Το δικαστήριο έκρινε ότι το Σύνταγμα παρέχει στο Κογκρέσο αποκλειστικές εξουσίες για τη ρύθμιση του εμπορίου με άλλα έθνη και δεν είναι αρμοδιότητα του προέδρου
Ένα ομοσπονδιακό δικαστήριο των ΗΠΑ μπλόκαρε τους σαρωτικούς δασμούς του Αμερικανού προέδρου, σε ένα μεγάλο πλήγμα για την οικονομική πολιτική που έχει ξεκινήσει ο Ντόναλντ Τραμπ με την επιστροφή του στο Λευκό Οίκο.
Το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου έκρινε ότι ένας νόμος περί έκτακτης ανάγκης του 1977 που επικαλέστηκε ο Λευκός Οίκος, δεν δίνει στον πρόεδρο μονομερή εξουσία να επιβάλει δασμούς σχεδόν σε κάθε χώρα.
Το δικαστήριο που εδρεύει στο Μανχάταν έκρινε ότι το Σύνταγμα των ΗΠΑ παρέχει στο Κογκρέσο αποκλειστικές εξουσίες για τη ρύθμιση του εμπορίου με άλλα έθνη και δεν είναι αρμοδιότητα του προέδρου.
Η κυβέρνηση Τραμπ όπως είναι λογικό, άσκησε έφεση λίγα λεπτά μετά την απόφαση. Τι σημαίνει όμως αυτό και τι ακολουθεί μετά την απόφαση του δικαστηρίου;
Πού βασίστηκε το δικαστήριο για την απόφασή του
Η απόφαση του δικαστηρίου βασίστηκε σε δύο ξεχωριστές υποθέσεις. Το αμερόληπτο Liberty Justice Center έκανε προσφυγή για λογαριασμό πολλών μικρών επιχειρήσεων που εισάγουν αγαθά από χώρες στις οποίες επιβάλλονται οι δασμοί, ενώ και πολιτείες των ΗΠΑ αμφισβήτησαν επίσης την πολιτική του Τραμπ.
Η τριμελής επιτροπή δικαστών έκρινε ότι ο νόμος τον οποίο επικαλέστηκε ο Τραμπ για να δικαιολογήσει τους δασμούς, δεν του δίνει την εξουσία να επιβάλει σαρωτικούς φόρους στις εισαγωγές.
Το δικαστήριο μπλόκαρε επίσης τιμωρητικά μέτρα που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ στην Κίνα, το Μεξικό και τον Καναδά, ως απάντηση στην απαράδεκτη, όπως είπε, ροή ναρκωτικών και παράνομων μεταναστών στις ΗΠΑ.
Ωστόσο, το δικαστήριο δεν κλήθηκε να ασχοληθεί με τους δασμούς που επιβλήθηκαν σε συγκεκριμένα αγαθά, όπως τα αυτοκίνητα, ο χάλυβας και το αλουμίνιο, τα οποία εμπίπτουν σε διαφορετικό νόμο.
Ποιες είναι οι αντιδράσεις μέχρι στιγμής
Ο Λευκός Οίκος επέκρινε την απόφαση του δικαστηρίου, ωστόσο ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει κάνει για την ώρα κάποιο σχόλιο.
«Δεν εναπόκειται σε μη εκλεγμένους δικαστές να αποφασίζουν πώς θα αντιμετωπιστεί σωστά μια εθνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης», ανέφερε σε δήλωσή του ο αναπληρωτής εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Κους Ντεσάι.
«Ο πρόεδρος Τραμπ υποσχέθηκε να βάλει την Αμερική πρώτη και η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να χρησιμοποιήσει κάθε μοχλό εκτελεστικής εξουσίας για να αντιμετωπίσει αυτή την κρίση και να αποκαταστήσει το αμερικανικό μεγαλείο», πρόσθεσε.
Από την άλλη, η Λετίθια Τζέιμς γενική εισαγγελέας της Νέας Υόρκης -μιας από τις 12 πολιτείες που συμμετέχουν στην αγωγή- χαιρέτισε την απόφαση.
«Ο νόμος είναι σαφής: κανένας πρόεδρος δεν έχει την εξουσία να αυξάνει μόνος του τους φόρους όποτε θέλει», τόνισε η εισαγγελέας.
«Αυτοί οι δασμοί είναι μια μαζική φοροεπιδρομή στις εργαζόμενες οικογένειες και τις αμερικανικές επιχειρήσεις, η οποία θα οδηγούσε σε μεγαλύτερο πληθωρισμό, οικονομική ζημιά σε επιχειρήσεις κάθε μεγέθους και απώλεια θέσεων εργασίας σε ολόκληρη τη χώρα, αν επιτρεπόταν να συνεχιστεί», πρόσθεσε.
Και οι παγκόσμιες αγορές αντέδρασαν θετικά στην απόφαση.
Τα χρηματιστήρια στην Ασία σημείωσαν άνοδο το πρωί της Πέμπτης, τα αμερικανικά χρηματιστηριακά συμβόλαια σημείωσαν επίσης άλμα και το αμερικανικό δολάριο σημείωσε κέρδη, όπως και το ιαπωνικό γεν και το ελβετικό φράγκο.
Τι ακολουθεί
Ο Λευκός Οίκος έχει στη διάθεσή του 10 ημέρες για να ολοκληρώσει τη γραφειοκρατική διαδικασία αναστολής των δασμών, αν και οι περισσότεροι έχουν ανασταλεί ούτως ή άλλως.
Παράλληλα, η υπόθεση πρέπει να περάσει και από τη διαδικασία έφεσης – μεταξύ άλλων και μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο. Εάν ο Λευκός Οίκος δεν επιτύχει στην έφεσή του, τότε η Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ (CBP) θα εκδώσει οδηγίες προς τους υπαλλήλους της, δήλωσε στο BBC ο Τζον Λέοναρντ, πρώην κορυφαίος αξιωματούχος της CBP.
Αλλά αν όλα τα δικαστήρια επικυρώσουν την απόφαση, οι επιχειρήσεις που αναγκάστηκαν να πληρώσουν δασμούς θα λάβουν επιστροφές για τα ποσά που κατέβαλαν, με τόκο.
Σε αυτά περιλαμβάνονται οι λεγόμενοι αμοιβαίοι δασμοί, οι οποίοι μειώθηκαν στο 10% οριζόντια για τις περισσότερες χώρες και αυξήθηκαν στο 145% και στη συνέχεια στο 30% για τα κινεζικά προϊόντα.
Παράλληλα, οι αντιδράσεις της αγοράς έδειξαν, εν μέρει, ότι οι επενδυτές «ανασαίνουν μετά από εβδομάδες ασταθούς μεταβλητότητας που προκλήθηκε από το μπρα ντε φερ του εμπορικού πολέμου», έγραψε σε σχόλιό του ο Στέφεν Ινές της SPI Asset Management.
Ο ίδιος τόνισε πως «οι δικαστές των ΗΠΑ έδωσαν ένα σαφές μήνυμα: “Το Οβάλ Γραφείο δεν είναι γραφείο συναλλαγών και το Σύνταγμα δεν είναι λευκή επιταγή”».
Ο Πολ Άσγουρθ, από την Capital Economics, ανέφερε με τη σειρά του ότι η απόφαση «προφανώς θα επηρεάσει την προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ να σφραγίσει γρήγορα εμπορικές “συμφωνίες” κατά τη διάρκεια της 90ήμερης παύσης από τους δασμούς».
Ο ίδιος προέβλεψε ότι και άλλες χώρες «θα περιμένουν να δουν» τι θα συμβεί στη συνέχεια.
Πώς φτάσαμε έως εδώ
Στις 2 Απριλίου, ο Τραμπ ανακοίνωσε σαρωτικούς δασμούς στις εισαγωγές των εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ, από όλο τον κόσμο.
Επιβλήθηκε ένας καθολικός δασμός 10% στις περισσότερες χώρες, μαζί με αυστηρότερους ανταποδοτικούς δασμούς ακόμη, μεταξύ των οποίων οι χώρες της ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, το Μεξικό και η Κίνα.
Ο Τραμπ υποστήριξε ότι η σαρωτική οικονομική πολιτική του θα δώσει ώθηση στην αμερικανική παραγωγή και θα προστατεύσει τις θέσεις εργασίας.
Ακολούθησε ένα σοκ στις παγκόσμιες αγορές, έπειτα μια σύγχυση, στη συνέχεια ο Τραμπ έκανε παύση στους δασμούς και ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις με χώρες.
Στην αναταραχή συνέβαλε και ο παρατεταμένος εμπορικός πόλεμος με την Κίνα, καθώς οι δύο παγκόσμιες οικονομικές υπερδυνάμεις επιδόθηκαν σε ένα ράλι δασμών. Αποκορύφωμα ήταν φόρος 145% από τις ΗΠΑ στις κινεζικές εισαγωγές και 125% φόρος της Κίνας στις αμερικανικές εισαγωγές.
Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου ήρθαν έκτοτε σε συμφωνία, με τους δασμούς των ΗΠΑ στην Κίνα να μειώνονται στο 30% και τους κινεζικούς δασμούς σε ορισμένες εισαγωγές των ΗΠΑ να μειώνονται στο 10%.
Το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν επίσης συμφωνία για χαμηλότερους δασμούς μεταξύ των δύο κυβερνήσεων.
Ο Τραμπ στη συνέχεια απείλησε με δασμούς 50% από τον Ιούνιο σε όλα τα αγαθά που προέρχονται από την ΕΕ, αφού εξέφρασε την απογοήτευσή του για τον ρυθμό των εμπορικών συνομιλιών με το μπλοκ. Αλλά στη συνέχεια συμφώνησε να παρατείνει την προθεσμία κατά περισσότερο από ένα μήνα, αφού η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος.
Πηγή: skai.gr
