
Πώς πάνε πέντε από τους βασικούς στόχους που έχει θέσει ο Αμερικανός πρόεδρος; Τι έχει πετύχει και τι όχι με τον εμπορικό πόλεμο
Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την προηγούμενη εβδομάδα δασμούς σε όλο τον πλανήτη, που έφεραν τα πάνω κάτω στην παγκόσμια οικονομία και τις μακροχρόνιες εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ.
Όμως το σχέδιο αυτό -ή τουλάχιστον ένα σημαντικό μέρος του- βρίσκεται στον «πάγο», αφού ο Αμερικανός πρόεδρος ανέστειλε τους δασμούς για 90 ημέρες σε όλες τις χώρες –πλην της Κίνας, που τους εκτόξευσε στο πλαίσιο του εμπορικού του πολέμου ενώ το Πεκίνο ανταπέδωσε σήμερα επιβάλλοντας δασμούς 125% στα αμερικανικά προϊόντα.
Με τα δεδομένα αυτά, πόσο κοντά είναι σήμερα ο Τραμπ στην υλοποίηση των εμπορικών του στόχων;
Το BBC χαρτογράφησε πέντε από τις βασικές φιλοδοξίες του προέδρου των ΗΠΑ και σε ποιο σημείο βρίσκονται.
Καλύτερες εμπορικές συμφωνίες
Ο Τραμπ είχε δηλώσει πως «για δεκαετίες, η χώρα μας έχει λεηλατηθεί, λεηλατηθεί και λεηλατηθεί από έθνη κοντά και μακριά μας, τόσο από φίλους όσο και από εχθρούς μας».
Το αρχικό εμπορικό σχέδιο του Τραμπ ήταν ενιαίοι δασμοί στο 10% για όλους, μεταξύ αυτών και ακατοίκητα νησιά, και πρόσθετους αμοιβαίους δασμούς για τις 60 χώρες που, όπως είπε, ήταν οι χειρότεροι παραβάτες.
Οι ανακοινώσεις του προκάλεσαν σύγχυση σε συμμάχους και αντιπάλους καθώς οι δασμοί θα φέρουν πλήγμα στις οικονομίες τους.
Ο Λευκός Οίκος έσπευσε να καυχηθεί για όλους τους παγκόσμιους ηγέτες που έχουν προσεγγίσει τον πρόεδρο για να κλείσουν συμφωνίες και να προσφέρουν εμπορικές παραχωρήσεις. Είναι «περισσότεροι από 75», σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ
Ωστόσο, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν έχει δώσει στη δημοσιότητα τη λίστα όλων των χωρών που ο Τραμπ δήλωσε την Τρίτη ότι «μου φιλούν τον κ@λο» και υπόσχονται να κάνουν οτιδήποτε. Ανέφερε μόνο πως είναι σε διαπραγματεύσεις με τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία, μεταξύ άλλων.
Το συμπέρασμα είναι πως οι εμπορικοί εταίροι της Αμερικής έχουν στη διάθεσή τους 90 ημέρες για να συνάψουν κάποιου είδους συμφωνία με τον Τραμπ και ο χρόνος τρέχει. Αλλά το γεγονός ότι γίνονται συνομιλίες δείχνει ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει πολλές πιθανότητες να λάβει κάτι για τις προσπάθειές του.
Ενίσχυση της αμερικανικής βιομηχανίας
Ο Τραμπ είχε δηλώσει πως: «Οι θέσεις εργασίας και τα εργοστάσια θα επιστρέψουν στη χώρα μας. Θα υπερφορτίσουμε την εγχώρια βιομηχανική μας βάση».
Ο Αμερικανός πρόεδρος υποστηρίζει εδώ και δεκαετίες ότι οι δασμοί είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την ανοικοδόμηση της Αμερικής, προστατεύοντάς την από τον αθέμιτο ξένο ανταγωνισμό.
