
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξετάζει για πρώτη φορά την ενεργοποίηση του «μηχανισμού κατά του εξαναγκασμού» (ACI), προειδοποιώντας για αντίποινα σε αμερικανικές υπηρεσίες και εταιρείες, από την Amazon και τη Microsoft μέχρι την Uber και το Netflix, εάν δεν υπάρξει συμφωνία με τις ΗΠΑ για την αποτροπή των νέων δασμών.
Ένας αυξανόμενος αριθμός κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, εξετάζουν το ενδεχόμενο χρήσης εκτεταμένων μέτρων στο πλαίσιο του μηχανισμού ACI κατά των ΗΠΑ εάν η ΕΕ δεν καταφέρει να καταλήξει σε εμπορική συμφωνία με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με Ευρωπαίους διπλωμάτες.
Ο μηχανισμός κατά του εξαναγκασμού της ΕΕ, τέθηκε σε ισχύ στα τέλη του 2023 και μέχρι στιγμής δεν έχει χρησιμοποιηθεί, καθώς θεωρείται από πολλούς ως η «πυρηνική επιλογή» στη φαρέτρα του μπλοκ.
Τι περιλαμβάνει ο ACI
Ο ACI επιτρέπει στα 27 κράτη της ΕΕ να προχωρούν σε αντίποινα εναντίον τρίτων χωρών που ασκούν οικονομική πίεση στα μέλη για να αλλάξουν πολιτικές και προσφέρει πολύ ευρύτερο πεδίο δράσης από τους απλούς δασμούς στις εξαγωγές των ΗΠΑ.
Ο ACI περιλαμβάνει 10 σημείων με πιθανά μέτρα κατά της απειλής του Τραμπ για επιβολή δασμών 30% στις εισαγωγές της ΕΕ έως την 1η Αυγούστου.
Πέρα από τους δασμούς στα αγαθά, τα εργαλεία του ACI περιλαμβάνουν περιορισμούς στις εισαγωγές ή εξαγωγές αγαθών, όπως μέσω ποσοστώσεων ή αδειών.
Για δημόσιους διαγωνισμούς στην ΕΕ, συνολικής αξίας περίπου 2 τρισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως, υπάρχουν δύο επιλογές: Πρώτον, προσφορές που βασίζονται κατά περισσότερο από 50% σε αμερικανικά προϊόντα ή υπηρεσίες (όπως σε έργα κατασκευών ή αμυντικούς εξοπλισμούς) θα μπορούσαν να αποκλείονται.
Δεύτερον, οι αμερικανικές προσφορές θα μπορούσαν να βαθμολογούνται με «πέναλτι» — δηλαδή να επιβαρύνονται με αρνητική βαθμολογία, ώστε να μειώνονται οι πιθανότητές τους να κερδίσουν.
Ο ACI θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει στη λήψη μέτρων που επηρεάζουν τις υπηρεσίες στις οποίες οι ΗΠΑ διατηρούν πλεόνασμα στο εμπόριο με την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων παρόχων ψηφιακών υπηρεσιών όπως οι Amazon, Microsoft, Netflix ή Uber.
Επιπλέον μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν περιορισμούς στις άμεσες ξένες επενδύσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες είναι ο μεγαλύτερος επενδυτής στην ΕΕ.
Περαιτέρω μέτρα θα μπορούσαν να αφορούν περιορισμούς στην προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, στην πρόσβαση στις χρηματοοικονομικές αγορές και στη δυνατότητα πώλησης χημικών ή τροφίμων εντός της ΕΕ.
Η ΕΕ οφείλει να επιλέγει τα μέτρα που είναι πιο αποτελεσματικά για να αποτρέψουν την εξαναγκαστική συμπεριφορά μιας τρίτης χώρας και, εφόσον είναι δυνατόν, να αποκαταστήσουν τη ζημιά που έχει προκληθεί.
Πώς ενεργοποιείται ο ACI
Ο Μηχανισμός Κατά του Εξαναγκασμού (ACI) προτάθηκε το 2021, ως απάντηση στις επικρίσεις κρατών-μελών της ΕΕ ότι η πρώτη κυβέρνηση Τραμπ και η Κίνα χρησιμοποιούσαν το εμπόριο ως πολιτικό εργαλείο. Σύμφωνα με Λιθουανούς αξιωματούχους, η Κίνα είχε στοχοποιήσει τη Λιθουανία, όταν επέτρεψε την εγκατάσταση de facto πρεσβείας της Ταϊβάν στο Βίλνιους.
Ο νόμος δίνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή προθεσμία έως και τέσσερις μήνες για να εξετάσει πιθανά περιστατικά εξαναγκασμού. Αν διαπιστώσει ότι τα μέτρα τρίτης χώρας συνιστούν εξαναγκασμό, παραπέμπει την υπόθεση στα κράτη-μέλη, τα οποία έχουν στη διάθεσή τους άλλες 8 έως 10 εβδομάδες για να επικυρώσουν το συμπέρασμα.
Για την επικύρωση απαιτείται ειδική πλειοψηφία, δηλαδή αυστηρότερη διαδικασία απ’ ό,τι για την επιβολή απλών αντιποίνων, όπως οι δασμοί.
Στη συνέχεια, η Επιτροπή προχωρά, κατά κανόνα, σε διαβουλεύσεις με τη συγκεκριμένη τρίτη χώρα, με στόχο να τερματιστεί η εξαναγκαστική συμπεριφορά. Αν οι διαβουλεύσεις αποτύχουν, εντός εξαμήνου μπορεί να υιοθετήσει μέτρα απάντησης εκ μέρους της ΕΕ, τα οποία υπόκεινται εκ νέου σε ψηφοφορία των κρατών-μελών. Τα μέτρα αυτά αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή εντός τριών μηνών.
Η όλη διαδικασία μπορεί να διαρκέσει έως και έναν χρόνο, αλλά προβλέπεται η δυνατότητα επιτάχυνσής της.
Πηγή: skai.gr