Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε πεπεισμένος χθες Δευτέρα ότι το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς είναι έτοιμο να δεχτεί συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με το Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, παρόντος του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, προσκεκλημένου του στον Λευκό Οίκο.
«Θέλουν συνάντηση και θέλουν κατάπαυση του πυρός», είπε ο ρεπουμπλικάνος κατά τη διάρκεια γεύματος που παρέθεσε στην αμερικανική προεδρία με παρόντα τον ισραηλινό πρωθυπουργό.
Ερωτηθείς εάν θεωρεί πως συνεχίζει να είναι εφικτή η λεγόμενη λύση των δυο κρατών στο Μεσανατολικό, ο πρόεδρος των ΗΠΑ περιορίστηκε να πει «δεν ξέρω», παραπέμποντας στον ισραηλινό πρωθυπουργό — ο οποίος απορρίπτει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αυτό.
Σε ερώτηση για το σχέδιο μετεγκατάστασης των κατοίκων της Λωρίδας της Γάζας, στο οποίο έχει αναφερθεί επανειλημμένα φέτος, ο κ. Τραμπ είπε πως έχει εξασφαλίσει εξαιρετική συνεργασία από πλευράς χωρών που γειτονεύουν με το Ισραήλ, χωρίς να διευκρινίσει ποιες.
Από την πλευρά του, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ανακοίνωσε πως παρουσίασε στον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ επιστολή με την οποία προτείνει να δοθεί στον ρεπουμπλικάνο το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους μετά την έναρξη της συνάντησης, ο κ. Νετανιάχου είπε επίσης πως το Ισραήλ, σε συνεργασία με τις ΗΠΑ, αναζητεί χώρες που θα προσέφεραν στους Παλαιστίνιους στη Λωρίδα της Γάζας καλύτερο μέλλον.
«Τη στιγμή που μιλάμε, αποκαθιστά την ειρήνη στη μια χώρα μετά την άλλη, στη μια περιφέρεια μετά την άλλη», είπε ο κ. Νετανιάχου, αναφερόμενος στο περιεχόμενο της επιστολής προς την επιτροπή που απονέμει τη διεθνή τιμητική διάκριση.
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός είπε ακόμη πως η κυβέρνησή του θα προωθήσει την ειρήνη με τους παλαιστίνιους γείτονές της που δεν θέλουν να την καταστρέψουν, ωστόσο «η ασφάλεια θα παραμείνει πάντα στα χέρια μας».
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, στον Λευκό Οίκο, δήλωσε επίσης πως ελπίζει ότι ο πόλεμος ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν τέλειωσε.
Συμπλήρωσε πως ελπίζει πως δεν θα χρειαστεί οι ΗΠΑ να προχωρήσουν σε νέους βομβαρδισμούς στην Ισλαμική Δημοκρατία.
Ανέφερε ακόμη πως είναι προγραμματισμένες νέες συνομιλίες για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας της Τεχεράνης, χωρίς να γίνει πιο συγκεκριμένος.
Επιπλέον, είπε πως θα του άρεσε να προχωρήσει στην άρση των αμερικανικών κυρώσεων στο Ιράν όταν είναι η κατάλληλη στιγμή.
Αναφέρθηκε στο ότι η κυβέρνησή του προχώρησε στην άρση των κυρώσεων στη Συρία ώστε η χώρα να μπορέσει να προχωρήσει, προσθέτοντας πως θα μπορούσε να γίνει το ίδιο στην περίπτωση της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
«Θα μου άρεσε να μπορέσω, την κατάλληλη στιγμή, να προχωρήσω στην κατάργηση αυτών των κυρώσεων, να τους δώσω ευκαιρία να προχωρήσουν σε ανοικοδόμηση, επειδή θα ήθελα να δω το Ιράν να προχωρά σε ανοικοδόμηση με ειρηνικό τρόπο και όχι τριγυρίζοντας και φωνάζοντας ‘θάνατος στην Αμερική’, ‘θάνατος στις ΗΠΑ’, ‘θάνατος στο Ισραήλ’, όπως έκαναν», δήλωσε.
Από την πλευρά του ο ισραηλινός πρωθυπουργός, ερωτηθείς σχετικά με το ενδεχόμενο αλλαγής καθεστώτος στο Ιράν, είπε πως αυτό επαφίεται στον λαό της χώρας — τον οποίο έχει καλέσει επανειλημμένα να ανατρέψει την «τυραννία».