Ενώ ορισμένα εργοστάσια μπορεί να είναι σε θέση να αυξήσουν την παραγωγή στις τρέχουσες εγκαταστάσεις, οι πιο ουσιαστικές προσπάθειες χρειάζονται χρόνο. Και για να πατήσουν τη σκανδάλη οι ηγέτες των επιχειρήσεων για να “επανατοποθετήσουν” τις γραμμές παραγωγής τους και να επενδύσουν σε νέα αμερικανικά εργοστάσια, θα θέλουν να γνωρίζουν ότι οι κανόνες του παιχνιδιού είναι σχετικά σταθεροί.
Ωστόσο, οι κινήσεις του προέδρου για την επιβολή δασμών την τελευταία εβδομάδα είναι ασταθείς. Προς το παρόν, είναι δύσκολο να προβλεφθεί πού θα καταλήξουν οι δασμοί και ποιες βιομηχανίες θα λάβουν τη μεγαλύτερη προστασία. Θα μπορούσαν να είναι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων και οι παραγωγοί χάλυβα σήμερα και οι εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών υψηλής τεχνολογίας αύριο.
Το συμπέρασμα είναι πως όταν οι δασμοί εφαρμόζονται και καταργούνται φαινομενικά κατά το δοκούν του προέδρου, είναι πολύ πιο πιθανό οι εταιρείες – τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό – να περιμένουν να σωπάσει η καταιγίδα πριν λάβουν αποφάσεις.
Το μέτωπο με την Κίνα
«Έχω μεγάλο σεβασμό για τον πρόεδρο Σι της Κίνας, μεγάλο σεβασμό για την Κίνα, αλλά μας εκμεταλλεύονταν τρομερά», είχε δηλώσει ο Τραμπ.
Μετά τη στροφή του Τραμπ στους δασμούς την Τετάρτη, αρκετοί αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου – συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Οικονομικών Μπέσεντ – έσπευσαν να πουν ότι στόχος του Τραμπ ήταν να πλήξει τον «πραγματικό κακό», την Κίνα.
«Είναι η μεγαλύτερη πηγή των εμπορικών προβλημάτων των ΗΠΑ και είναι το πρόβλημα και για τον υπόλοιπο κόσμο», δήλωσε ο Μπέσεντ.
Αν ο Τραμπ ήθελε το προβάδισμα στη μάχη, δοκιμάζοντας την ανοχή της κάθε πλευράς στον οικονομικό και πολιτικό πόνο, το πήρε – ακόμη και αν ο πρόεδρος και οι συνεργάτες του έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι αναζητούν μια διέξοδο.
Την Τετάρτη, ο Τραμπ κατηγόρησε τους προηγούμενους ηγέτες των ΗΠΑ, όχι την Κίνα, για την τρέχουσα εμπορική διαμάχη. Έπειτα, η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ δήλωσε ότι ο πρόεδρος θα είναι «απίστευτα ευγενικός» αν η Κίνα τον προσεγγίσει για να κάνει μια συμφωνία.
Το συμπέρασμα είναι πως ακόμη και αν ο Τραμπ θέλει διαμάχη με την Κίνα, το να διαλέξει την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, με ανάλογη στρατιωτική ισχύ, ενέχει τεράστιο ρίσκο. Και στην πορεία, η Αμερική μπορεί να έχει αποξενώσει τους συμμάχους που χρειάζεται περισσότερο σε μια τέτοια αντιπαράθεση.
Αύξηση των εσόδων
Ο Τραμπ είχε δηλώσει πως «τώρα είναι η σειρά μας να ευημερήσουμε και με αυτόν τον τρόπο να χρησιμοποιήσουμε τρισεκατομμύρια και τρισεκατομμύρια δολάρια για να μειώσουμε τους φόρους μας και να αποπληρώσουμε το εθνικό μας χρέος, και όλα αυτά θα συμβούν πολύ γρήγορα».
