Οι ισραηλινές επιθέσεις εντός συριακού εδάφους προκαλούν αμφισβήτηση όσον αφορά τα πραγματικά τους κίνητρα, σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές και παρατηρητές. Παρότι το Ισραήλ επικαλείται την «προστασία των Δρούζων» στη Συρία ως βασικό λόγο για την πρόσφατη στρατιωτική του δράση, πηγές υποστηρίζουν πως εξυπηρετούνται ευρύτερα γεωπολιτικά συμφέροντα του Τελ Αβίβ.
Το υπόβαθρο: Εσωτερικές συγκρούσεις στη Συρία
Πρόσφατα στη νότια επαρχία Σουέιντα, εσωτερική βία μεταξύ σουνιτών Βεδουίνων και της μειονότητας των Δρούζων οδήγησε στον θάνατο εκατοντάδων ανθρώπων, με τις κυβερνητικές δυνάμεις να αποχωρούν από την περιοχή. Ο Σύρος πρόεδρος, Άχμεντ αλ-Σάρα, τόνισε σε επίσημες δηλώσεις του τη δέσμευση του καθεστώτος «να προστατεύσει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες της κοινότητας των Δρούζων», ενώ παράλληλα έστρεψε τα πυρά του προς το Ισραήλ, κατηγορώντας το για εκμετάλλευση της αστάθειας σε βάρος των ειρηνευτικών προσπαθειών.
Το Ισραήλ πραγματοποίησε επιθέσεις σε κυβερνητικά κτήρια στην Δαμασκό και σε μονάδες του συριακού στρατού, με τον πρωθυπουργό Νετανιάχου να δηλώνει πως στόχος ήταν «η διάσωση των αδελφών μας Δρούζων και η εξάλειψη των συμμοριών του καθεστώτος». Ωστόσο, σύμφωνα με τον αλ-Σάρα, το Ισραήλ επιχειρεί να εκτροχιάσει τα βήματα σταθεροποίησης της Συρίας.
Σκλήρυνση της ισραηλινής στάσης
Τα πρόσφατα πλήγματα στη Συρία θεωρούνται σημαντική κλιμάκωση της στρατιωτικής εκστρατείας του Ισραήλ, η οποία εντάθηκε έπειτα από την πτώση του Μπασάρ αλ-Άσαντ στα τέλη του 2024. Επικαλούμενο λόγους αποτροπής ενίσχυσης της νέας συριακής κυβέρνησης με οπλισμό, το Ισραήλ -σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής- έχει πραγματοποιήσει σχεδόν 1.000 αεροπορικές επιθέσεις, καταλαμβάνοντας παράλληλα σημαντικά εδάφη.
Επισήμως, οι δύο χώρες βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση από το 1967, οπότε και το Ισραήλ κατέλαβε τα στρατηγικής σημασίας Υψίπεδα του Γκολάν. Αν και ΗΠΑ και Ισραήλ θεωρούν την περιοχή ισραηλινή, η διεθνής κοινότητα εξακολουθεί να τη χαρακτηρίζει συριακό έδαφος υπό κατοχή. Μετά την ανατροπή Άσαντ, τα ισραηλινά στρατεύματα έχουν επεκταθεί πέραν της αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης που εποπτεύουν τα Ηνωμένα Έθνη, καθιερώνοντας ντε φάκτο ζώνη ασφαλείας νότια της Συρίας.
Εσωτερική πολιτική πίεση στο Ισραήλ
Η χρονική συγκυρία των επιθέσεων έχει τη δική της σημασία. Ο Νετανιάχου, αντιμετωπίζοντας δίκη για διαφθορά, πολιτικές τριγμούς στον κυβερνητικό συνασπισμό και διεθνείς πιέσεις για το θέμα της Γάζας, φαίνεται να αξιοποιεί κατάλληλα τις εξελίξεις στο συριακό μέτωπο. Όπως επισημαίνουν ειδικοί, «ο Ισραηλινός πρωθυπουργός κρατά ένα μέτωπο ανοιχτό, επιδιώκοντας να εμφανίζεται ως εγγυητής της ασφάλειας, ιδιαίτερα σε προεκλογικό περιβάλλον».
Η συμμαχία μεταξύ των ισραηλινών Δρούζων – μιας σημαντικής πληθυσμιακής ομάδας που υπηρετεί στον στρατό – και της κυβέρνησης του Ισραήλ, αποτελεί ένα επιπλέον εσωτερικό κίνητρο, αν και διεθνείς αναλυτές σημειώνουν ότι ο πραγματικός στόχος υπερβαίνει την απλή υποστήριξη της μειονότητας.
Η Συρία σε διαρκή αποδυνάμωση
Κεντρικός στόχος του Ισραήλ παραμένει η διατήρηση της Συρίας σε καθεστώς διαρκούς αδυναμίας, ώστε να μην αποτελεί απειλή στην περιφερειακή ισορροπία ισχύος. Όπως παρατηρούν αναλυτές του International Crisis Group, η κυβέρνηση της Δαμασκού αδυνατεί, πλέον, να διατηρήσει τον έλεγχο κρίσιμων περιοχών, ενώ αυξάνεται η δυσαρέσκεια και η δυσπιστία μειονοτικών κοινοτήτων όπως οι Δρούζοι.
Επιπλέον, η αξιοπιστία των κυβερνητικών εγγυήσεων για την ασφάλεια των μειονοτήτων αμφισβητείται, προσφέροντας έδαφος στο Ισραήλ να εδραιώσει την επιρροή του στη νοτιοανατολική Συρία.
«Χωρίς μεταρρύθμιση στην προσέγγιση ασφάλειας και λογοδοσία στις κυβερνητικές δυνάμεις, η Δαμασκός δύσκολα θα πείσει για την ειλικρίνεια των προθέσεων της», δηλώνουν ειδικοί.
Επιμέλεια: Κώστας Αργυρός
Πηγή: Deutsche Welle
