Του Liam Denning*
Στην Αμερική του 2025 είναι δύσκολο να μαντέψουμε τι θα δούμε πρώτα, τα αρχεία Έπσταϊν ή έναν πυρηνικό σταθμό παραγωγής ενέργειας στη Σελήνη; Η κυβέρνηση Τραμπ φαίνεται σίγουρα πιο προσηλωμένη στο δεύτερο. Ο υπουργός Μεταφορών και αναπληρωτής επικεφαλής της NASA, Σον Ντάφι, φέρεται να έχει εκδώσει οδηγία με στόχο την κατασκευή ενός αντιδραστήρα έτοιμου για χρήση στη Σελήνη έως το 2030.
Αυτό είναι σίγουρα ένας τρόπος για να προωθηθεί περισσότερη ομοσπονδιακή χρηματοδότηση προς την έρευνα για προηγμένους αντιδραστήρες. Επίσης, ενισχύει την ευρύτερη εκστρατεία γύρω από τη νέα πυρηνική ενέργεια – και την τρομακτική πρόκληση της εφαρμογής της για την κάλυψη των πιο άμεσων αναγκών μας για ενέργεια χωρίς άνθρακα εδώ στην πατρίδα μας.
Η ανάπτυξη πυρηνικής ενέργειας στο διάστημα είναι ένα αξιόλογο ερευνητικό έργο. Αν κάποια μέρα θεμελιώσουμε μόνιμους οικισμούς στη Σελήνη, θα χρειαστούν μεγάλη ποσότητα ενέργειας για την τήξη του πάγου, την καλλιέργεια τροφίμων, την εξόρυξη κρυπτονομισμάτων και άλλα. Η πυρηνική ενέργεια προσφέρει το πλεονέκτημα ότι απαιτεί σχετικά λίγη καύσιμη ύλη για υψηλή απόδοση και, σε αντίθεση με την ηλιακή ενέργεια, μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί κατά τη διάρκεια της σεληνιακής νύχτας, που διαρκεί περίπου δύο εβδομάδες. Η NASA έχει ήδη ξεκινήσει μια προσπάθεια για την ανάπτυξη ενός αντιδραστήρα 40 κιλοβάτ, το πρόγραμμα Fission Surface Power. Ένα τυπικό πυρηνικό εργοστάσιο έχει ισχύ ενός γιγαβάτ, ή 25.000 φορές μεγαλύτερη, και ακόμη και οι λεγόμενοι μικροί αντιδραστήρες, ή SMR, έχουν συνήθως ισχύ δεκάδων μεγαβάτ. Ο Ντάφι στοχεύει σε μια μονάδα 100 κιλοβάτ.
Οι ΗΠΑ έχουν σίγουρα σχεδιάσει πυρηνικούς αντιδραστήρες για απαιτητικά περιβάλλοντα στο παρελθόν, όπως κάτω από τον παγετώνα της Γροιλανδίας ή μέσα σε υποβρύχια που πλέουν στα βάθη των ωκεανών. Ωστόσο, η ανάπτυξη ενός αντιδραστήρα που μπορεί να λειτουργεί με ασφάλεια υπό τις εξαιρετικά ακραίες συνθήκες της Σελήνης, όπως οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, η χαμηλή βαρύτητα και η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, για να αναφέρουμε μερικές μόνο από τις δυσκολίες, είναι κάτι πολύ περίπλοκο. Θα πρέπει επίσης να μεταφερθεί σχεδόν 400.000 χιλιόμετρα στο διάστημα και να τοποθετηθεί με προσοχή στην επιφάνεια της Σελήνης.
Μόνο το κόστος μεταφοράς θα ήταν κυριολεκτικά αστρονομικό. Η NASA είχε θέσει ως στόχο έναν αντιδραστήρα κάτω των έξι μετρικών τόνων. Ακόμη και αν υποθέσουμε ότι αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί, χωρίς να λάβουμε υπόψη το κόστος σχεδιασμού και κατασκευής του αντιδραστήρα, η μεταφορά του στο διάστημα θα μπορούσε να κοστίσει 7 δισ. δολάρια – ή, σε βάση ανά κιλοβάτ, περίπου 6.000 φορές το εκτιμώμενο κόστος κατασκευής ενός κανονικού πυρηνικού σταθμού στη Γη.
