Στη Γερμανία υπάρχουν περισσότεροι από 7 εκατ. ψηφοφόροι με μεταναστευτικό υπόβαθρο – Ποια είναι τα κόμματα που τους πείθουν περισσότερο;
Στη Γερμανία υπάρχουν περισσότεροι από 7 εκατομμύρια ψηφοφόροι με μεταναστευτικό υπόβαθρο. Ποια είναι τα κόμματα που τους πείθουν περισσότερο ενόψει των εκλογών του Φεβρουαρίου; Κάτι λιγότερο από ένας μήνας απομένει στα γερμανικά κόμματα για να πείσουν τους πολίτες για τα πολιτικά τους προγράμματα. Κατά τη σύντομη προεκλογική εκστρατεία οι παρατάξεις εστιάζουν μεταξύ άλλων και σε μία αρκετά μεγάλη ομάδα, στην οποία ανήκουν πάνω από 7,1 εκατομμύρια πολίτες – δηλαδή ένας στους οκτώ εκλογείς: τους ψηφοφόρους με μεταναστευτικό υπόβαθρο.
Εν αντιθέσει μάλιστα με παλαιότερα, οι ψηφοφόροι με μεταναστευτικό υπόβαθρο δεν φαίνεται να επιλέγουν ένα συγκεκριμένο κόμμα, όπως επισημαίνει η κοινωνιολόγος Φριντερίκε Ρέμερ στην DW:
«Το κόμμα με το υψηλότερο δυναμικό είναι το SPD. Περίπου το 20% των ψηφοφόρων με μεταναστευτικό υπόβαθρο δηλώνουν πως θα μπορούσαν να ψηφίσουν AfD. Όταν όμως ερωτώνται ποιο κόμμα θεωρούν πως μπορεί να βρει καλύτερες λύσεις στα καίρια ζητήματα, απαντούν σε μεγαλύτερη συχνότητα από τους ψηφοφόρους χωρίς μεταναστευτικό υπόβαθρο πως κανένα κόμμα δεν τους πείθει για κάτι τέτοιο».
Η Ρέμερ εργάζεται για το Γερμανικό Κέντρο Έρευνας για την Ενσωμάτωση και τη Μετανάστευση (DeZIM) και έχει συμμετάσχει στην εκπόνηση μίας μελέτης για λογαριασμό του ινστιτούτου αναφορικά με τις καθημερινές ανησυχίες και τις εκλογικές προτιμήσεις των ανθρώπων με μεταναστευτικό υπόβαθρο. Μία ακόμη τάση που έχουν διαπιστώσει οι ερευνητές είναι και η εξής: η Συμμαχία της Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) και η Αριστερά έχουν μεγαλύτερη απήχηση στη συγκεκριμένη εκλογική ομάδα, ενώ οι Πράσινοι αντιθέτως μικρότερη.
Προτεραιότητα η οικονομία και ο πληθωρισμός
Η οικονομία και ο πληθωρισμός βρίσκονται επίσης στην κορυφή της ατζέντας των ψηφοφόρων με μεταναστευτικό υπόβαθρο. «Οι πολίτες με μεταναστευτικό υπόβαθρο δηλώνουν συχνότερα πως ανησυχούν πολύ για τα υλικά ζητήματα, για τυχόν προβλήματα στα συνταξιοδοτικά προγράμματα ή για το στεγαστικό», παρατηρεί η Ρέμερ.
«Βλέπουμε επίσης πως οι άνθρωποι με μεταναστευτικό υπόβαθρο ανησυχούν περισσότερο πως θα γίνουν θύματα μίας αξιόποινης ενέργειας», προσθέτει η ειδικός. Τέτοιοι φόβοι υποδαυλίζονται σε σημαντικό βαθμό από την ακροδεξιά AfD, η οποία τάσσεται ανοιχτά κατά των αλλοδαπών και των μεταναστών στην προεκλογική της εκστρατεία – θέλοντας ωστόσο ταυτοχρόνως να προσελκύσει και νέους ψηφοφόρους. Και μάλιστα καταφέρνει ενίοτε να κερδίσει και ψηφοφόρους με μεταναστευτικό υπόβαθρο, όπως τονίζει η κοινωνιολόγος:
«Η AfD καταφέρνει με μεγάλη επιτυχία να έχει απήχηση σε συγκεκριμένες υποομάδες με μεταναστευτικό υπόβαθρο και να τις γοητεύσει με τις πολιτικές της προτάσεις. Για πολλούς μετανάστες που ζουν εδώ και χρόνια στη Γερμανία, ιδίως εκείνους που έχουν έρθει από τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική ή την Τουρκία, η AfD είναι σαν να τους λέει ότι δεν είναι αυτοί το πρόβλημα, αλλά οι καινούριοι μετανάστες – κάτι που γίνεται αντιληπτό και από τις αναρτήσεις στα social media».
Μικρή συμμετοχή στις οικογένειες μεταναστών από την Τουρκία
Σύμφωνα με τον Γιουνούς Ουλουσόι, διευθυντή προγράμματος στο Κέντρο Τουρκικών Σπουδών και Έρευνας της Ενσωμάτωσης (ZfTI) στο Έσσεν, δηλώνει στην DW πως η AfD έχει απήχηση και στους πολίτες με καταγωγή από την Τουρκία και ιδίως σε αυτούς που υιοθετούν κριτική στάση απέναντι στο Ισλάμ, σε αυτούς που έχουν καταφέρει να ενσωματωθούν σχεδόν πλήρως στη γερμανική κοινωνία, καθώς και σε εκείνους που είναι μετανάστες εδώ και δεκαετίες και αντιμετωπίζουν τους νέους μετανάστες ως ανταγωνιστές.