Το παρασκήνιο της συνάντησης
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ φιλοξένησε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου για συνομιλίες στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα, ενώ Ισραηλινοί αξιωματούχοι διεξήγαγαν έμμεσες διαπραγματεύσεις με τη Χαμάς με στόχο την εξασφάλιση μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, και την απελευθέρωση ομήρων.
Η επίσκεψη του Νετανιάχου ήρθε μετά την πρόβλεψη-δήλωση του Τραμπ, την παραμονή της συνάντησής τους, ότι μια συμφωνία Ισραήλ-Χαμας, θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτή την εβδομάδα.
Πριν κατευθυνθεί στην Ουάσινγκτον, ο Ισραηλινός ηγέτης δήλωσε ότι οι συζητήσεις του με τον Τραμπ θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην προώθηση των διαπραγματεύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη στο Κατάρ μεταξύ του Ισραήλ και της παλαιστινιακής ένοπλης ομάδας.
Ήταν η τρίτη πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση του Τραμπ με τον Νετανιάχου από την επιστροφή του στην εξουσία τον Ιανουάριο και πραγματοποιήθηκε δύο εβδομάδες περίπου μετά τον Αμερικανικό βομβαρδισμό των ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων σε υποστήριξη των ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών. Ο Τραμπ στη συνέχεια συνέβαλε στην επίτευξη εκεχειρίας στον 12ήμερο πόλεμο Ισραήλ-Ιράν.
Ο Τραμπ και οι βοηθοί του φάνηκαν να προσπαθούν να εκμεταλλευτούν οποιαδήποτε ευκαιρία δημιουργείται από την αποδυνάμωση του Ιράν, το οποίο υποστηρίζει τη Χαμάς, για να πιέσουν και τις δύο πλευρές για μια σημαντική πρόοδο στον 21μηνο πόλεμο της Γάζας, σύμφωνα με το Reuters. Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε δηλώσει επίσης ότι θέλει να συζητήσει με τον Νετανιάχου τις προοπτικές για μια «μόνιμη συμφωνία» με το Ιράν, τον περιφερειακό εχθρό του Ισραήλ.
Οι δύο ηγέτες είχαν προγραμματίσει να παρακαθίσουν σε ιδιωτικό δείπνο (στον Λευκό Οίκο) αντί για επίσημες συνομιλίες στο Οβάλ Γραφείο, όπου ο πρόεδρος συνήθως υποδέχεται τους αξιωματούχους που τον επισκέπτονται. Δεν ήταν άμεσα σαφές γιατί ο Τραμπ ακολούθησε αυτή τη φορά μια πιο ήπια προσέγγιση με τον Νετανιάχου.
Αφού έφτασε στην Ουάσινγκτον κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο Νετανιάχου συναντήθηκε νωρίτερα τη Δευτέρα με τον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, και τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, στο πλαίσιο της προετοιμασίας για τις συνομιλίες του με τον πρόεδρο. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός θα επισκεφθεί το Καπιτώλιο των ΗΠΑ την Τρίτη για να συναντηθεί με ηγέτες του Κογκρέσου.
Πριν από την επίσκεψη, ο Νετανιάχου δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι θα ευχαριστήσει τον Τραμπ για τις αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις και είπε ότι οι Ισραηλινοί διαπραγματευτές προχωρούν για μια συμφωνία για τη Γάζα στη Ντόχα, την πρωτεύουσα του Κατάρ.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι ελπίζουν επίσης ότι η έκβαση της σύγκρουσης με το Ιράν θα ανοίξει το δρόμο για την εξομάλυνση των σχέσεων με περισσότερους γείτονές του, όπως ο Λίβανος, η Συρία και η Σαουδική Αραβία, ένα άλλο ζήτημα που βρέθηκε στην ατζέντα της συνάντησης Νατανιάχου-Τραμπ.
Δεύτερη μέρα συνομιλιών στο Κατάρ
Ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της πρότασης για 60ήμερη κατάπαυση του πυρός, θα ταξιδέψει στη Ντόχα αυτή την εβδομάδα για να συμμετάσχει στις συζητήσεις εκεί, δήλωσε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λίβιτ, σε δημοσιογράφους τη Δευτέρα.