Κατά την περσινή προεδρική εκστρατεία, ο Τραμπ διατυμπάνιζε τακτικά ότι οι προτεινόμενοι δασμοί του θα απέφεραν τεράστια ποσά σε νέα έσοδα, τα οποία οι ΗΠΑ θα μπορούσαν στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν για να συρρικνώσουν το δημοσιονομικό τους έλλειμμα, να χρηματοδοτήσουν μειώσεις φόρων και να πληρώσουν για νέα κυβερνητικά προγράμματα.
Μια μελέτη που εκπονήθηκε πέρυσι από το μη κομματικό Tax Foundation εκτιμούσε ότι ένας καθολικός δασμός 10% θα απέφερε νέα έσοδα ύψους 2 δισ. δολαρίων για τα επόμενα 10 χρόνια.
Αντίστοιχα, οι φορολογικές περικοπές που περιέλαβε πρόσφατα το Κογκρέσο στο μη δεσμευτικό σχέδιο προϋπολογισμού του, θα κόστιζαν περίπου 5 δισ. δολάρια για τα επόμενα 10 χρόνια.
Το συμπέρασμα είναι: Ο Τραμπ θέλει περισσότερα έσοδα από τους δασμούς και αν επιμείνει στους βασικούς δασμούς του, συν τις πρόσθετες εισφορές σε ορισμένες εισαγωγές όπως αυτές από την Κίνα, θα τα πάρει. Αλλά αυτό θα σταματήσει εάν οι Αμερικανοί να στραφούν σε περισσότερη εγχώρια παραγωγή.
Χαμηλότερες τιμές για τους Αμερικανούς καταναλωτές
«Σε τελική ανάλυση, περισσότερη παραγωγή στο εσωτερικό της χώρας θα σημαίνει ισχυρότερο ανταγωνισμό και χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές. Αυτή θα είναι πράγματι η χρυσή εποχή της Αμερικής», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρόεδρος.
Αναλυτές και ειδικοί έχουν υπεραναλύσει το γιατί ο Τραμπ έκανε μια τόσο επιθετική κίνηση στο εμπόριο την περασμένη εβδομάδα. Μήπως προσπαθούσε να ρίξει τα επιτόκια; ή να υποτιμήσει το δολάριο; ή να φέρει τον κόσμο στο τραπέζι για μια νέα, παγκόσμια συμφωνία για το εμπόριο; Ο ίδιος ο πρόεδρος δεν έχει μιλήσει πολύ για αυτά τα περίπλοκα σχέδια.
Ένα πράγμα για το οποίο έχει μιλήσει αδιάκοπα, ωστόσο, είναι η επιθυμία του να μειώσει το κόστος για τους Αμερικανούς καταναλωτές. Και έχει υποσχεθεί ότι η εμπορική του πολιτική θα συμβάλει στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.
Ενώ οι τιμές της ενέργειας υποχώρησαν την εβδομάδα που ακολούθησε από την ανακοίνωση της δέσμης δασμών, αυτό εκτιμούν ειδικοί πως ήταν αποτέλεσμα των φόβων ότι ένας εμπορικός πόλεμος θα μπορούσε να προκαλέσει παγκόσμια ύφεση.
Και οι οικονομολόγοι συναινούν στο ότι οι νέοι δασμοί θα αυξήσουν τις τιμές για τα νοικοκυριά.
Πέρυσι, το Tax Foundation εκτίμησε ότι ένας καθολικός δασμός 10% θα αύξανε το κόστος για τα αμερικανικά νοικοκυριά κατά μέσο όρο κατά 1.253 δολάρια τον πρώτο χρόνο. Οι οικονομολόγοι προειδοποιούν επίσης ότι οι Αμερικανοί με χαμηλότερο εισόδημα θα πληγούν περισσότερο.
Το συμπέρασμα είναι πως η ακρίβεια στέκεται ως μεγάλο βάρος στην πολιτική του Τραμπ αλλά και τις μελλοντικές εκλογικές προοπτικές του κόμματός του.
Πηγή: skai.gr