Το να επενδύσουμε χρήματα σε αυτό, ενώ οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος των νοικοκυριών αυξάνονται, ίσως δεν είναι η καλύτερη επιλογή. Είναι πιθανό η Space Exploration Technologies Corp., ή SpaceX, να μειώσει εν τέλει δραστικά το κόστος μεταφοράς. Αλλά αυτό προϋποθέτει ότι θα είμαστε όλοι ευχαριστημένοι με το γεγονός ότι ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα επιτρέψει την ανάθεση μιας τέτοιας σύμβασης σε μία από τις εταιρείες του Ίλον Μασκ.
Ωστόσο, δεν πηγαίνεις στη Σελήνη για να εξοικονομήσεις χρήματα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εδώ είναι ο πενταετής στόχος. Είναι αλήθεια ότι οι ΗΠΑ πέτυχαν τον στόχο που είχαν θέσει για το τέλος της δεκαετίας του 1960. Ωστόσο, το ιστορικό της αμερικανικής πυρηνικής βιομηχανίας είναι λιγότερο ενθαρρυντικό. Ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα των SMR είναι ότι προσφέρουν μια λύση στο πρόβλημα του κόστους που μαστίζει τα συμβατικά εργοστάσια.
Μέχρι σήμερα, μόνο ένας κατασκευαστής, η NuScale Power Corp., έχει λάβει έγκριση από την Επιτροπή Ρυθμιστικής Εποπτείας Πυρηνικής Ενέργειας για τον αντιδραστήρα του, και δεν υπάρχουν εμπορικοί αντιδραστήρες υπό κατασκευή. Ο Τραμπ έχει υπογράψει διάφορα εκτελεστικά διατάγματα για την αναζωογόνηση του πυρηνικού τομέα των ΗΠΑ, απλοποιώντας τις διαδικασίες έγκρισης και ζητώντας την έναρξη λειτουργίας νέων εγκαταστάσεων ισχύος 10 γιγαβάτ μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο στόχος είναι αρκετά αξιέπαινος και υπάρχουν ενδείξεις αυξανόμενου ενδιαφέροντος για την πυρηνική ενέργεια.
Αλλά το απλό ενδιαφέρον δεν αρκεί για να φέρει την αναζωογόνηση της πυρηνικής ενέργειας, και σίγουρα όχι σε κλίμακα που θα είναι εφικτή πριν από το 2030. Οι εγγενείς κίνδυνοι και τα υψηλότερα κόστη που συνεπάγονται οι πρώτες εγκαταστάσεις νέας πυρηνικής ισχύος σημαίνουν ότι οι πιθανοί πελάτες θα προτιμούσαν να δουν κάποιον άλλο να κάνει το πρώτο βήμα. Ακόμη και οι πολύ μεγάλοι παίκτες, με τα ισχυρά κεφάλαια και τις φιλόδοξες επιδιώξεις τους στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, παραμένουν προσηλωμένοι στις προθέσεις τους, χωρίς όμως να αναλαμβάνουν δεσμευτικές υποχρεώσεις. Υπάρχει μεγάλη πίεση από την κυβέρνηση, αλλά λιγότερη από την αγορά, όπως ανέφερε ο Chris Gadomski του Bloomberg NEF σε πρόσφατη έκθεσή του.
Οι σεληνιακές φιλοδοξίες του Ντάφι θα ενισχύσουν σίγουρα ενθουσιασμό. Αλλά η εκπλήρωση τόσο υψηλών προσδοκιών είναι ήδη ένα δύσκολο πρότζεκτ.
*Ο Liam Denning είναι αρθρογράφος της στήλης του Bloomberg Opinion με θέμα την ενέργεια.
Πηγή: skai.gr