Σε μια ένδειξη συνεχιζόμενων διαφορών μεταξύ των δύο πλευρών, παλαιστινιακές πηγές δήλωσαν ότι η άρνηση του Ισραήλ να επιτρέψει την ελεύθερη και ασφαλή είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα παραμένει το κύριο εμπόδιο για την πρόοδο στις έμμεσες συνομιλίες. Το Ισραήλ επιμένει ότι λαμβάνει μέτρα για την εισαγωγή τροφίμων στη Γάζα, αλλά επιδιώκει να αποτρέψει τους μαχητές από το να εκτρέψουν τις προμήθειες.
Τη δεύτερη ημέρα των διαπραγματεύσεων, οι μεσολαβητές διοργάνωσαν συνομιλίες οι οποίες αναμενόταν να συνεχιστούν το βράδυ, δήλωσαν παλαιστινιακές πηγές στο Reuters.
Η πρόταση που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ προβλέπει σταδιακή απελευθέρωση ομήρων, αποχώρηση ισραηλινών στρατευμάτων από περιοχές της Γάζας και συζητήσεις για τον πλήρη τερματισμό του πολέμου.
Η Χαμάς απαιτεί εδώ και καιρό τον οριστικό τερματισμό του πολέμου προτού απελευθερώσει τους εναπομείναντες ομήρους. Το Ισραήλ έχει επιμείνει ότι δεν θα συμφωνήσει να σταματήσει τις μάχες μέχρι να απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι και να διαλυθεί η Χαμάς.
Ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους την περασμένη εβδομάδα ότι θα ήταν «πολύ σταθερός» με τον Νετανιάχου σχετικά με την ανάγκη για μια ταχεία συμφωνία για τη Γάζα και ότι ο Ισραηλινός ηγέτης ήθελε επίσης να τερματίσει τον πόλεμο.
Μερικοί από τους σκληροπυρηνικούς εταίρους του συνασπισμού του Νετανιάχου αντιτίθενται στην παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων, αλλά, καθώς οι Ισραηλινοί έχουν γίνει ολοένα και πιο κουρασμένοι από τον πόλεμο στη Γάζα, η κυβέρνησή του αναμένεται να υποστηρίξει μια εκεχειρία εάν μπορέσει να εξασφαλίσει αποδεκτούς όρους.
Η εκεχειρία στις αρχές του τρέχοντος έτους κατέρρευσε τον Μάρτιο και οι συνομιλίες για την αναβίωσή της έχουν αποβεί μέχρι στιγμής άκαρπες. Εν τω μεταξύ, το Ισραήλ έχει εντείνει τη στρατιωτική του εκστρατεία στη Γάζα και έχει περιορίσει δραστικά τη διανομή τροφίμων.
Η ισραηλινή αντιπροσωπεία αναχώρησε χθες για το Κατάρ για συνομιλίες, οι οποίες τερματίστηκαν χωρίς να σημειωθεί πρόοδος, σύμφωνα με δυο παλαιστινιακές πηγές του πρακτορείου Reuters ενήμερες για όσα διαμείφθηκαν. Οι ίδιες πηγές πρόσθεσαν ότι η ισραηλινή αντιπροσωπεία δεν έχει εντολή που θα της επέτρεπε να κλείσει συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Ο πόλεμος στη Γάζα ξέσπασε όταν η Χαμάς επιτέθηκε στο νότιο Ισραήλ τον Οκτώβριο του 2023, σκοτώνοντας περίπου 1.200 ανθρώπους και κρατώντας 251 ομήρους. Περίπου 50 όμηροι παραμένουν στη Γάζα, εκ των οποίων οι 20 πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί.
Ο πόλεμος αντιποίνων του Ισραήλ στη Γάζα έχει σκοτώσει πάνω από 57.000 Παλαιστίνιους, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας του θύλακα. Το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της Γάζας έχει εκτοπιστεί λόγω του πολέμου και σχεδόν μισό εκατομμύριο άνθρωποι θα αντιμετωπίσουν λιμό τους επόμενους μήνες, σύμφωνα με εκτιμήσεις των Ηνωμένων Εθνών.
Ο Τραμπ έχει υποστηρίξει σθεναρά τον Νετανιάχου, μάλιστα παρενέβη στην εγχώρια ισραηλινή πολιτική σκηνή τον περασμένο μήνα επιτιθέμενος στους εισαγγελείς για μια δίκη διαφθοράς εναντίον του Ισραηλινού ηγέτη για κατηγορίες δωροδοκίας, απάτης και παραβίασης εμπιστοσύνης, τις οποίες ο Νετανιάχου αρνείται.
Πηγή: skai.gr