«Αυτές οι ομάδες θεωρώ πάντως πως δεν είναι τόσο μεγάλες», προσθέτει ο ειδικός. «Διότι ακούγοντας τις τοποθετήσεις των πολιτικών της AfD για τη μετανάστευση και το Ισλάμ αδυνατώ να καταλάβω πώς ένα τέτοιο κόμμα θα μπορούσε να έχει μεγάλη απήχηση ανάμεσα στους ψηφοφόρους με τουρκική καταγωγή».
Στο παρελθόν, οι τουρκικής καταγωγής Γερμανοί ψήφιζαν συχνά SPD. Παρ’ ότι όμως πολλοί από αυτούς εξακολουθούν να ψηφίζουν το συγκεκριμένο κόμμα, οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν χάσει μέρος της απήχησής τους στην εν λόγω εκλογική ομάδα. Ολοένα και περισσότεροι ψηφοφόροι με καταγωγή από την Τουρκία επιλέγουν πλέον να απέχουν από τις εκλογές – εξ ου και η συμμετοχή τους είναι συνολικά πιο περιορισμένη σε σύγκριση με άλλες μεταναστευτικές εκλογικές ομάδες.
«Υπάρχει μία μεγάλη ομάδα νέων ανθρώπων που στην καθημερινότητά της υφίσταται διακρίσεις και νιώθει πως βρίσκεται στο περιθώριο», με αποτέλεσμα να οδηγούνται στην απόφαση «να αποστασιοποιηθούν πολιτικά και να πηγαίνουν να ψηφίσουν στις εκλογές», εξηγεί ο Ουλουσόι. Επιπλέον, η γερμανική πολιτική εστιάζει υπερβολικά στα προβλήματα που υπάρχουν με την τουρκική κοινότητα και όχι στις θετικές εξελίξεις, με αποτέλεσμα τα μέλη της τουρκικής μειονότητας να μην αισθάνονται πάντοτε πλήρως αποδεκτά στα πλαίσια της γερμανικής κοινωνίας, επικρίνει ο Ουλουσόι.
Η απήχηση της Αριστεράς και της Σάρα Βάγκενκνεχτ
Μία άλλη μεγάλη ομάδα ανθρώπων με μεταναστευτικό υπόβαθρο που γνωρίζει επίσης πολύ καλά αυτό το αίσθημα της περιθωριοποίησης είναι οι μετανάστες από την πρώην Σοβιετική Ένωση. Με την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022, πολλοί Γερμανοί ρωσικής καταγωγής ένιωσαν στο κοινωνικό περιθώριο, όπως εξηγεί στην DW ο ιστορικός Γιάννης Παναγιωτίδης – και η AfD ήταν το κόμμα που επωφελήθηκε από αυτήν την εξέλιξη.
«Η AfD προσπαθεί με τον πιο επιθετικό τρόπο να παρουσιαστεί στην πολιτική σκηνή ως το κόμμα των Ρωσογερμανών», προσθέτει ο Παναγιωτίδης, ο οποίος διατελεί και επιστημονικός διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου για την Ιστορία των Μετασχηματισμών στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Με αυταρχικές υποσχέσεις, με μία πολιτική “Νόμου και Τάξης” και με μία στάση κριτική προς τους μετανάστες, η οποία είναι αρκετά σημαντική για ένα μέρος της συγκεκριμένης εκλογικής ομάδας. «Επειδή το αίσθημα ανασφάλειας που νιώθουν πολλοί τους οδηγεί στο να είναι και οι ίδιοι κατά των μεταναστών, ιδίως αυτών που έρχονται από τις ισλαμικές χώρες», επισημαίνει ο ειδικός.
Σύμφωνα με έρευνες το μεταναστευτικό είναι πολύ σημαντικό για τους μετανάστες που έχουν έρθει στη Γερμανία από την πρώην Σοβιετική Ένωση – η μεταναστευτική πολιτική της Άνγκελα Μέρκελ ήταν και ένας από τους βασικούς λόγους που πολλοί από τους ψηφοφόρους αυτούς στράφηκαν μακριά από την Ένωση CDU/CSU, η οποία απολάμβανε παραδοσιακά μεγάλη απήχηση στην εν λόγω εκλογική ομάδα.
Στην τρέχουσα προεκλογική εκστρατεία CDU και CSU επιδιώκουν να κερδίσουν πίσω τους ψηφοφόρους αυτούς εστιάζοντας σε ένα άλλο, εξίσου σημαντικό γι’ αυτούς θέμα: το συνταξιοδοτικό. Σύμφωνα με τον Παναγιωτίδη ωστόσο από τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις επωφελείται – πέραν της AfD – πρωτίστως η Συμμαχία της Σάρα Βάγκενκνεχτ.
«Παλαιότερα πολλοί ψηφοφόροι της μετασοβιετικής κοινότητας της Γερμανίας ψήφιζαν και την Αριστερά. Ένα μεγάλο μέρος αυτών στηρίζει τώρα τη Συμμαχία της Σάρα Βάγκενκνεχτ. Εφ’ όσον συνεχίσει να υπάρχει στο μέλλον, η BSW δύναται να έχει απήχηση και σε άλλους πολίτες πέραν της μετασοβιετικής μεταναστευτικής κοινότητας. Διότι δεν υιοθετεί ακροδεξιές θέσεις, οι οποίες ενδέχεται να λειτουργήσουν αποτρεπτικά για πολλούς ψηφοφόρους με μεταναστευτικό υπόβαθρο».
Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς
