Έχεις κρυολόγημα; Πιες ένα ζεστό τσάι με μέλι ή φάε κοτόσουπα. Έχεις πονόλαιμο; Κάνε γαργάρα με αλατόνερο. Έχεις ξηρά μαλλιά; Κάνε μια μάσκα με ελαιόλαδο. Αυτά είναι μερικά από τα γνωστά «γιατροσόφια» που έφτασαν σε εμάς από τις προηγούμενες γενιές και τα χρησιμοποιούμε ακόμη και σήμερα, χωρίς όμως να γνωρίζουμε αν όλα έχουν αποτέλεσμα.
Έχουν επιστημονική βάση τα γιατροσόφια;
Η παθολόγος Βάια Ραρρά κλήθηκε να σχολιάσει στην εκπομπή του ΣΚΑΪ Ζω Καλά με τον Μιχάλη Κεφαλογιάννη ορισμένες από τις πιο διαδεδομένες πρακτικές. Πρώτο παράδειγμα, οι γαργάρες με αλατόνερο, που χρησιμοποιούνται ευρέως σε περιπτώσεις ερεθισμένου λαιμού.
Όπως εξήγησε, το αλατόνερο μπορεί πράγματι να βοηθήσει, καθώς πρόκειται για πυκνό διάλυμα που συμβάλλει στη μείωση του οιδήματος στον λαιμό. Ωστόσο, για να είναι αποτελεσματικό, θα πρέπει το διάλυμα να είναι αρκετά αλμυρό, τόσο που συχνά προκαλεί δυσφορία ή και τάση για αναγούλα. Αν δεν είναι επαρκώς πυκνό, το αποτέλεσμα είναι περιορισμένο. Παρ’ όλα αυτά, η ειδικός τόνισε ότι δεν πρόκειται για κάτι επιβλαβές.
Ένα ακόμη δημοφιλές «γιατροσόφι» είναι το ζεστό τσάι με μέλι, το οποίο πολλοί θεωρούν ανακουφιστικό για τον λαιμό. Και σε αυτή την περίπτωση, η επιστήμη φαίνεται να συμφωνεί: το μέλι έχει μαλακτικές ιδιότητες και μπορεί να προσφέρει προσωρινή ανακούφιση. Όσο για την προσθήκη αλκοόλ, όπως ουίσκι, η γιατρός εμφανίστηκε επιφυλακτική, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις πως βοηθά.
Επομένως, μέλι, θυμάρι και απλές γαργάρες μπορούν να λειτουργήσουν υποστηρικτικά χωρίς να υποκαθιστούν την ιατρική συμβουλή, όταν τα συμπτώματα επιμένουν. Εξάλλου, τα συγκεκριμένα συστατικά χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα σε φυτικά σιρόπια που πωλούνται στα φαρμακεία.
Πρόκειται για κατευναστικά ροφήματα που μαλακώνουν τον λαιμό και προσφέρουν άμεση ανακούφιση, αρκεί να καταναλώνονται χλιαρά και όχι καυτά ή παγωμένα. Ακραίες θερμοκρασίες, άλλωστε, μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση και να επιδεινώσουν την ενόχληση.
Σταθερή αξία παραμένει και η κλασική κοτόσουπα με ρύζι. Το κολλαγόνο του κοτόπουλου συμβάλλει στην ανάρρωση μετά από ίωση, ενώ το συγκεκριμένο φαγητό είναι εύπεπτο, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό όταν ο οργανισμός είναι καταπονημένος. Δεν είναι τυχαίο, μάλιστα, ότι η κοτόσουπα θεωρείται «βάλσαμο» για το κρυολόγημα και σε άλλους πολιτισμούς, όχι μόνο στην Ελλάδα.
Αντιθέτως, κάποιες άλλες πρακτικές που επανέρχονται στη μόδα μέσω των social media δεν φαίνεται να έχουν επιστημονικό υπόβαθρο. Οι βεντούζες, παρότι διαδεδομένες στο παρελθόν και δημοφιλείς ακόμη και σήμερα, δεν βοηθούν στο κρυολόγημα ή στον βήχα. Δημιουργούν απλώς τοπική θερμότητα και υπεραιμία, χαλαρώνοντας επιφανειακά τους μυς, ενώ υπάρχει και κίνδυνος εγκαύματος αν εφαρμοστούν λανθασμένα.
«Όχι, οι βεντούζες δημιουργούν θερμότητα, υπεραιμία ναι, χαλαρώνουν τους μυς της πλάτης, αλλά όταν βήχεις έχεις κάτι άλλο. Πώς να φτάσει παρακάτω η βεντούζα; Ίσα ίσα που αν γίνει ένα μικρό λάθος παθαίνεις και έγκαυμα στην πλάτη. Θεωρώ ότι δεν έχει κάποια επιστημονική βάση η μέθοδος με τις βεντούζες» είπε η κ. Ραρρά.
Αντίθετα, η χρήση πάγου σε περιπτώσεις πρηξίματος, κνησμού ή πόνου έχει σαφή εξήγηση: η χαμηλή θερμοκρασία μουδιάζει τα νεύρα και μειώνει προσωρινά το αίσθημα του πόνου, λειτουργώντας σαν μια ήπια τοπική αναισθησία.
Τέλος, όσον αφορά τις σπιτικές μάσκες ομορφιάς με ελαιόλαδο, αυγό ή αβοκάντο, η παθολόγος ήταν επιφυλακτική ως προς την αποτελεσματικότητά τους. Τα συστατικά αυτά έχουν μεν ευεργετικές ιδιότητες, όμως είναι βαριές μοριακά και δεν απορροφώνται από το δέρμα ή τα μαλλιά. Όπως επισήμανε, είναι προτιμότερο να τα καταναλώνουμε στη διατροφή μας παρά να τα χρησιμοποιούμε τοπικά.
Το συμπέρασμα; Κάποια γιατροσόφια της γιαγιάς έχουν και τη… «βούλα» της επιστήμης, άλλα όμως παραμένουν απλώς κομμάτι της παράδοσης. Οπότε καλό είναι να ξεχωρίζουμε το ωφέλιμο από το απλώς… διαδεδομένο.
[embedded content]
Πηγή: skai.gr














