχαν αποκομίσει περισσότερα από 10 εκατομμύρια δολάρια ετησίως από 25 έως 30 παράνομες επιχειρήσεις εξόρυξης στη νότια επαρχία Χελμάντ.
moneyreview.gr με πληροφορίες από BBC
